Verklamen

(wiederwiest vun Freren)

As Verklamen oder Fast Warrn warrt in de Physik de Övergang vun en Stoff vun’n fletigen in’n fasten Tostand nöömt. Bi Water un waterige Lösen warrt dorto ok Freren seggt. Man dat Woort Freren hett in de Ümgangsspraak noch’n annere Bedüden un warrt ok bruukt, för dat Infreren bi deepe Temperaturen, üm Levensmiddel holltbor to maken.

De Phaasövergang vun en Stoff löpt bi en vörgeven Druck jümmer bi en sünnere Temperatur af, de as Klaampunkt betekend waart. De ümgekehrte Vörgang warrt Smölten nöömt. Bi reine Stoffen is dat nipp un nau liek den Smöltpunkt. Bi den Övergang vun de Phaas blifft de Temperatur gliek. De Tostandsännern sett so veel Warms free, dat de Stoff so lang nich wieter afköhlt. Bi’t Fast Warrn kristalliseert veele Stoffen. Dorbi nimmt de Brownsche Bewegen vun de Deelen af.

In de Vulkanologie versteiht man ünner Verklamen dat Fast Warrn vun Vulkaniten, wenn de sik afköhlt. Ümgangsspraklich un facklich in de Zoologie kann ok Verklamen dorto seggt warrn, wenn en Leevwesen as Reakschoon op en Stören oder en annern Reiz mit sien Bewegen ophöört un still steiht.