Facettenoog
En Facetten- oder Kumplexoog, latiensch ok oculus compositus (Plural: oculi compositi), is en Oog, as dat bi Liddfööt faken vorkamen deit. Bi de Facettenogen is een Oog ut en ganze Reeg, bi sunnerliche Insekten, as Goldpeer sogor ut en poor teindusend enkelte Lichtdetekters tohopensett‘, de all dicht bi’nanner liggen doot. So kann dat Insekt sik en Bild vun sien Umto tohopensetten ut enkelte Bildpunkte (Pixels). Dat gifft tominnst twee verscheden Aarden vun Facettenogen. Bi de een Aart hett elk Deelooge sien egen Zellen, wo he dat Licht mit föhlen kann un steiht for man een Pixel. Bi de annere Aart kann dat Licht, dat dör de Lins vun een Deelooge fallen deit, ok up de Lichtzellen vun de Deeloogen fallen, de dor neven liggen doot. Up düsse Aart kann dat Insekt sik en Bild maken vun den Deel vun dat Umto, wo de Lichtgöter vun de sunnerlichen Facetten henwiesen doot.
De Facettenogen hefft sik sunnerlich good entwickelt bi Insekten, de up Sicht jagen doot, un bi fixe Flegers, de bannig good sehn könen mütt, dormit se nich gegen allerhand Hinners gegenan fleegt, as Goldpeer, Flegen un de wecken Aarden mank de Kävers.
Uter Facettenogen hefft allerhand Liddfööt ok Lüttogen (Ocelli) oder enkelte Ogen. Dat is nich düütlich, wo de for bruukt weert. Dat lett, as wenn se for dat Tohopenstellen vun Biller faken nich nödig weern.
