Bismarcktoorn (Kiekbarg)

De Bismarcktoorn op’n Kiekbarg weer en Toorn, de von 1912 bet 1945 twüschen de Dörper Ehstörp, Vohrendörp un Alvsen op’n Kiekbarg stünn. Dat weer een von vele Bismarcktoorns, de in düsse Tied in dat Düütsche Riek boot worrn sünd.

De Bismarcktoorn op en Postkoort von 1912

Historie

De eersten Plaans för en Toorn hett dat an’n 1. April 1906 bi en Festkommers von’n Stammdisch Bismarck-Nische in Horborg geven. Se hebbt en Komitee grünnt, dat sik mit’n Toornbo to Ehren von Otto von Bismarck befaten schull. In de Johren na 1906 sünd Spennen sammelt worrn. In’n Mai 1911 hett dat Komitee denn den Kiekbarg as Standoort fastleggt. Dat Grundstück leeg op de Grenz von de Feldmarken von Ehstörp un Vohrendörp un hett Wilhelm Schuster, Besitter von dat Gasthuus Peters Höh’ (vondaag Gasthuus to’n Kiekbarg) tohöört. De Grundsteen is an’n 2. Juli 1912 leggt worrn un de Inwiehung mit 5000 Gäst weer an’n 27. Oktober 1912. De Boarbeiden hett dat Ünnernehmen August Prien ut Horborg daan. Nadem de Toorn trech weer, is en Vereen grünnt worrn, de sik för dat Bewohren von’n Toorn insetten schull.

De Toorn bestünn ut Sandsteen un rode Klinkers. Entworfen hett em de Architekt Wilhelm Kreis. De Kösten weren 50.000 Rieksmark. He weer 23 Meter hoog bi en Dörmeter von 9 Meter mit en Füürschaal baven in de Spitz.

To Bismarck sien 119. Geboortsdag an’n 1. April 1934 is över’n Ingang en groot Hakenkrüüz anbröcht worrn. De Toorn is in’n Tweten Weltkrieg as Lager för Gegenstänn ut dat Helms-Museum in Horborg bruukt worrn. De Stücken schullen so sekerer ween vör Bummenangreep. An’t Enn von’n Krieg is de Toorn an’n 20. April 1945 von düütsche Truppen sprengt worrn, üm to verhinnern, dat de Briten em as Utkiek över de Ümgegend bruken köönt. De utlagert Stücken ut dat Helms-Museum sünd dorbi verloren gahn.

To Bismarck sien 133. Geboortsdag an’n 1. April 1948 is an de fröhere Steed von’n Toorn en Eek ut’n Sassenwoold plant worrn. Bi de Eek steiht en Findling mit de Inschrift Otto von Bismarck 1815–1898. Dat Grundstück, op dat de Toorn stünn, is in’n Besitt von dat Helms-Museum wesselt, dat dor denn 1953 dat Museum op’n Kiekbarg apenmaakt hett.