Neeborg

Neeborg (hoochdüütsch: Neuenburg) is en Oort in de Frees’sche Wehde, den südlichen Deel van den Landkreis Freesland in Neddersassen, weer tietwies ene sülvstännige Gemeende, höört nu aver to de Gemeende Zetel. Tosamen mit de Buurschaften Astede, Astederfeld, Collstede, Neeborgerfeld un Ruttel hett Neeborg 3100 Inwahners.

Geschichte

Neeborg is ut Astede un Vörborg entstahn. 1462 bo Graaf Gerd de Modige van Ollnborg hier an de Grenz to Oostfreesland ene Festung. Bi dat Grundsteenleggen schall he seggt hebben: „Dat de Fresen de Bammel slae!“

Um 1500 stift Graaf Johann de Öllere up de Borg ene Kapell. Gegen dat Enn van’t 16. Jahrhunnert woor de Festung to en Wahnslott umboot. Graaf Anton Günther leet 1657 den Wall wedder herstellen. Na sienen Dood deende dat Slott siene Wittfro as Residenz un Wahnsitt. As se 1696 dootbleev, woor noch eenmaal düchtig umboot, un 1736 toog in dat Babergeschott de Landvogt in. In disse Wahnung hett von 1785 bit 1788 de Dichter Friedrich Leopold Graaf to Stolberg as Vogt wahnt.

Von 1700 bit 1858 beharbarg dat Slott dat Landgericht (Drosteigericht) un darna kemen all disse Institutionen:

• 1858 Ackerboschool
• 1879 Landweertschupsschool
• 1906 Lehrerinnenseminar
• 1921 Landw. Huusholtsschool
• 1940-1945 Reservelazarett
• 1946-1960 Landfroonschool
• 1965 Dorpgemeenschupshuus

De Noordwesteck van den breden Sietenflögel nimmt de Kapell in. Dar finnt de Gottesdeenste van de evangelische Karkengemeende Neeborg statt. 1962 schull dat Slott afbraken weern, aver de domalige politische Gemeende kunn de Anlaag köpen un 1965 to en Dorpgemeenschupshuus umboon.

Urwald

Dicht bi dat Dorp liggt dat Neeborger Holt. Dat Karnstück van dat 600 Hektar grote Flaach is dat Naturschutzrebett „Neeborger Urwald“ mit 20 Hektar. Fröher weer dat maal en Busch mit mächtige Eken un Bökengruppen un grote Rasenflääg dartwüschen, wo dat Veeh up weiden druff. Aver siet 150 Jahren is dat Beweiden verbaden, un darum is dat Unnerholt nu tämlich dicht, un blots vör de Jagdhütt is noch ene lütte Rasenflaag överbleven. Dat Besunnere an den Urwald is de Saak, dat de Ekenwald sik langsam aver seker in enen Bökenwald verwannelt. Dat kummt darvan, dat de Böken sik fröher as de Eken belooft un de Eken denn dat Licht nähmt un stickt. Vandagen is dat al so wiet kamen, dat de Bökenbestand den gröttsten Deel innimmt un de velen 700 bit 850 Jahr olen Eken kuum noch Loof hefft oder al verfuult un blots noch Ruinen sünd.

De Urwald is liekers en Utflugsteel bleven, dat vele Lüüd geern anstüürt, denn hier gifft dat noch Planten un Deerter to sehn, de annerwegens al selten woorn sünd. De Rookkaat, de fröher an’n Urwald stund is 1964 as Bestanddeel von dat Neeborger Heimatmuseum in de Neegde van dat Slott umsett woorn.

Weblenken

• Slaat is up: www.ndt-neeborg.de intressante Websteed, t.B. mit en vullstännig plattdüütsch Wöörbook (plattdüütsch/hoochdüütsch)