Yasmina Reza

Yasmina Reza (* 1. Mai 1959 in Paris) is en franzöösche Schrieversche un Schauspelersche. In de ganze Welt is se vunwegen ehr Stücken „Art“ (dt.: Kunst) un „Trois versions de la vie“ (dt.: Drei mal Leben) in de lesten 10 Johren en vun de hüdigen Theaterschrievers wurrn, de an’n meisten speelt weert.

Herkamen un Familie

Yasmina Reza is in Paris upwussen. Se stammt ut en jöödsche Familie, de allerwegens up de Welt tohuse is. Ehr Vadder keem ut’n Iran, ehre Mudder weer ut Ungarn un „de Grootöllern sünd enerwegens in Amerika inkuhlt“, as Reza süms seggt. Se is jummers noch in Paris tohuse un hett twee Kinner, en Deern un en Jung.

Woans dat mit de Kunst lopen is

Reza hett Schauspeel studeert an de Universität Paris X un an de Universität Paris-Nanterre. Later is se an de Ecole Internationale de Théâtre Jacques Lecoq vun Jacques Lecoq gahn. Na’n Afsluss hett se up allerhand franzöösche Böhnen Stücken vun hüdige un klassische Schrievers speelt. 1987 füng se an, süms to schrieven. Dat duer nich lang un ehr Saken sund goot ankamen. För ehre eersten beiden Stücken hett se al den franzööschen Theaterpries „Molière för kregen. Dat drüdde Stück mit den Naam „Art“ is denn al över de ganze Welt hen wunnerbor anlopen. Dor is se denn ok in de ganze Welt as Schrieversche mit bekannt wurrn un hett verscheden internatschonalen Priesen kregen. An’t Enn vun de 1990er Johren füng se an un schreev ok Dreihböker un Prosa. Reza hett mol seggt, ehre eenzige Heimot, dat weer de Franzöösche Spraak. Just is se in Düütschland up’n Markt mit en Book över Nicolas Sarkozy. In dat Book „L’aube le soir ou la nuit“ (dt.: „Frühmorgens, abends oder nachts“) schrifft se, wie se vun Vörjohr 2006 bit Vörjohr 2007 een Johr mit em up Wahlkampf-Törn unnerwegens is.

Theaterstücken

Conversations après un enterrement („Gespräche nach einer Beerdigung“, 1987), Prix Molière
La Traversée de l’hiver („Reise in den Winter“, 1989)
Art („Kunst“, 1994), Prix Molière, Tony Award 1998, in 40 Spraken översett. 1994 in Paris to’n eersten Mol upföhrt. Düütsch vun Eugen Helmlé. ISBN 3-909081-77-0
L’homme du hasard („Der Mann des Zufalls“, 1995)
Trois versions de la vie („Drei Mal Leben“, 2000), To’n eersten Mol upföhrt an dat Borgtheater in Wien, Regie: Luc Bondy. Översett vun Eugen Helmlé. ISBN 3-909081-87-8
Une pièce espagnole („Ein spanisches Stück“, 2004). Düütsch vun Frank Heibert un Hinrich Schmidt-Henkel. ISBN 3-90908198-3
Une lumière („Ein Grammophon“, 2006)
Le dieu du carnage („Der Gott des Gemetzels“, 2006), To’n eersten Mol upföhrt an dat Schauspeelhuus, Speelbaas: Jürgen Gosch. Düütsch vun Frank Heibert un Hinrich Schmidt-Henkel. ISBN 3-905707-13-6

Prosa

Hammerklavier. Eine Sonate, 1998. Düütsch vun Eugen Helmlé. ISBN 3-250-60023-7
Une Désolation („Eine Verzweiflung“, 1999), 2001. Düütsch vun Eugen Helmlé. ISBN 3-446-199-780
Adam Haberberg („Adam Haberberg“, 2004), 2005. Düütsch vun Frank Heibert un Hinrich Schmidt-Henkel. ISBN 3-446-205-756
Dans la luge d’Arthur Schopenhauer („Im Schlitten Arthur Schopenhauers“, 2005), 2006. Övers. vun Frank Heibert un Hinrich Schmidt-Henkel ISBN 3-446-207-201
Nulle part, 2005
L’aube le soir ou la nuit („Frühmorgens, abends oder nachts", 2007), 2008. Övers. vun Frank Heibert un Hinrich Schmidt-Henkel. ISBN 3-446-230-297

Filmwark

Johr	Titel	Funkschoon	Synchroonsnacker
1982	Que les gros salaires lèvent le doigt!	Dorsteller
1983	Jusqu'à la nuit	Dreihbook Dorsteller
1986	Le goûter chez Niels, Kortfilm	Dorsteller
1992	À demain	Dreihbook Dorsteller
2000	Le pique-nique de Lulu Kreutz	Schriever	—
2001	Loin dt.: Weit weg	Dorsteller
2010	Chicas	Dreihbook Speelbaas	—
2011	Carnage dt.: Der Gott des Gemetzels	Dreihbook	—
2012	Müvészet	Dreihbook	—
2016	Bella Figrua	Dreihbook	—

Up Platt is nix vun Yasmina Reza rutkamen.