Plebejers

De Plebejers (lat. plebs „Menge, Volk“) sünd to de Tied vun de Röömsche Republiek de Lüde ut dat eenfache Landvolk ween. Se hören nich to den olen Adel mit to. Dat weern de Patriziers (lat. patres „Vaders, Vorwesers“). De Plebejers sünd sunnerlich Buern un Handwarkers ween. Se sünd as Römers ankeken wurrn un hefft na langen Striet um de Stänn (ca. 500-287 v. Chr. unner den Schutz vun dat röömsche Recht stahn. Se mütt ut'neen holen weern mit de Slaven, wat to'n Deel bit to twee Druddels vun de Inwahners vun Rom ween sünd.

Historie

De Plebejers striet um de Macht

In dat Johr 494 v. Chr. hefft de Plebejers to'n eersten Mol Lawei maakt for mehr Rechte un sünd ut de Stadt uttagen (secessio plebis). 449 v. Chr. sünd se to'n tweeten Mol ut de Stadt uttrocken un 445 v. Chr. hefft se denn dat Recht kregen un dröffen en Patrizier heiraden (Lex Canuleia). Mit de Johre hefft de Plebejers egene Ämter un Strukturen dörsetten konnt un 367 v. Chr. is en Volksversammeln inricht wurrn un dorto de neen Ämter vun den Volkstribun un vun den plebeejschen Kunsel. Dat hefft de Patriziers all blot togeven, vunwegen dat de Plebejers mit de Secessio plebis Druck maakt hefft. De Striet um de Stänn weer 287 v. Chr. toenne. Dormols hett de plebeejsche Diktater Quintus Hortensius en Gesett dörsetten konnt, dat allens, wat de Volksversammeln besluten dö, for all Römers un nich blot for de Plebejers gellen dö. Dat weer de Lex Hortensia. As Klientel stunnen de Plebejers unner en Patron.

Late Johre vun de Republiek

In de laten Johre vun de Röömsche Republiek hett sik de Bedüden vun dat Woort plebs ännert: De Begreep is nu bruukt wurrn, um en Verscheel to maken twuschen all Borgerslüde, de unner den Stand vun de Ridders un Senaters stunnen. Nu is de Unnerscheed maakt wurrn twuschen de Stadtplebejers (Plebs urbana, de avers nich blot in de Stadt Rom leven dö) un de Landplebejers (''Plebs rustica). Sunnerlich wichtig weer de Plebs urbana, vunwegen dat se in de Stadt weer un bi de Volksversammeln un bi de Wahlen mitmaken konn. So keem dat, dat populare Politikers Korn oder anners wat geven hett un de Plebejers so up ehre Sieten kriegen wollen. Butendem konn de Plebs urbana ok Druck maken, Lawei un Upstand in de Stadt. Dor warrt avers hüdigendags over streden, of de Plebs sülms en politischen Fakter ween is oder of de Politikers dor blot mit speelt hefft.