Waliesch Spraaksellschop

De Waliesch Spraaksellschop (waliesch Cymdeithas yr Iaith Gymraeg, faken Cymdeithas nöömt) is en Akschoonsgrupp in Wales, de sik för de Rechten vun de waliesche Spraak insetten doot.

De Grupp is an’n 4. August 1962 in Pontarddulais grünnt worrn. En richtig Satzung harr se aver eerst vun’n 13. Mai 1963 af an. Besünner Bedüden för dat Grünnen vun Cymdeithas harr de Radioanspraak Tynged yr Iaith („Dat Schicksal vun de Spraak“) vun Saunders Lewis an’n 13. Februar 1962. De Eerste Akschoon vun de Grupp geev dat in’n Oktober 1962 op de Brüch Pont Trefechan in Aberystwyth. Mit sowat 40 Lüüd hebbt se dor en Sit-in maakt un för en halve Stünn de Straat blockt.

Cymdeithas hett denn en Kampagne maakt, mit de se sik för offiziellen Status vun dat Waliesche insetten deen, dat een to’n Bispeel de Stüürtell op Waliesch maken dröff, dat de School Waliesch lehren dröff, dat Wahlzedels, Postschiller, Geboortsoorkunnen un so wieder op Waliesch wesen dröfft. De Akschonen löpen över Zellen, vun de sik de eerste in’n April 1963 in Bangor ünner Leid vun Owain Owain grünnt hett. Dor hebbt se ok dat Blatt Tafod y Ddraig rutgeven. De Grupp sett op gewaltlose direkte Akschoon. För disse Akschonen sünd över de Tiet mehr as dusend Lüüd vör’t Gericht lannt un veel müssen achter Trallen. To Anfang vun de Johren 1970 füng Cymdeithas an, sik för en waliesch Radio un Feernsehn intosetten. Vun 1977 af an geev dat denn ok Radio Cymru, aver dat Verspreken, dat se ok en waliesch Feernsehn opmaken wüllt, hett de Konservative Partei 1979 wedder braken. Lüüd hebbt denn anfungen, jemehr Rundfunkbidrääg nich mehr to betahlen un annere sünd ut Protest op Rundfunkmasten ropkladdert oder hebbt Feernsehstudios besett. 1982 harrn se de Regeren sowied un S4C hett anfungen, sien waliesch Feernsehprogramm to sennen.

De Grupp besteiht to’n allergröttsten Deel ut Freewillige. De Grupp hett blot twee Lüüd anstellt in dat Hööftkontoor in Aberystwyth, een in dat Kontoor in Caernarfon un een Deeltiet-Anstellten in dat Büro in Llanfihangel ar Arth.

Wichtige Kampagnen vun de Grupp sünd Cymru 2020 (se wüllt bet to dat Johr 2020 sekerstellt hebben, dat Waliesch duurhaftig bestahn blifft) un de Arbeit för en nee Sprakengesett in Wales, denn dat ole (Waliesch Spraakgesett vun 1993) tellt blot för’n Staat un nich för private Rebeden, to’n Bispeel dat in’e Ladens de Produkten ok op Waliesch uttekent sünd. Se maakt ok Druck, dat mehr Politikers Waliesch in de Natschonaalversammeln vun Wales bruken schöölt.

Weblenken

• Websteed vun Cymdeithas (waliesch, engelsch)