Fibrinolys

Fibrinolys (Fibrinsplitten) is de Beteken för’t Oplösen vun en Bloodkluten (Thrombus) in’n Lief dör dat Enzym Plasmin. Dat Plasmin hett de Egenschop, de Fibrinpolymeren optolösen, de den Thrombus tosamen hollen doot. Entstahn doot lüttere Afboprodukten vun’t Fibrin, un de Thrombus fallt ut’nanner.

De physioloogsche Fibrinolys warrt in’n Lief vör allen dör den geweevspezifischen Plasminogenaktivater un dör Urokinase aktiveert. De wichtigsten nich-physioloogschen Aktivaters vun Plasminogen sünd Staphylokinase un Streptokinase, de ok in de Therapie to’n Oplösen vun Thromben (Thrombolys) insett warrn künnt. Se hebbt beid gemeen, dat se sülvst nich as Enzym aktiv sünd, man mit Plasminogen oder Plasmin en Komplex billt, de in de Laag is, dat Plasminogen to aktiveren. In de Therapie warrt blangen Urokinase vundaag ok künstlich tüügte („rekombinante“) Aktivaters as rt-PA oder Alteplase insett.

Aktiveren vun de Fibrinolys

De Fibrinolys warrt to de glieken Tiet aktiveert as de Hämostaas, man se sett langsomer in un sorgt blangen annere Stolltörners dorför, dat de Hämostaas in’n Rahmen blifft.

Dat Aktiveren vun de Fibrinolys is veel eenfacker as de Afloop to’n Aktiveren vun de Hämostaas. Vör allen baseert se op’t Ümwanneln vun dat inaktive Vörlöperprotein Plasminogen in de aktive Serinprotease Plasmin. Bi’t Aktiveren vun’t Plasminogen warrt ünnerscheedt in en physioloogsch Aktiveren dör Aktivaters in’n Lief sülvst un in de nichphysioloogsche Aktiveren, dör lieffrömme Stoffen.

Inhibitoren vun de Fibrinolysaktiveren

Bit hüüt sünd veer verschedene Inhibitoren vun de Plasminogenaktivaters faststellt worrn, de all to de Familie vun de Serpinen tellt un as PAI-1 bit PAI-4 betekent warrt. PAI-1 is de wichtigste Inhibitor, de in’t normale Blood den geweevspezifischen Plasminogenaktivater un ok de Urokinase törnen deit. Dorbi hannelt sik dat üm en 52000 Dalton groot Glykoprotein, dat vun de Endothelzellen herstellt warrt. Dat Törnen dör PAI-1 verlöpt na den allgemenen Reakschoonsmechanismus vun de Serpinen.

De gröttste Deel vun’t PAI-1 – ruchweg 90 % vun’t hele PAI-1 in’t Blood – warrt vun de Thrombozyten spiekert. Warrt de Thrombozyten aktiveert, sett se de PAI-1-Molekülen free un sorgt op disse Wies för en högere PAI-1-Kunzentratschoon an de Steed, woneem de Thrombus billt warrt.

Splitten vun de Fibrinpolymeren

Ween eenmol aktiv Plasmin entstahn is, binnt sik dat an dat Fibrin un splitt de nettordigen Fibrinpolymeren in löösliche Afboprodukten (FDP, engl. fibrin degredation products). De Aminosüürkeden vun’t Fibrin bargt verschedene plasminsensitive Snittsteden, so dat bi’n Afbo vele verschedene Produkten mit ünnerscheedliche Strukturen un Massen entstaht. De lööslichen Afboprodukten warrt över den Bloodkreisloop aftransporteert un opletzt ut’n Bloodstroom wegmaakt.

Inhibitoren vun de Fibrinolys

Dat Törnen vun de Fibrinolys hangt, blangen dat Törnen vun’t Aktiveren sülvst, vör allen vun’t Törnen vun’t aktive Plasmin af. De wichtigste Törner vun’t Plasmin is dat Enzym alpha-2-Plasmininhibitor (Antiplasmin). In’t Bloodplasma warrt Plasmin dör alpha-2-Plasmininhibitor praktisch foorts inaktiv maakt. Plasmin, dat an Fibrin bunnen is dorgegen beter schuult un wiest en veel längere Halfweertstiet op. Wiel dat Bloodstollen (Hämostaas) warrt aver de alpha-2-Plasmininhibitor dör dat Enzym Fakter XIII an de Fibrinpolymeren vun’n Thrombus dweervernett, so dat de Thrombus bestänniger gegegn dat Oplösen warrt. Bito künnt Thrombozyten op jemehr Böverflach en katalytisch Ümfeld praatstellen, wat dat Vernetten vun den alpha-2-Plasmininhibitors an’n Thrombus ok ahn Inwirken vun Fakter XIII mööglich maakt.

En wieteren Inhibitor vun Plasmin is dat Makroglobulin.

Künstliche Törners vun Plasmin oder Plasminogen sünd de ε-Aminocarbonsäuren (ε-Aminocapronsüür, Para-Aminomethylbenzoesüür (PAMBA) un Tranexamsüür). Disse Stoffen hebbt all en vergliekbore rüümliche Struktur vun de beiden funkschonellen Gruppen Amino- un Carboxygrupp as dat Lysin. Se binnt an de Steed an, woneem dat Lysin anbinnen deit un maakt ehr dormit inaktiv. As Arzneistoffen tellt de ε-Aminocarbonsüren dorüm to de Grupp vun de Antifibrinolytika.

Diagnostik

De Fibrinafboprodukten (FDP) törnt Thrombin, wat de Ümwanneln vun Fibrinogen in Fibrin langsomer maakt. Dormit warrt also ok dat Billn vun Bloodklutens langsomer. Bi Patienten mit en aktive Fibrinolys kann disse Effekt mit de TCT (Thrombin Clotting time) nawiest warrn. De TCT warrt aver beinflusst dör en gliektietige Heparintherapie, so dat de Test denn nich anwennt warrn kann. FDPs törnt butendem de Funkschoon vun de Thrombozyten.

D-Dimer, en sünner’t FDP, kann mit immunoloogsche Tests nawiest warrn. Ok doröver kann dat Besthan vun en Fibrinolys kennt warrn. En annern Test to’n Nawies vun en Fibrinolys is de Euglobulin Lyse Test (ELT).

Mit Thromboelastometrie (TEM) is en bannig gauen Nawies vun en Fibrinolys, sünners vun en Hyperfibrinolys, mööglich. Und dat sogors bi Patienten, de Haprin nahmen hebbt.

Weblenken

• Fibrinolys-System