Jitzchak Rabin

Jitzchak Rabin (Vörlaag:HeS, boren 1. März 1922 in Jerusalem, Völkerbundsmandat für Palästina; ümbrocht an’n 4. November 1995 in Tel Aviv) weer ei israeelsch Militär, Diplomat un Politiker (Awoda). Dat Amt vun den Ministerpräsidenten harr he tweemal inne: eerstmals van 1974 bit 1977 un nochmals van 1992 bit to sien Ermordung 1995.

Rabin hett bevör de Staat Israel grünnd wurrn is, in de zionistisch Eenheiten vun de Hagana un dat Palmach kämpt. Nah de Unafhängigkeit hett he Karriere in de Israeelsch Verteidigungsstrietkräften maakt. Van 1964 bit 1968 weer he deren Generalstaffschef (Ramatkal) un harr somit de Kommandogewalt in den Sössdaagkrieg. Nah dat Enn’n vun sien Militärdeenst wurr he israeelsch Botschopper in den USA (1968–1973).

Ansluutend wurr he Afordneter vun de Knesset vun de linkszionistischen Arbeitspartei, een Johr hett he den Parteivörsitt övernommen un wurr Ministerpräsident. Van 1984 bit 1990 weer he israeelsch Verteidigungsminister un weer dat ok in sien tweet Amtstiet as Ministerpräsident 1992–1995. Över Johren henweg weer Rabin en vun de wichhtigsten Entscheedungsdräger in buten-un sekerheitsspolitischen Fragen vun den Staat Israel. He weer en vun de Architekten vun den Freedenperzess in’n Nahen Osten. 1994 kreeg he gemeensammit den dormaligen Butenminister Schimon Peres un den langjohrigen PLO-Chef un eersten Präsidenten vun de Palästinensische Autonomiebehörde, Jassir Arafat, den Freedensnobelpries.

Familie un fröhe Johren

Rabin as Baby mit sien Moder Rosa

Jitzchak sien Vader, Nehemia Rabin (oorsprünglich: Rabitschow), boren 1886 in Sydorowytschi in dat Russisch Kaiserriek (hüüd Ukraine), weer 1905 in de USA utwannert. In’n Eersten Weltkrieg wurr he as Freewilliger in de jöödsch Legion vun de britisch Armee in Ägypten un Palästina insett. As arabsche Upstände utbraken sünd, gung he nah Jerusalem, wo he sien tokünftig Fru Rosa Cohen (boren 1890) kennen lehrt hett. Das Paar hett 2921 heiraadt. Se kreegen neben Jitzchak 1927 noch en Dochter, Rachel. Jitzchak Rabin sien russischstämmige Moder weer ünner de Naam Root Rosa bekannt. See weer de eerste Führerin vun de Hagana in Haifa, stunn in de Hierarchie sogor över Golda Meïr un hett sück för Fruenrechte insett. Se is storven, as Jitzchak 15 Johr olt weer. Beid Öllern vun Rabin weern in de Achdut haAwoda aktiv un hemm kien religöösen Huushollen führt.

Rabin hett siet den Harvst 1928 de eerste Arbeiterschool Bet Hinuch leJaldei Owdim (School för für Arbeiterkinner) in Tel Aviv besöcht, de he 1935 afslooten hett. Denn gung he up de School Giwat HaSchloscha (1937 in Rosa-Cohen-School umnöömt) in de Ümgegend vun Tel Aviv un weer af Oktober 1937 in de twee Johr vör sien Abitur up de bekannt Kadoori Landwertschapsschool. Rabin hett nah anfänglich Schwierigkeiten de School as de best Schöler vun sien Klass an’n 20. August 1940 afslooten. Tüschen Sömmer 1938 un Harvst 1939 hett he de Schoolloopbahn wegen sien Engagement in de Hagana ünnebraken.

Van 1948 bit to sien Dood weer he mit de ut Königsbarg stammen Leah Rabin (borene Schlossberg) verheiraadt. Dat Paar harr twee Kinner: Dalia (boren in‘n März 1950) un Juwal (boren 1955).

Warken

Rabin hett, bit up wenig Bidrääg för dat IDF-Organ Maarachot, verscheeden anner Zeitungen, oder Blööt vun de Arbeitspartei, wenig verapenloicht. Ahn intellektuelle Ambitschonen oder formell Utbillen – he harr nie nich studeert – hett he en strategisch Vermächtnis achterlaaten.

Yitzhak Rabin: The Rabin Memoirs. University of California Press, Berkeley, California 1996. Expanded edition, 1994. Insluutend mehrerer Reden ok de to’n Anlaat vun de Nobelpriesverleehn
Yitzhak Rabin: Mémoires. Buchet/Chastel, 1980

Literatur

Ut den Kreis vun de Familie:

Leah Rabin: Ich gehe weiter auf seinem Weg. Erinnerungen an Jitzchak Rabin. Droemer Knaur, München 1997, ISBN 3-426-26975-9 (Originaltitel: Rabin. Our Life – His Legacy.).
Noa Ben Artzi-Pelossof: Trauer und Hoffnung. Die Enkelin Jitzhak Rabins über ihr Leben und ihre Generation. Rowohlt, Berlin 1996 (Originaltitel: In the name of sorrow and hope. Robert Laffont, Paris 1996).

Sonstiges:

William B. Quandt: The Peace Process. American Diplomacy and the Arab-Israeli Conflict since 1967. Brookings, Washington D. C., 1993.
Robert Owen Freedman (Hrsg.): Israel under Rabin. Westview, Boulder 1995.
Doron Arazi: Itzhak Rabin. Held von Krieg und Frieden. Herder, Freiburg i. Br. 1996.
Robert Slater: Rabin: 20 Years After. Kotarim International Publishing, 2015.
Itamar Rabinovich: Jitzchak Rabin. Als Frieden noch möglich schien. Eine Biographie. Wallstein, Göttingen 2019, ISBN 978-3-8353-3452-6.

Weblinks

Jitzchak Rabin. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.

Indrag up de Siet vun den Nobelpries (engelsch)
Yitzhak Rabin 1922–1995. Botschaft des Staates Israel, online up HaGalil, 16. Oktober 2002.
Jitzchak Rabin (1922–1995) (Memento von’n 30. August 2008 in dat Internet Archive). In: Jewish Agency for Israel (Körtbiografie mit völ Zitaten).
Yitzhak Rabin 1922–1995. In: Israel Ministry of Foreign Affairs, 2013 (Dokumente, Reden, Biografie, engelsch).
Överblicksiet to Rabin bi de Knesset (engelsch).
Ingo Way: Yitzhak Rabin. Zwanzig Jahre danach. In: Jüdische Allgemeine, 1. November 2015.
Ulrich W. Sahm: Das Vermächtnis des Jitzhak Rabin n-tv online 28. Oktober 2012