Kraweel

Dat Kraweel (middelnedderdüütsch) van (portugeesch): Caravela (so völ as „Karavelle“]) is de Beteeken för en glatt beplankten Schippstyp, de in Noordeuropa an’t Enn‘ van dat Middelöller upkeem, un wurr ok hüüd noch as Beteeken för de Beplankungswies mit glatt an′nannerstööten Kanten bruukt.

Lisa von Lübeck, de Nahbau van en Kraweel

Kraweel Lisa von Lübeck to Gast in Wismer

Reparatur van de Kraweel-beplankten Nellie & Leslie

De Kraweelbauwies stammt ut den Middelmeerruum un wurr all van de olt Ägyptern bruukt. In de eerst Hälft van dat 15. Johrhunnert hett sück in Frankriek, utgahnd van’n Nef, de Kraweelbauwies mit nebennanner liggend Planken dörsett, in’n Gegensatz to sück överlappend Planken van de Klinkerbauwies. Midden van dat 15. Johrhunnert hemm de Holländer van de bretoonschen Schippbaulüüd disse Technik mitbrocht, un in dat Johr 1459 wurr in Zierikzee van en Bretonen dat eerste „craweelschep“ baut.

In dat utgahnd Middelöller weer de portugeesch Karavelle de bekannteste Schippstyp in disse Bauwies. Över de Hannelsbetrecken van de Hanse keem de Begreep in den nordeuropäischen Ruum un wurr in den düütschen Spraakruum as Beteeken van de Schippbautechnik övernommen. Dör de Kraweelbauwies wurrn gröttere Rumpen un dör de glatt Böverflach ok höhgere Geschwindigkeiten un lichtere Reinigung un Instandhollen mögelk.

In den Beriek van de Hanse gung de Inführung van den Kraweelbau van 1460 bit 1500 flott vöran. Dat Kraweel as Schippstyp entwickel sück hier ut den Holk un weer um 1500 in den Habenepapeeren all fakener to finnen as de Holk.

Dör de Kraweelbau wurrn de Scheep grötter un seedüchtiger, de Antall an Masten un de Bewappen dör Geschütte wurr höhger.

Literatur

• Günter Krause: Holk bzw. Hulk und Kraweel als hansische Schiffsklassen. In: Seewirtschaft. Bd. 17. Nr. 3, 1985, S. 147–148.
• Konrad Fritze, Günter Krause: Seekriege der Hanse. Militärverlag der DDR, Berlin 1989, ISBN 3-926642-02-5.