Willem Busch

Heinrich Christian Willem Busch (* 15. April 1832 in Wiedensahl (bi Hannober); † 9. Januar 1908 in Mechtshusen, wat vundaag to Seesen höört) weer en Schriever op Hooch un Platt. He weer as dat öllste vun söben Kinner boren. Vun 1847 bet 1851 möök he en Maschinenbustudium in Hannober. Ok in de Kunst möök Busch wat, he teken Biller. Vundaag sünd enige vun sien Biller in’t Wilhelm Busch-Museum in Hannober to seihn. Een vun de beröhmteste Warken vun de düütsche Literatur is Max un Moritz vun Busch, wat ok in veertig frömde Spraken översett wurrn is.

Willem Busch, Sülvstporträt

Max un Moritz

Dit Wark warrt ok as een vun de eersten Vörlöper vun de modernen Comics ansehn. Plisch un Plum un Hans Huckebeen sünd welke vun de anner literarisch Warken. Willem Busch weer evangeelsch-luthersch Christ. Aber he wurr en Schöler vun Schopenhauer.

So as jede Humorist weer ok Willem Busch kien eenfacken Spaasmaker, man en Minsch mit een lachen un een wenen Oog. Siet 1859 arbeit he as Dichter un Teekner för de „Fliegenden Blätter“ un den „Münchner Bilderbogen“, wo siene Vertellen över lustige, aver ok trorig-eernste Billergeschichten toeerst afdruckt wurrn. Dör disse Vertellen wurr he tämlich gau överall bekannt. Mit veel Verstand stell he in eenfacke, knappe Riemen un Teeknungen de doven un swacken, aver ok männich gode Sieden vun siene Mitminschen bloot un greep darbi ok in de Diskuschoon um de Kulturpolitik vun siene Tiet in (t.B.: De fromme Helene). Mehrstens gung dat Busch darum, de Minschen uptokloren un to betern.

• Utsnitt ut „Max un Moritz“, översett in Platt:
  • Och, wat mutt’n faken hören
  • van vileinig eische Gören!
  • As to’n Bispill disse Kreten,
  • de van Max un Moritz heten,
  • de, statts ornlik wat to lehren
  • un liedsame Jungs to weren,
  • sik een’n in de Knullfuust lachen
  • un an luter Undöög dachen.

Warken

Op Plattdüütsch

• Krischan mit der Piepe. 1864

In’t Plattdüütsche översett

• Gottfried Winter: Max un Moritz. Een Geschicht van twee Lümmels un wat se utfräätn hemm. Lenzen, 1994, ISBN 3-9803515-8-0
• Gottfried Winter: Hans Huckebeen - De Krä müt dat Mallör. vertellt up Prignitzer Platt.. Groot-Breese 1996
• Arnd Immo Richter: Dat plattdüütsch Wilhelm-Busch-Book. Max un Moritz, Hans Huckebeen, Plisch un Plum un anner Vertellers. Naumann, 2001, ISBN 978-3-933575-46-3

Kiek ok

• List vun Maler vun de Düsseldörper Malerschool

Weblenken

Bi’n Wikiborn gifft dat Originalschriften vun den Schriever: Willem Busch.