Vitalienbröder
Vitalienbröder is en Utdruck ut dat late Middelöller. He stammt ut dat Franzöösche. In Frankriek wörr in'n Hunnertjohrigen Krieg dat Kriegsvolk, dat dat Heer mit Levensmiddel (Victualien) versorgde, vitailleurs nöömt.
As Königin Margarethe I. vun Däänmark den König Albrecht vun Sweden 1389 överwunnen un fungen nahmen harr un 1391 Stockholm belagern dei, do hüern den siene Verwandten, de Hertöge vun Meckelnborg, in Rostock un Wismer Seefohrers an, de Stockholm mit Levensmiddel versorgen schullen. Disse Seefohrers, de Vitalienbröder nöömt wörrn, schullen butendem in'n Seekrieg däänsche Kriegs- un Hannelsscheep versenken un de Hansestadt Lübeck daran hinnern, mit Däänmark Hannel to drieven.
De Vitalienbröder harrn starken Toloop, un veel Gesinnel weer darbi. Se maken sik as „Freebüter“ sülvstännig op de Insel Gotland un unnernehmen vun dar ut ehre Kaperfohrten dör de Oostsee. Uplest wörrn se 1398 vun den Düütschen Orden ut Gotland verdreven. De mehrsten Hansestäder brandmarken nu de Vitalienbröder as ehre Feenden. Wecke geven darna de Seeröveree up, aver annere vertogen sik in de Noordsee un dreven dar ehr Unwesen wieter. Se överfullen de Hannelsscheep un röven se ut. De Büüt, de se maken, verdelen se to lieke Delen op all Liddmaten un darum nömen se sik „Liekedeler“. De oostfreeschen Hööftlinge, de mit de Hanse in Striet legen, nehmen de Seerövers geern op. Se dachen, dat se för ehren Hannel enen Vordeel darvon harrn, wenn de Seerövers de Hanse Schaden tofögen.
De Hanse rüst „Fredensscheep“ ut un gung gegen de Seerövers vör. Mit ölven Hansekoggen kunnen se uplest 1401 de slimmsten Anföhrers Klaus Störtebeker un Goedeke Michels bi Helgoland överwinnen un mit na Hamborg nehmen. Dar wurrn se na enen korten Prozess enen Kopp körter maakt. De leste Naricht över de Vitalienbröden stammt vun 1429, as se de Stadt Bargen utplünnert un daalbrennt harrn.