Budden
Dit Woort hett noch annere Bedüden: kiek dorför ünner Insekten.
Budden oder Maden weert de Larven vun Flegen un Muggen nömmt, man ok vun annere Insekten, de en Metamorphose dörmaken doot, as Immen, Iemecken oder allerhand Kävers (kiek unner Maibudde). Gegen annere Larven bi de Insekten over fehlt bi de Budden faken de echten Liddmaten. Se laat ehrder na en Worm. Käverbudden hefft en richtigen Kopp un vörn an’t Lief sitt sess Been. Annere Budden, u. a. bi de Muggen, hefft bloß man Stummelfööt un könnt sik dor mit over den Grund schuven. Bi de wecken annern Budden, de in’e Eer leevt, sünd düsse Organe heel und deel verschütt gahn. Se bewegt sik mit Hölp vun de Peristaltik. Faken sünd Budden vörn spitz un achtern breed.
Bi de wecken Aarden vun de Flegen weert nich Eier leggt, man dor kaamt al Budden oder sogar Poppen up’e Welt (Larviparie oder Pupiparie). Mank de Tweeflunken gifft dat ok Aarden, dor vermehrt de Budden oder Poppen sik asexuell, ohn datt se eerst mal utwasst to adulte Deerter. So geiht dat u. a. bi de Swammmuggen to.
Vunwegen, datt se sik anpasst hefft an ganz verscheden Umtos, verscheelt ok de Kennteken vun de Budden bannig. De wecken Budden leevt in Modder oder Water un hefft sunnerliche Atenröhren tostanne brocht (kiek bi Messimme). Düsse Atenröhren (Tracheen) loopt dör dat ganze Lief bit an’t Achtereen. Dor könnt düsse Budden to desülvige Tied mit aten un freten, wieldes se overkopp in de Nehrstoffe steken doot. De Göter vun de Tracheen sünd mit en sunnerlich System utrüst, datt se afslaten weern könnt un dor keen Schiet un Water in de Tracheen kummt. Annere Budden hefft dannige Kevenhakens un leevt as de Budden vun Keesflegen un Schachbrettflegen as Aasfreters in Fleesch (oder Lieken), dat vergammelt, oder as Parasiten in levennige Deerter (Myasis, Budden vun Dasselflegen). Vundeswegen weert Budden towielen in de Medizin insett bi de Buddentherapie. Ok to’n Helen vun Sweren weert Budden insett. Sunnerlich bi chron’sche Wunnen bi Diabetikers könnt Budden de Wunnen faken beter un gauer süvern, as annere Middels. Dat liggt dor an, datt Sweren faken an Stellen uptreden doot, wo dat Blood nich good dörfleten kann un wo Antibiotika nich veel helpen doot.[1]
In de wecken Länner weert Budden ok eten.
