Zittens
Zittens (hoochdüütsch Sittensen) is en Oord un Gemeen in de Samtgemeen Zittens in’n Landkreis Rodenborg (Wümm) mit 6102 Inwahners (Stand 31. Dezember 2022). Dormit is dat de gröttste Gemeen vun de Samtgemeen un bargt ok den Sitt vun de Verwalten.
Wapen/Flagg | Koort | |
---|---|---|
| ||
Basisdaten | ||
Flach: | 18,55 km² | |
Inwahners: | 6102 (31. Dezember 2022) | |
Hööchd: | 31 m över de See | |
Postleettall: | 27419 | |
Vörwahl: | 04282 | |
Geograafsche Laag: | Koordinaten:53° 17′ N, 9° 30′ O53° 17′ N, 9° 30′ O | |
Grenzen bi OSM: | 1079028 | |
Gemeenslötel: | 03 3 57 044 | |
Öörd in de Gemeen: | 1 | |
Börgermeester: | Dietrich Höyns (SPD) | |
Websteed: | www.sittensen.de | |
Geografie
ännernZittens liggt in Süüden vun de Samtgemeen, ümgeven vun de Gemenen Homersen, Lütt un Groot Meckels, Lengenbossel, Tiss un ’n lütt Stück vun Vierden. In’n Süüden grenzt Zittens ok an de Samtgemeen Fintel an, nipp un nau an de Gemenen Helsch un Stemmen. Zittens liggt an den Stroom Oost, de binnen den Oort fröher en Watermöhl andreven hett un an de Steed opstaut worrn is. Dor billt se nu den Möhlendiek, de rundüm as’n lütten Park torechtmaakt worrn is.
Geologie
ännernEn Översicht över de Geologie un Entstahn vun dat Rebeet vun’n helen Landkreis is in den Artikel Landkreis Rodenborg (Wümm) beschreven un kann dor naleest waarn.
Historie
ännernZittens is toeerst in en Oorkunnen vun’t Bisdom Veern vun’n 1020 ünner den Naam Chessinhusen nöömt worrn, man den Oort mutt dat aver al en längere Tiet vörher geven hebben. Dat warrt vermodt, dat de eersten Wahnsteden in’t fröhe Middeöller enerworrns twüschen Zittens un Lütt Meckels grünnt weern,[1] aver wanneer nipp un nau Zittens grünnt worrn is, dat is nich bekannt.
De ole Oortskarn vun Zittens liggt mehr na’n Süden to, dor, woneem sik de St. Dionysius Kark, Marktplatz un de ole Watermöhl befinnen doot, de in’t 16. Johrhunnert boot worrn is.[2] Dat Oortszentrum hett sik sietdem vun’n olen Dörpskarn wegentwickelt, wodör he sik aver noch in sien ool’t Bild wiesen deit.
In de jüngeren Tiet is Zittens vör allen dör twee weniger schöne Saken dör Medien bekannt worrn. So geev dat In de 1990er Johren düchtig Diskuschonen, wieldat de Tall vun Kinner, de an Leukämie krank worrn sünd, unnormal hooch weer. Dat lieke geev dat ok in de Gemeen Tesp in’n Landkreis Horborg, wo’n Verdacht weer, dat dat mit dat Karnkraftwark in Geesthacht-Krümmel tohopen hangt, man Zittens weer dorvun to wiet weg. Gootachten, de vun de Bremer Universität maakt weern un en kaputt Röntgenapparat in Verdacht harrn, weer aver nich slüssig.[3]
De annere Vörfall weer in de Nacht to’n 5. Februar 2007 as in’t China-Restaurant „Lin Yue“ söven Minschen dood schaten weern, wat mit in möglichen Tosamenhang brocht weer mit asisaatsch Mafiagruppen un Schuulgeldpressen.
Politik
ännernGemeenraat
ännernDe Gemeenraat vun Zittens sett sik ut 17 Lüüd tohopen. De letzte Kommunalwahl weer 2016:
Partei | 2016 | 2011 | 2006 | 2001 |
CDU | 5 | – | 7 | 7 |
SPD | 8 | 7 | 8 | 9 |
FDP | 1 | – | 1 | — |
Bündnis 90/De Grönen | 2 | – | – | — |
WG Gemeensom för Zittens | – | 9 | — | — |
WG Fre’e Börger | 1 | 1 | 1 | 1 |
Börgermeester
ännernDe Börgermeester is Diedrich Höyns von de SPD.
Tied | Naam | Partei |
---|---|---|
1972-1990 | Wilhelm Brunkhorst | CDU |
1991-2016 | Heinz-Hermann Evers | SPD/ahn Partei |
2016- | Dietrich Höyns | SPD |
Wapen
ännernDat Wapen vun de Gemeen is längs tweedeelt. De linke Siet is nich heraldisch un wiest op roden Grund en Hilligengestalt, neemlich den hilligen Dionysius. Op de rechten, nich heraldischen Siet is de rode St. Dionysius-Kark vun Zittens mit gröön ack vör witten Achtergrund to sehn. Se steiht op en gröne Flach mit en sülvern Stroom, wat de Oost dorstellt, de dör Zittens löppt.
Religion
ännernIn Zittens gifft dat en evangeelsch-luthersche Gemeen, wo de meisten Börgers tohören doot, as ok en Sülvstännige Evangeelsch-luthersche Kark, de Christus-Gemeen. Bito gifft dat en Fre’e Evangeelsche Gemeen. De Katholiken vun Zittens sünd in de Herz-Jesu-Gemeen in Töst organiseert, de siet 1. November 2014 to de Karkengemeen St. Petrus in Bookholt tohöört. Butendem gifft dat en wassenden Andeel vun Inwahners ahn Konfesschoon as ok Anhangers vun’n Islam.
Weertschop un Infrastruktur
ännernZittens gellt na dat Regionale Ruumordnungsprogramm as Grundzentrum för de Öörd in de Ümgegend.
Zittens hett sik in de Tiet siet den Tweeten Weltkrieg bannig entwickelt künnt, wieldat de Oort dör den Autobahnansluss as en Standoort för weertschopplich Ünnernehmen intressant weer. Zittens liggt ruchweg in de Mitt twüschen Hamborg un Bremen, de vun Zittens ut beid in’n halve Stünn antoföhren sünd. Industrierebeden gifft dat in Zittens an de Straat na Meckels rut, woneeem to’n Bispeel de Fruchtsaft-Hersteller Klindworth Fruchtsäft sien Produkschoon hett, un na Lengenbossel rut, wo ünner annern de weltwiet arbeidende Firma Alga al siet Johrteihnten en Verkoppssteed hett för bruukte Fohrtüüch un Reifen.
Verkehr
ännernDe Ansluss an de A 1 (Afsnidd Hamborg–Bremen) över de Opfohrt 47 Zittens liggt in’n Noorden vun Zittens, an de Grenz na de Gemeen Lengenbossel. Dor krüüzt se sik mit de L 130 de in’n Noorden över Ramshuus un de Gemeen Obbens in’n Landkreis Stood wieter na Hornborg föhrt. Na Süden hen föhrt se över Helsch bit na Scheeßl. En wietere Verbinnen is de L 142, de op de een Siet över Meckels un Heeßl na Zeven geiht un in de annere Richt över Tiss na Wist in’n Landkreis Horborg föhrt.
Zittens liggt butendem ok an’n Radfeernweg Hamborg-Bremen.
Kultur un Inrichten
ännernZittens hett en Reeg vun Anbotten in kulturell Hensicht. So gifft dat neven en groot Sportanbott ok dat een oder annere ut de Historie to kieken. Zittens hett ok en poor Hotels, so dat man vun Zittens ut ok de Landschap ümto för Spazeergäng nütten kann. In’n Sommer kann een butendem plattdüütsch Theater op de Freelichtbühn „Kön’hoff“ ankieken. In’n Winter gifft dat ok Theater op platt, aver dat warrt denn in de Aula vun’t Ludwig-Otto-Ehlers-Huus wiest
Museen
ännernIn’n Oort gifft dat eenige Steden antokieken, as dat Handwarksmuseum, dat in de olen Watermöhl in’n Oortkarn ünnerbrocht is. Dor warrt Saken utstellt, de mit opstunns achtteihn för Zittens tyypsch Handwarken to doon hebbt. Regelmatig gifft dat ok Sünnerutstellen anboden. Dorto höört ok dat Heimathuus, dat in en oolt Fachwarkhuus ünnerbrocht is un woneem sik öörtlich Vereenen drapen künnt.
Sport
ännernIn Zittens un de Samtgemeen gifft dat en ganze Reeg vun Sportverenen. In Zittens sülvst sünd dat vör allen de VfL Zittens mit en riek Anbott an ünnerscheedlich Sportoorden för binnen un buten. To den VfL höört butendem ok de Theaterafdeel, de dat plattdüütsch Theater op de Bühn bringen doot. Dorto kummt de Footballers vun de JSG Börde Sittensen, wat ’n Tosamensluss is vun Sportlers ut de ganzen Samtgemeen. Butendem hett Zittens en DLRG-Oortsgrupp. Swemmen kann man in Zittens in’t Freebad mit sien 50-m-Becken un den 5-m-Toorn. Un denn gifft dat in Zittens (bi’n Kön’hoff) ok noch’n Golfplatz, de vun’n Golf Club Kön’hoff Zittens e.V. bedreven warrt.
Beropen Lüüd
ännern- Ludwig Otto Ehlers (1805–1877)
- Wilhelm Brunkhorst (1935–2007), CDU-Politiker in’n Landdag
- Johann Jakob Hoops (1840–1916), Pädagoog, in Zittens boren un opwussen
Borns
ännern- ↑ Gemeinde Wohnste (Hrsg.): Wohnste Kreis Rotenburg (Wümme) ISBN 3-922913-08-3
- ↑ Websteed vun’n Landschapsverband Stood
- ↑ Energie-Chröönk op de Websteed vun Udo Leuschner
Websteden
ännernAhusen | Alfs | Annerlingen | Basdaal | Boitzen | Bootel | Breddörp | Bremervöör | Brookel | Büls | Deins | Eversdörp | Elsdörp | Farm | Fintel | Gnarrenborg | Groot Meckels | Hassendörp | Heemsbünnen | Heeßel | Hellweeg | Helsch | Hemslingen | Hepst | Hipst | Homersen | Horß | Jeem | Kalf | Karktimk | Karkwals | Lauenbrüch | Lengenbossel | Lütt Meckels | Oerel | Oostereis | Reeßen | Rhaar | Rodenborg (Wümm) | Sandbossel | Scheeßl | Seedörp | Söttmer | Stemmen | Sürsen | Tarms | Tiss | Vahl | Vierden | Visselhöövd | Vörwark | Westertimk | Westerwals | Wilst | Woonst | Zeven | Zittens