Eerdwetenschoppen
De Eerdwetenschoppen (ok Geowetenschoppen mit geo vun’t gr.: Γεω „Eer“) vereent all Wetenschoppen, de sik mit den Opbo, Tohopensetten, Gestalt und de Aflööp op un binnen de Eer mitsams ehr Atmosphäär befaten doot. Dorto höört verschiedene Rebeden, de sik toeerst man blots deelwies mit de Eer sülvst befaat hebbt un jümmers mehr ünner den Begreep Eerdwetenschoppen tosamendaan warrt. Kannst seggen, dat is en junge Wetenschop. De Eerdwetenschoppen höört na jemehr Inholt to de Naturwetenschappen.
In enkelten sünd dat ne ganze Reeg, de dorto höört, so ünner annern de Geologie, Geographie, Eerdphysik, Mineralogie, Glaziologie, Meteorologie, Petrographie, Paläontologie, Geodäsie un vele annere.
So richtig kloor afgrenzt sünd de Eerdwetenschoppen nich. Veel vun den enkelten Rebeden hefft mit de Eer sülvst nicht veel to doon, man mehr met de Minschen, de op ehr leevt. Wieldat se sik mit de Eer uteneen setten deit, speelt de Ümwelt faken en bedüden Rull.
Opgaven vun de Eerdwetenschoppen sünd ünner annern:
- dat Söken von Rohstoffen, de wi so in Alldag bruukt (wie to’n Bispeel Eerdööl, Ierz oder Kahl).
- dat Begriepen von Gefohren (t.B. Eerdbeven, Storm, Överflooten, Vulkanen), üm to kieken, wat een dorgegen doon kann.
- dat Ünnersöken von flachen Ünnergrund op Bofastigkeit, Ümweltgefohren (t. B. wenn Grundwater dör Schuttkuhlen verdreckt warrt oder Klimaännern).
- torüchtoverfolgen und Sporen to söken, woans de Eer mit allns Leven dorop entstahn is und sik entwickelt hett.
- un eenfach de Grundlagen von dat Tosamenhangen und dat Funkschoneren von de enkelten Aflööp to sammeln un to verstahn, so as de Platentektonik oder woneem dat Eerdmagnetfeld herkummt.