Geweev (Biologie)

En Geweev is in de Biologie en Ansammeln vun Zellen, de op glieke Oort differenzeert sünd, tosamen mit jemehr extrazellulär Matrix (Interzellularsubstanz). De Zellen in en Geweev hebbt ruchweg de glieken Funkschonen un nehmt tosamen de Opgaav vun dat Geweev wohr.

Vun’t Prinzip her laat sik all Andeelen vun en veelzelligen Organismus, also all Organen, Strukturen un annere Inholten vun Minschen, Deerten un Planten, to en Geweev to orden, oder sünd vun en sünnern Geweevtyyp produzeert worrn.

Dat Fackrebeet, dat sik mit den Opbo vun’t Geweev befaat, is de Histologie. Mit krankhafte Ännern sett sik de Histopathologie uteneen. As Grünner vun de Histologie gellt Marie François Xavier Bichat, de in’n Lief vun Minschen vele Typen vun Geweven opdeckt hett. De klass’sche Methood vun de Histologie is dat Ünnersöken vun faste infarvte Geweevssneden ünner en Lichtmikroskop. Elektronenmikroskopie, Fluoreszenzmikroskopie, Freerbrooktechniken un molekularbioloogsche Entwicklen hebbt dat Weten över den Opbo un de Funkschoon vun de Geweevstypen düchtig vöranbröcht.

Geweevsorden vun Deerten

Bi all Warveldeerten un ok meist bi all Warvellosen – Mit Utnahm vun de Geweevslosen as to’n Bispeel de Swammdeerter – laat sik veer Grundgeweevsorden ünnerscheeden:

• Epithelgeweev: Dat sünd Zellschichten, de all binneren un buteren Böverflachen afdecken doot. Groff warrt wieter in Böverflachen un Drüsenepithelen deelt.
• Binn- un Stüttgeweev: Dat is Geweev, wat de Struktur vun den Organismus tosamenhollt un Twüschenrüüm utfüllt. Dorto warrt ok de Knaken, Knorpels un dat Fettgeweev tellt. In’n wieteren Sinn produzeert disse Geweven anner spezialiseerte Geweven as dat Blood oder fre’e Zellen.
• Muskelgeweev: Zellen vun’t Muskelgeweev sünd dör Filamente, de sik tosamentrecken künnt, op aktive Bewegung spezialiseert.
• Nervengeweev: Dat sünd Geweven, de dat Nervensystem mit den Bregen, dat Rüchmark un de peripheren Nerven opboet.

Eenige Wetenschopplers tellt ok de Geweevsfletigkeit oder dat fletige Geweev as dat Blood un de Lymph to de Grundgeweevsorden, wiel annere jem as sünnere Geweevsformen ansehn doot. Organen bestaht faken ut dat egentliche Funkschoonsgeweev (Parenchym) un dat Twüschengeweev (Interstitium).

Geweevsorden vun Planten

Bi de Planten warrt toeerst ünnerscheedt in Bildungsgeweev (Meristemen), dat ut Embryoalzellen besteiht, de sik deelen künnt un in Duergeweev, de nich mehr in de Laag sünd, sik to deelen.

Dat Duergeweev warrt indeelt in:

• • Parenchym (Grundgeweev): Dat spiekert Water, Stärk, Fett un Proteinen. En Bispeel dorför is de Rinn (nich de Bork).
  • Afslussgeweev: Disse Tyyp schuult de Plant un billt de Butenhuut mit de Epidermis, Exodermis un Kork.
  • Fastigungsgeweev: Dat sorgt för den fasten Opbo vun en Plant. Dat gifft dorbi lebennig un doot Fastigungsgeweev. Dat lebennig, wat normalerwies noch keen Holt is, warrt Kollenchym nöömt, wiel dat dode, tomeist holtordige Geweev as Sklerenchym betekent warrt.
  • Leddgeweev: Dat is för den Transport binnen de Plant tostännig. Dat Phloem transporteert de Produkten vun de Fotosynthees, wiel dat Xylem för Water un de Nehrsolten tostännig is.
  • Utscheedgeweev: Hier warrt wieter ünnerscheedt in Exkretschoonsgeweev un Sekretschoonsgeweev.

Weblenken

• Geweevontologien mit Söökmaschien (engelsch)