Kaventsmann
En Kaventsmann is en besünners grote Bülg. Op Ingelsch heet de ok freak wave.
Op Bohrinselns hebbt se al Bülgen vermeten, de 25 m hooch ween sünd. Un ok grote Scheep köönt vun so en Kaventsmann ünnergahn. To’n Bispeel 1978 dat dormols niege grote Containerschipp „München“ bi de Azoren.
Wo kümmt dat to en Kaventsmann? Dat gifft wohl verscheden Oorden.
- Bülgen hebbt to’n Deel en langen Weg to’n Anloopen. Un vun den Weg hangt dat af, woveel se an Energie ut den Wind kreegt. Wenn dat blots 50 km sünd, denn geiht de Bülgen ok in’n Storm blots op een bit twee Meters. In de Oostsee kann de Anloop bi Westsüüdweststorm ok mol 300 bit 500 km sien. Dat langt af un an för dree bit veer Meters. In de Noordsee noch höger. Obers in den Atlantik, dor kann en Bülg ok mal 3000 un sogor (vun Süüd na Noord un ümkehrt) wiet över 15.000 Kilometers lopen. Un in den Pazifik sogor bit över 20.000 km. Wenn so en Langlöper-Bülg noch faken den richtigen Wind hett, denn warrt se to en Kaventsmann.
- Ober ok de Interferenz vun de Bülgen kann toslaan. Wenn twee Bülgen mit veer Meters överkrüüz gahn, denn warrt de Krüüzsee acht Meter hooch. Denn mutts tosamentellen, wo hooch jed vun de beid Bülgen sünd, denn hest de Krüüzsee.