Kristdemokraterna
Kristdemokraterna (De Christdemokraten) is en politsche Partei ut’n sweedschen Rieksdag. Dorbi hannelt sik dat üm en christlich-soziale Partei, de dull in den sweedschen Freekarken verwörtelt is. Bi de Wahlen to’n Rieksdag in’t Johr 2006 hett Kristdemokraterna 6.59 % vun de Stimmen wunnen un dormit 24 vun de 349 Mandaten. Vörsitter uvn de Partei is siet 2004 Göran Hägglund.
Historie
ännernIn’t Johr 1964 is de Partei Kristen Demokratisk Samling grünnt worrn, de in de eersten twee Johrteihnten en kulturkonservative Politik maakt hett mit en dulle Orienteeren op christlich-ethische Weerten. Bi de Wahlen hett de Partei över lange Johren ’n beten mehr as 1 % kregen. In’t Johr 1987 is dat Programm kumplett nee maakt worrn. Bito geev dat ok en ne’en Naam, de nu Kristdemokratiska Samhällspartiet (Christdemokraatsche Sellschopspartei) heten de. De Partei weer nu apen för en pragmaatsche Politik, de nich vun en Konfesschoon afhangen de. Ünner annern hett sik de Partei in Fragen vun’n Ümweltschuul stark maakt un hett de egene Politik üm en weertschoppliche un sozialpolitische Kumponent utwiet
As de Parteivörsitter Alf Svensson, de al siet 1973 dat Amt föhrt hett, in de Legislaturperiood 1985-1988 dör en Platz op de List vun Centerpartiet in’n Rieksdag intogen weer, künnen de Christdemokraten 1991 över de Veerprozent-Hinnern kamen un to’n eersten mol ut egen Kraft in’n Rieksdag intehn. Togliek güngen se in de börgerliche Koalitschoonsregeeren ünner Carl Bildt (1991-94) rin un Alf Svensson is Minister för Entwickelnshelp worrn. in’t Johr 1996 hett de Partei denn noch mol ehrn Naam ännert.
Binnen de Partei geev dat ünnerscheedliche Menen twüschen de twee Flögels, neemlich de christlichen Liddmaten mit strengen Gloven un de Pragmatikers, de en nich-konfesschonelle Parteilien op Grundlaag vun de christlichen Weerten vertreden doot. De Spannungen weern bi de Wahl 1998 teemlich düütlich.
As de langjohrige Parteibaas Svensson 2004 torüchpeddt is, hebbt Göran Hägglund, Maria Larsson un Mats Odell sik üm den Vösitt Möh geven. Man Larsson as ok Odell hebbt jemehr Bewarven denn wedder torüchtogen, so dat Hägglund an’n 3. April 2004 ahn Gegenkandidat to’n ne’en Vörsitter wählt worrn is. In’n Vörfeld to de Rieksdagswahlen 2006 hett dat en Wahlbündnis geven, dat de Christdemokraten mit dree annere Parteien ut dat börgerliche Lager ingahn sünd. Dat Bündnis harr den Naam Allianz för Sweden un stünn ünner dat Regeer vun Fredrik Reinfeldt. De Allianz hett de Wahlen wunnen un Reinfeldt is to’n Ministerpräsident wählt worrn. För de Kristdemokraterna sünd Hägglund as Minister för Gesundheit un Sozialfragen, Larsson as Ministersche för Volksgesundheit un Fragen vun de Sozialhelp un Odell as Minister för Kommunal- un Finanzmarktfragen an de sweedsche Regeeren bedeeligt.
Bi de Europawahl 2009 hett de Partei 4,7 % kregen. De fröhere Vörsitter Alf Svensson is as eenzige Mandaatsdräger vun de Kristdemokraterna in’t Europaparlament kamen. Dor is he Liddmaat vun de EVP-Frakschoon.
Traditschonell hebbt de Kristdemokraterna jemehr besten Resultaten in den so nöömten sweedschen „Bibelgördel“ un dor vör allen in de Kommun Gnosjö.
Parteivorsitters
ännern- 1964–1972 Birger Ekstedt
- 1973–2004 Alf Svensson
- 2004- Göran Hägglund
Literatur
ännern- Niels Arbøl, Kristdemokraterna en världsrörelse (Samhällsgemenskap, 1986) ISBN 91-85036-22-6 (svensk översättning Ingvar Svensson) (sweedsch)
- Cecilia Hjort Attefall, Partiet som lyfte: 40 år med svensk kristdemokrati: 1964-2004 (Samhällsgemenskap, 2004) ISBN 91-85036-52-8 (sweedsch)
- Birger Ekstedt, KDS - en politisk nödvändighet (Samhällsgemenskap, 1970) (sweedsch)
Websteed
ännern- Offizielle Websteed vun Kristdemokraterna (sweedsch)