Steesdörp

(wiederwiest vun Stedesdörp)

Steesdörp (hoochdüütsch: Stedesdorf) is en Gemeend in Oostfreesland in de Samtgemeend Esens in‘n Landkreis Wittmund in Neddersassen mit 1550 Inwahner (Stand: 31. Dezember 2016) up en Flach van 27,95 km².

Geografie

ännern

Steesdörp is en Geestrandsiedlung un liggt an de Verbinnensstraat tüschen Esens (etwa veer Kilometer nordwestlich van Steesdörp) un Wittmund (etwa negen Kilometer südöstlich).

To de Gemeend hörrn neben de Oortschap Steesdörp de Oortsdeelen Mambörg, Oosteraccum un Thunum.

Historie

ännern

Eerstmal upführt is Steesdörp in en Schenkungsoorkunn van den Arzbischop Adalbero van Bremen. In disse Ooorkunn ut dat Johr 1137 wurrd dat nee grünnd Prämonstratenserkloster Stood de Bedrag van veer Mark ut uns Kuria Stedesdorpe (quatuor marce den curia nostra Stedesdorpe) toeegnet. Of sück dat bi Stedesdorpe um Steesdörp hannelt, is allerdings umstreeden. Ok Steddörp in den Landkreis Rodenborg (Wümm) kunn dormit meent ween.[1]

In de Oortschap Thunum geev dat fröher en Borg. Bit to 1344 is dat ok nahwiesbor. Mambörg düükt 1473 eerstmals up un Oosteraccum wurr eerstmals 1497 nömmt.

Karkenhistorie

ännern

De Domscholaster van Bremen, Adam, bericht 1050 van Karken in’n Küstenberiek. Ok för Steesdörp is en fröhe Karkenholtbau in disse Tiet nahwiest. In de eerst Hälft van dat 12. Johrhunnert wurr aber all en Tuffsteenkark upricht, de as de öldste Kark in dat olt Harlingerland gellt. In Steesdörp verhannel dat Sendgericht un dat Sendrecht wurr in den Oort utspraaken. As Sendkark harr de Oort de Funktschoon van en regionale Ecclesia Matrix (Moderkark) un hett den karklichen Infloot up de Nahberdörper utöövt. Esens, Thunum, Burhaaf, Dunum, Weerm, Fulkum, Buttfoor, Westerbur un wieder Öörd weern karklich Steesdörp ünnerstellt. Somit weer Steesdörp in dat nördlich Bisdom Bremen de gröttste Sendkarkenbezirk (1420).

Bowarken

ännern
 
St.-Ägidien-Kark, van Süüden ut sehn

De St.-Ägidien-Kark in Steesdörp wurr as Sendkark van dat ehmalge Arzbisdom Bremen tüschen 1100 und 1150 errichtet. Hör Grundreettyp is in Oostfreesland wat besünners. Dat drungen Karkenschipp wurrd dör en intrucken un meeest quadratischen Chorberiek afslooten. De ut Backsteen müert Glockentoorn (slooten Typ) steiht free un stammt van 1695.[2] An de Nordsiet van den free stahn Glockentoorn befind sück de Rillensteen van Steesdörp.

Literatur

ännern
  • Evangelisch-lutherische Kirchengemeinde Stedesdorf (Hrsg.): 1137–1987. Die St. Aegidien-Kirche zu Stedesdorf. Geschichte einer Kirchengemeinde. Stedesdorf 1987
ännern
  Steesdörp. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.

Enkeld Nahwiesen

ännern
  1. Ev.-luth. Kirchengemeinde Stedesdorf (Hrsg.): 1137 - 1987. Die St. Aegidien-Kirche zu Stedesdorf. Geschichte einer Kirchengemeinde, Stedesdorf 1987, S. 31.
  2. Robert Noah, a.a.O., S. 35.