Bilegger
As Bilegger (nedderdüütsch: för dortoleggen, naböten) wurr en Oven in Buernhüüs ut Noorddüütschland in etwa dat 16. Johrhunnert betekent.
De Bilegger wurr meest an de Wand tüschen Döns oder Pesel („Gode Stuuv“) un de Köken upstellt un stell praktisch de Rücksiet vun en normal Kameroven dor, de aber van de Köken ut befüürt wurr. De Rook truck dör de Kökenschöstein af un de Wahnstuuv bleev free vun Rook. As Brennmaterial harr man meest Strandholt, Törf oder ok dröögt Kohmest. In de Wahnstuuv bleev meest de Ovenplatt to seen, de mit Reliefs vun bibelsch Szenen utsmückt weer.
En wieder Besünnerheet vun de Bilegger weern de Messingknööp, de man afschruven kunn. Se wurrn ok „Tubben“ nömmt und wurrn as Handwarmer bruukt. En „Stulp“ (Messingglock) weer dorto dor, um dat Eten up den Oven warm to hollen.
Af dat 17. Johrhunnert wurrn de Bilegger nich mehr müürt, sondern wurrn ut Gussiesen herstellt, toeerst in’n Harz un Siegerland, af 1827 ok in Rendsborg (Carlshütt Büdelsdörp).
Weblenken
ännern- Marsch und Förde - Bilegger (hoochdüütsch)
- Historie vun Sleswig-Holsteen (hoochdüütsch)