Balthasar Rüssow

Balthasar Rüssow (* 1536 in Revel; † 23. oder 24. November 1600 ok dor) weer en Chronisten vun Livland un Eestland.

Titelsied vun Rüssow sien Kröönk

Rüssow is 1536 in Revel boren. He weer vun 1559 bet 1562 op Anraden vun sien Lehrer Bartholomäus Frölinck op de Akademie in dat pommersche Stettin bi Matthäus Wolff. Rüssow hett siene Studien mit en Magister afslaten. En Tiet weer he in Wittenbarg un Bremen, güng denn aver wedder na Revel as sien Vadder doodbleven is. 1563 is he Diakon worrn. Vun 1566 bet to sien Dood 1600 weer he lutherschen Pastoor vun de Hilliggeist-Kark in Revel.

Rüssow weer dree Maal verheiraadt: toeerst mit Elsbet Ganander, denn mit Margarethe, de Dochter vun’n Bischop vun Revel, Johann Robert vun Geldern, un toletzt mit de Koopmannsdochter Anna Bade, ene Stiefdochter vun’n Raatsherrn un Börgermeester vun Revel, Hinrich vun Lohn.

Rüssow is vör allen bekannt för siene Chronica der Provinz Lyfflandt. De Kröönk is toeerst 1578 in Rostock druckt worrn. De weer gau verköfft un 1584 keem en twete, verbeterte Oplaag rut.

In de Kröönk beschrifft Rüssow de Geschicht vun Livland vun dat 13. bet to dat 16. Johrhunnert. De Kröönk is op Plattdüütsch schreven. Besünners dat Enn vun’n Sweertbröderorden un de Tiet vun’n Livländschen Krieg 1558 bet 1583 hett he lang beschreven. De Chronica is een vun de ganz wichtigen Borns to de Geschicht vun de baltische Region.

Achterna

Rüssow is de Hööftfigur in’n 1970 rutkamenen histoorschen Roman Kolme katku vahel vun’n eestnischen Schriever Jaan Kross. De Titel bedüüdt Twischen dree Pestsüken. Blangen de Pestsüken vun 1531, 1549 un 1570-78 schall de Titel ok överdragen op de dree Besattermächt Sweden, Polen un Russland hendüden.

Literatur

• Balthasar Rüssow’s Livländische Chronik. Aus dem Plattdeutschen übertragen und mit kurzen Anmerkungen versehen von Eduard Pabst. Reval 1848
• Paul Johansen: Balthasar Rüssow als Humanist und Gesichtsschreiber. Bearbeitet von Heinz von zur Mühlen. Köln, Weimar, Wien 1996, ISBN 3-412-08795-5
• Jaan Kross: Balthasar Russow – ajalugu ja romaan. In: Keel ja Kirjandus 1987/3