Amt Harsfeld

(wiederwiest vun Böörd Bargst)

Dat Amt Harsfeld weer en Verwaltungsrebeed in Bremen-Veern un in dat Königriek Hannover mit Seet in Harsfeld binnen de Landdrostie Stood. Dor hett groff dat Rebeed von de hüdige Samtgemeen Harsfeld tohöört.

Dat Leid över dat Amt harr bet 1867 en Amtmann, de twete Beamte weer bet 1816 de Amtsschriever. In de Prüßentied na 1867 hett de eerste Beamte Amtshauptmann heten.

Geografie

ännern

In’n Noorden von dat Amt leeg dat Gericht Swing, in’n Noordoosten dat Amt Stood un dat Gericht Hornborg, in’n Oosten dat Gericht Delm, in’n Süden dat Amt Zeven, in’n Westen dat Amt Bremervöör un in’n Noordwesten dat Amt Himmelpoorten (Stand 1848).

Bet 1852

ännern

Dat Amt Harsfeld is ut’n olen Bezirk von dat Klooster Harsfeld billt worrn, dat 1647 in de Swedentied an den sweedschen Rieksraad Johann Adler Salvius geven worrn is. 1653 hett de Baroon Pierre Bidal den Kloosterbezirk kregen.

To den Kloosterbezirk sünd denn later noch de Böörden Bargst (15 Dörper, dree Kolonien[1]), Ohlers (söven Dörper, een Kolonie) un Mulsen (negen Dörper, veer Kolonien) tokamen. 1823 is de Vaagdie Oold- un Neeklooster Deel von dat Amt Harsfeld worrn.

To’n 1. Januar 1847 hett dat Amt Harsfeld de Dörpschop Dullern an dat Gericht Hornborg afgeven un de Dörpschop Hagen an dat Amt Stood-Gothenborg.[2] 1848 hett dat Amt tosätzlich 50 Morgen Land an dat Amt Mesborg afgeven, dat bi de Gemeenheitsdelung 1828 de Öörd Eindörp, Ooldklooster, Imbeek un Lümbörger Schanz in dat Amt Mesborg tofullen weer.[3]

1848 weer dat Amt so 320,90 km²[4] groot.

1810 hett Frankriek ünner Napoleon dat Amt innahmen. In disse Franzosentied hett dat toeerst bet to’n 31. Dezember 1810 to dat Departement von de Elv- un Wersermünn in dat Königriek Westfalen höört un denn to dat Departement von de Elvmünnen un direkt to Frankriek. 1813 müssen de Franzosen dat Amt denn opgeven un de ole Stand is wedderkamen.

Öörd Stand 1848[5]

ännern

Öörd ahn egen Nummer hebbt to de Buurschop von dat Dörp mit bihöört, ünner dat se ünnerstaht, un weren dormit nich kumplett egenstännig.

Huusvaagdie Harsfeld
Oort Lüüd Hüüs Aard Status
1 Harsfeld 1154 163 Flecken Gemeen
Depenrehmen Anbo
Griemshorst Dörp
Amtshuus Harsfeld, Forsthuus, Möhl, Tegelee 38 6 enkelt Hüüs ahn Gemeen
Vaagdie Oold- un Neeklooster
Oort Lüüd Hüüs Aard Status
1 Ooldklooster 277 34 Dörp Gemeen
Brillenborg Hoff
Domään un Vaagthuus Ooldklooster 22 2 Domään ahn Gemeen
2 Neeklooster 356 47 Dörp Gemeen
Forsthuus Neeklooster 7 1 enkelt Huus ahn Gemeen
3 Neeland 189 29 Dörp Gemeen
Vagelsang Vörwark
Böörd Bargst
Oort Lüüd Hüüs Aard Status
1 Bargst 310 48 Dörp Gemeen
2 Brest 199 31 Dörp Gemeen
3 Deinst 270 41 Dörp Gemeen
Heidkroog Weertshuus
4 Frankenmoor 119 21 Kolonie Gemeen
5 Helmst 240 40 Dörp Gemeen
Sandkroog Hoff
6 Hollenbeek 241 40 Dörp Gemeen
7 Issendörp 219 35 Dörp Gemeen
8 Kokerbeek 137 18 Dörp Gemeen
Möhl Kokerbeek 9 2 enkelt Hüüs ahn Gemeen
9 Örsdörp 217 31 Dörp Gemeen
Kohlenhusen Dörp
10 Ohrens 196 32 Dörp Gemeen
11 Reith 98 16 Dörp Gemeen
Bredenbeek Dörp
12 Rüst 14 3 Domanialgood Domanialverband
13 Wohlers 184 27 Dörp Gemeen
Doosthoff Dörp
Lütt Wohlers Anbo
Böörd Mulsen
Oort Lüüd Hüüs Aard Status
1 Aasp 221 38 Dörp Gemeen
Lütt Aasp Anbo
2 Eßel 174 26 Dörp Gemeen
Hemelingbossel enkelt Hoff
3 Groot Freenbeek 194 36 Dörp Gemeen
4 Lüttjen Freenbeek 282 43 Dörp Gemeen
Bokel enkelt Hoff
Dinghoorn Dörp
5 Kutenhult 443 79 Dörp Gemeen
Bullenholt enkelt Hoff un Anbo
Soors Anbo
6 Mulsen 615 98 Dörp Gemeen
Hogenmoor Kolonie
Tinst enkelt Hoff un Anbo
Tinsterholt Kolonie
7 Wehl 194 33 Dörp Gemeen
Lünenspecken Kolonie
Böörd Ohlers
Oort Lüüd Hüüs Aard Status
1 Ohlers 421 73 Dörp Gemeen
Lütt Ohlers Anbo
2 Ohrensmoor 121 23 Kolonie Gemeen
3 Ohrenswohl 145 25 Dörp Gemeen
4 Bokel 41 6 Dörp Gemeen
5 Klethen 93 14 Dörp Gemeen
6 Ottendörp 151 27 Dörp Gemeen
7 Wangersen 194 31 Dörp Gemeen
Hogenhusen Dörp
Lütt Wangersen Anbo

1852–1859

ännern

Bi de Verwaltungs- un Justizreform an’n 1. Oktober 1852 in dat Königriek Hannover hett dat Amt Harsfeld de Vaagdie Oold- un Neeklooster an dat nee billte Amt Hornborg afgeven un an dat Amt Stood de Böörd Mulsen mit de Dörper Aasp, Eßel, Groot un Lüttjen Freenbeek, Hogenmoor, Kutenhult, Mulsen, Soors un Wehl.[6]

As Gericht för dat Amt is to’n 1. Oktober 1852 dat Amtsgericht Harsfeld inricht worrn.

Nadem dat Königriek Hannover 1866 an Prüßen kamen is, sünd 1867 Stüürkreise in de ne’e Provinz Hannover inricht worrn. Dat Amt hett denn to’n Stüürkreis Stoder Geestkreis tohöört.

1859–1885

ännern

1859 bi de Verwaltungsreform in dat Königriek Hannover is dat Amt Hornborg denn ok Deel von dat Amt Harsfeld worrn. To dat Amt Hornborg hebbt de hüdigen Gemenen Hornborg, Bliersdörp, Dollern un Nottensdörp tohöört.

Na 1885

ännern

Bi de Verwaltungsreform in Prüßen to’n 1. April 1885 is dat Amt Harsfeld oplööst worrn un dor is tohoop mit dat Amt Himmelpoorten un de Stadt Stood de Kreis Stood von worrn. Neeland hett dat Amt aver an den Kreis Jörk afgeven.

Inwahnertall

ännern
Johr Inwahners
1810-00-001810[7] 5.048 Lüüd, 830 Füürsteden
1848-00-001848[4] 7.785 Lüüd, 1.220 Hüüs
1867-00-001867[8] 12.308

Amtlüüd

ännern

Amtsschrievers

ännern

Footnoten

ännern
  1. Peter von Kobbe: Geschichte und Landesbeschreibung der Herzogthümer Bremen und Verden. 1824, [1]
  2. Christian H. Ebhardt: Gesetze, Verordnungen und Ausschreiben für das Königreich Hannover. 1846–1850. Vandenhoeck und Ruprecht, Göttingen 1851, Sied 157
  3. Christian H. Ebhardt: Gesetze, Verordnungen und Ausschreiben für das Königreich Hannover. 1846–1850. Vandenhoeck und Ruprecht, Göttingen 1851, Sied 167
  4. a b Friedrich W. Harseim, C. Schlüter: Statistisches Handbuch für das Königreich Hannover. 1848, Sied 133: http://books.google.de/books?id=eOI-AAAAcAAJ&pg=PA133
  5. Friedrich W. Harseim, C. Schlüter: Statistisches Handbuch für das Königreich Hannover. 1848, Sied 133: http://books.google.de/books?id=eOI-AAAAcAAJ&pg=PA133
  6. Hannoversche Gesetzgebung über Staats- und Gemeinde-Verwaltung. Helwing, 1852, Sied 68, http://books.google.de/books?id=8ihGAAAAcAAJ&pg=PA68
  7. Peter Adolf Winkopp: Der Rheinische Bund. Band 16, Mohr, Frankfort an’n Main 1810, Sied 137: https://books.google.de/books?id=c24IAAAAQAAJ&pg=PA137
  8. Zeitschrift des Königlich preussischen statistischen Landesamts. Band 8, http://books.google.de/books?id=gHdKAAAAYAAJ&pg=PA149