Pielsteert

(wiederwiest vun Langhals)

De Pielsteert oder Pylsteert (Anas acuta), ok Langhalsaant oder kort Langhals un Steertaant, is en Aart ut de Familie vun de Aantenvagels (Anatidae). Dor höört se to de „Swemmaanten“ un dor nu wedder to de „Aanten an sik“ mit to. Se leevt in grote Tahl in den hogen Norden vun Eurasien un Noordamerika. In Middeleuropa is düsse Aart meist bloß Wintergast un hollt sik vun September bit April sunnerlich in’t Siedland un an de Waterkant up. Bröden deit se hier bloß unregelmatig un man roor.

Pielsteert; Pylsteert; Langhalsaant;

Langhals; Steertaant

Pielsteert-Poor
Systematik
Ünnerstamm: Warveldeerten (Vertebrata)
Klass: Vagels (Aves)
Ornen: Gösevagels (Anseriformes)
Familie: Aantenvagels (Anatidae)
Ünnerfamilie: Echte Aanten (Anatinae)
Tribus: Swemmaanten
Geslecht: Aanten an sik
Oort: Pielsteert
Wetenschoplich Naam
Anas acuta
Linnaeus, 1758)

De Pielsteert is en beten wat lüttjer, as de Graue Aante. Wenn de Waart sien staatsch Kleed anleggt, hett he en langen un pielen Steert. Dor kummt de Naam vun düsse Aante ok vun her.

Wie se utsehn deit

ännern

De Pielsteert is man’n slanken Vagel un hett en langen un dünnen Hals. De Waart warrt bit hen to 59 bit 76 cm lang. Wegen deit he vun 550 bit 1.300 Gramm. In’n Döörsnitt wiggt he bi 850 Gramm. De Seken sünd 51 bit 64 cm lang un weegt in’n Döörsnitt 735 Gramm (400 – 1.200 g)

 
Waart vun den Pielsteert
 
Pielsteert-Waarten overwintert hier in Indien
 
Seken

Pielsteerte könnt an Land leifig lopen. In’t Water liggt se man tämlich hooch un de gröttste Deel vun dat Lief un de Steert sünd to sehn.

 
Pielsteerte fleegt up

Wenn Pielsteerte vun dat Water upflegen doot, bruukt se keen lange Streken, man se start relativ pielup ut dat Water. Wenn se in’t Water lannen doot, streekt se de Föte wiet na vörn.

Wo de Pielsteerte vörkamen doot

ännern

De Pielsteert kummt holarktisch vör. Se is de Grünnelaante, de to’n Bröden an’n wietsten na Norden geiht. Se brott in Eurasien twuschen de Juli-Isothermen vun 6 und 23 °C, in Nordamerika sogar bit 28 °C[1] Dat geiht bit in de Tundra in’e Arktis hooch. Dor boven is se de Aart mank de Aanten, de an’n meisten vörkamen deit.

 
Wo de Pielsteert vörkamen deit: hellgröön –hier brott he; blau –hier steiht he in’n Winter; dunkelgröön – hier is he dat ganze Johr lang to finnen
 
In Europa: hellgröön – hier brott he; blau –hier steiht he in’n Wintert; dunkelgröön – hier is he dat ganze Johr to finnen

De Pielsteerte kaamt vör in en Rebeet vun bi 10 Mio Quadratkilometers, dat is mehr, as bi all annere Aantenvagels. Dat geiht vun Iesland siene Waterkant un de Noordspitz vun Ierland un Grootbritannien hen, over Eurasien bit hen na Kanada, Alaska, den Middelwesten vun de USA un Gröönland sien Süüdwesten. Bi 90 % vun de Pielsteerte, de in Europa bröden doot, maakt dat in Russland. In Düütschland brott de Pielsteert man roor. Dat warrt taxeert, dat bi 300 Paare in Düütschland bröden doot.[2] De meisten bröödt in dat noorddüütsche Siedland.

Wo de Pielsteerte leven doot

ännern

An un for sik brott de Vagel in open Land. Holt un Woold mag he nich.[3]

 
En Poor Pielsteerte

De Pielsteerte leevt in de Brödeltied in groote Moore, natte Wischen, Bröke un Sümpe un in Gemarken, de vun grottere Ströme overswemmt weert un up Meere in’t Land. Sunnerlich möögt se Waters, wo dat allerhand Planten un Kruut gifft un dat Land sik dat Water mit’e Tied hoolt.

Wie de Pielsteert leven deit

ännern

Wie he sik vermehrt

ännern
 
Ei, Sammlung Museum Wiesbaden

Kinner kriegen könnt de Pielsteerte, wenn se een Johr oold sünd. De gröttste Deel vun de Seken brott avers to’n eersten Mol, wenn he twee Johre oold wurrn is. Paare sünd jummers bloß for een Brödeltied tosamen[4].De Brödeltied fangt twuschen April un Junimaand an, wenn dat Ies up de Brödelwaters just open gahn is. Wie lange dat duert, bit de Aanten mit dat Bröden anfangt, nadem se in de doren Gemarken ankamen sünd, hangt vun de Gegend af. An de Süüdgrenz duert dat 35 bit 40 Dage, ehr dat Seken anfangt un Eier leggt. Je wieter dat na Norden to geiht, je körter warrt de Tied, de se bit to’n Eierleggen bruukt. In de Gegend vun Tobolsk fangt se dor al an, 15 bit 20 Dage, nadem se ankamen sünd. Up den Jamal duert dat man bloß fiev bit tein Dage.[5]

 
Nest un Eier

Dat Nest warrt bloß man vun dat Seken up’e Eer boot. Normolerwiese warrt dat anleggt in den Reitgördel up en drögen Bulten. Sunnerlich in Steppenland un up dröög Gras kann dat mitunner ok en poor Kilometer wiet weg vun’t Water ween. De meisten Nester sünd avers nich wieter vun’t Water af, as man bi 100 m. Dat Nest warrt ut Planten boot un mit Dunen utstaffeert. Dat gifft acht bit twölf hellgröne Eier. De Aante leggt bi een Ei an’n Dag. Warrt dat Nest in’n Dutt maakt, kann de Aante bit gegen Enne Juli noch annere Eier leggen.

 
Küken vun den Pielsteert
Anas acuta

Bröden un Uptehn vun de Küken deit bloß man dat Seken. De Küken könnt na 46 bit 47 Dage flegen. Se blievt avers normolerwiese bi de Mudder, bit de mit dat Ruden heel un deel dör is. Bi twee vun veer Küken overleevt de eersten beiden Weken vun ehr Leven. Bloß man jedet veerte Küken kummt ok to’n Flegen.[6] Dat hööchste Oller, dat bi en Pielsteert mol tellt wurrn is, weer 27 Johre un fiev Maande. In’n Döörsnitt weert se avers nich so oold. Man dor gifft dat keen gründliche Unnersöken over. Dat is antonehmen, datt en Pielsteert in’n Döörsnitt twee Johre oold warrt, just so, as de Graue Aante.

Wat he freten deit

ännern

Freten deit de Pielsteert sunnerlich vun Planten, as Saat un Rhizome vun Waterplanten. Hen un wenn söökt Pielsteerte ok an Land Wuddeln, Koorn un annere Saat. Dat maakt annere Aarden vun de Aanten an sik avers noch mehr. Vun de Früchte, de in de Landweertschop anboot weert, freet de Pielsteerte unner annern Weten, Garst, Hirse, Bookweten un Ries.[7] In de Brödeltied freet de Seken ok allerhand Tiere, sunnerlich Larven vun allerhand Waterinsekten un Weekdeerter, Flohkreefte un Minnborsten.

Bestand

ännern

De Populatschoon in de ganze Welt warrt uppstunns up 6,1, bit 7,7 Mio. Vagels taxeert. De IUCN seggt, de Bestand weer in de lesten Johre un in de lesten Generatschonen nich mehr, as 30 Prozent torüch lopen. Vundeswegen seggt de IUCN ok, de Aart konn up de Rode List unner den Status least concern oder „gor keen Sorgen“ insorteert weern.

Systematik

ännern

De Aart is 1758 dör Carl von Linné in sieneSystema naturae as Anas acuta upschreven wurrn.

Ofschoonst de Aart in so en groot rebeet vörkamen deit, gifft dat dor keen Unnerarden vun.

Belege

ännern
  1. Niethammer, S. 453
  2. Bezzel, S. 124
  3. Kästner, S. 85
  4. Rutschke, S. 67
  5. Niethammer, S. 467
  6. Kear, S. 598
  7. Suchy und Anderson, S. 1–2

Literatur

ännern
  • Günther Niethammer (Rutg.): Handbuch der Vögel Mitteleuropas – Band 2/I – Anseriformes, Akademische Verlagsgesellschaft, Frankfort an‘n Main 1968 (Nahdruck 1979)
  • Manfred Kästner: Gründelenten, Urania Verlag, Leipzig 1994, ISBN 3-332-00546-4
  • Janet Kear (Rutg.): Ducks, Geese and Swans. Oxford University Press, 2005, ISBN 0-19-854645-9
  • Hartmut Kolbe: Die Entenvögel der Welt, Ulmer Verlag 1999, ISBN 3-8001-7442-1
  • Erich Rutschke: Die Wildenten Europas, Aula Verlag, Wiesbaden 1990, ISBN 3-89104-449-6
  • William J. Suchy und Stanley H. Anderson: Habitat Suitability Index Models: Northern Pintail, U.S. Department of the Interior, Fish and Wildlife Service, Washington, DC. 1987, Biol. Rep. 82 (10.145)

Weblenken

ännern
  Pielsteert. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.

Kiek ok bi

ännern