Franz Fromme (Bremen)

Franz Fromme (* 26. April 1880 in Lesum; † 29. Mai 1960 in Bremen) weer en düütschen Schriever, Översetter un Journalist.

Fromme is 1880 in Bremen boren un dor ok opwussen. 1899 hett he dat Abitur maakt un denn ne’ere Spraken, Geschicht un Naturwetenschoppen an de Universitäten Heidelberg, Kiel, Freiburg un Berlin studeert. 1905 hett he dat Studium opgeven un is 1908 na Lübeck tagen. He hett as Redaktör un fre’en Schriever arbeidt un gröttere Reisen na Italien, Sweden un Iesland maakt. He hett ut dat Fläämsche un dat Sweedsche översett. 1916 hett he de Fehrs-Gill mit grünnt un 1918 de Plattdüütsche Volksgill in Lübeck.

In’n Eersten Weltkrieg hett Fromme den irschen Unafhängigkeitspolitiker Roger Casement kennenlehrt un Opsätz von em översett. 1917 hett he in dat Personalafdeel von dat Butenministerium in Berlin arbeidt.

Na’n Krieg hett he vör allen as Journalist un as Översetter von to’n Bispeel Höörspelen, Essays, Novellen, Romaans un Lyrik arbeidt. En Tied lang hett he ok to de Redakschoon von de Tiedschrift Das Gewissen höört. Von 1921 bet 1924 weer Fromme tweten Sekretär von de Noordsche Sellschop in Lübeck.

1926 is he na Berlin gahn. Dor hett he ünner annern Anfang 1927 de eersten „Nedderdütsch-Vlaamschen Daag“ organiseert, wat en Kungress weer, op den sik Natschonalisten ut Flannern, de Nedderlannen un Noorddüütschland drapen hebbt.

In de Tied von’n Tweten Weltkrieg is in’n Sommer 1940 bi Friesack in Brannenborg dat Lager Stalag XX-A (301) inricht worrn, in dat en irische Brigaad opstellt worrn schull ut kriegsfungene Iren, de mit de Natschonalsozialisten kollaboreren wullen. Fromme hett as Agent för de Afwehr II, Afdelung „Sabotage, Subversion, Minderheiten“ versöcht, Lüüd för de Brigaad to rekruteren. Ok den düütschen Agent Hermann Görtz, de in Irland mit en Fallscherm afsprungen is, hett Fromme op sien Insatz vörbereidt. Ut dat Opstellen von de Brigaad is nix worrn un de Insatz von Görtz is ok in’e Grütt gahn. Offiziell weer Fromme in disse Tied bi de düütsche Militärregerung in Belgien anstellt.

Na’n Krieg hett Fromme in Lesum leevt. Dor is he 1960 doodbleven.

Warken

• Jürgen Wullenwever unde Marks Meyer. Een plattdütsch Spill ut dat ole Lübeck. Rahtgen, Lübeck 1924

Höörspelen:

• De Pannkokenjung. Radio Bremen 10. Juli 1953
• Anders Larsson un de Walfisch. (na dat Speel Anders och valfisken von Gunnar Falkås ut dat Sweedsche) Radio Bremen 23. April 1960
• De Fischer un sien Fro. Radio Bremen 24. April 1965

Hoochdüütsch:

• Otto der Dritte. Ein deutsches Königsdrama in fünf Aufzügen. 1909
• Zur englischen Entwicklung. Eine warnende Betrachtung germanischer Wege. 1916
• Belgisches und Unbelgisches. Ausgewählte Aufsätze. 1917
• Kerle und Streiche aus dem Schulmeisterreiche. 1928
• Irlands Kampf um die Freiheit. Darstellung und Beispiel einer völkischen Bewegung bis in die neueste Zeit. Berlin 1933
• F. Böök: Das reiche und arme Schweden. Översett mit R. Kinsky, 1938
• J. Simons: Kerle und Köpfe. Kleine Geschichten aus dem flämischen Kempenland. Översett, 1940
• Begegnungen mit Vlamen. Brüssel 1942
• mit Jef Simons: Kerle und Köpfe. Kleine Geschichten aus dem flämischen Kempenland. Wolfshagen-Scharbeutz 1943
• C. Verschaeve: Jesus der Menschensohn. Bearbeidt, 1958
• F. de Pillecijn: Menschen hinter dem Deich. Översett, 1958

Weblenken

• Franz Fromme (Bremen) in de PBuB (hoochdüütsch)