Gran Torino
Gran Torino is de Titel vun en US-amerikaansch Filmdrama mit Thriller-Elementen ut dat Johr 2008. Speelbaas un Produzent weer Clint Eastwood, de ok sülvst de Hööftrull speelt hett.
| Filmdaten | |
|---|---|
| Plattdüütsch Titel: | — |
| Originaltitel: | Gran Torino |
| Düütsch Titel: | Gran Torino |
| Produkschoonsland: | USA |
| Johr vun’t Rutkamen: | 2008 |
| Läng: | 116 Minuten |
| Originalspraak: | Engelsch Hmong |
| Öllersfreegaav in Düütschland: | FSK 12 |
| Filmkru | |
| Speelbaas: | Clint Eastwood |
| Dreihbook: | Nick Schenk Dave Johannson |
| Produkschoon: | Clint Eastwood Bill Gerber Robert Lorenz |
| Musik: | Kyle Eastwood Michael Stevens Jamie Cullum |
| Kamera: | Tom Stern |
| Snitt: | Joel Cox Gary D. Roach |
| Szenenbild: | James J. Murakami |
| Kledaasch: | Deborah Hopper |
| Dorstellers | |
| |
Inholt
ännernWalt Kowalski is en poolschstämmigen ehmoligen Ford-Mitarbeiter un Veteran vun’n Koreakrieg, de prägt ist vun rassistische Vöroordelen. Wahnen deit he in en Vörstadtsiedlung vun Detroit, de man anmarken deit, dat de Autoindustrie ehr besten Tieten achter sik hett. Jüst is sien Fro doodbleven, de in’n Ggensatz to em sülvst en starken Gloven harr. Dat gifft he Pater Janovich ok düütlich to weten, as de em op Wunsch vun sien Fro besöken deit.
Walt leevt in sik torüchtogen un is nich tofreden: Vele Navers sünd wegtogen, un an jemehr Steed heebt vele utlännsche Familien hier: inwannerte Hmong, de hier en nee Tohuus funnenhebbt. De Lüüd föhrt jümmer mehr utlännsche Autos an Steed vun amerikaansche, wat em tosätzlich argert. He sütt de amerikaanschen Idealen in Gefohr. Ok to sien egen Söhnen hett he keen go’en Draht mehr – un dat nich blots, as sien Söhn Mitch sien Geld in en Autohuus för japaansche Autos verdeent.
En Nacht versöcht Thao, en Naverjung, Walt sien 1972er Ford Gran Torino Sport to klauen, wat he in’n Rahmen vun en Opnahmritual to de Gang vun sien ölleren Vedder egentlich gegen sien Willen maken schall. Walt kriggt dat aver mit un wehrt den Roov af. As kort later de Gang op Thao daalgeiht, sorgt he mit sien Gewehr wedder för Roh un Schick un warrt dormit ahn to wullen to’n Held vun dat Veerdel. Naverslüüd kamt na sien Huus un laat för em an sien Döör Geschenken un Gaven torüch. Eerst whert he sik un smitt dat Tüüchs all in de Tünn.
As he de Naversdochter Sue een Dag ut en gefährliche Situatschoon hülpen deit, warrt he vun ehr an sien Geboortsdag to en Familienfier inlaadt. As he in sien Huus nix ordig to eten finnt un ok sien Beer leddig is, seggt he to un besöcht de Fier. Mit de Tiet entwickelt sik en Oort Fründschop twüschen Walt un Thao un Sue jemehr Familie. Wegen en Familientraditschoon schall Thao sien Schuld wegen den Inbrook bi Walt afarbeiten. Dorvun will Walt toeerst nix weten, lett em denn aver de deelwies verfallen Hüüs in de Naverschop utbetern, vunwgen dat he anners nix mit em antofangen weet. De beiden kamt sik mit de Tiet neger, un Walt snackt em goot to, dat he en richtige Arbeit annehmen schall. Dorbi hülpt he em sogors, as he em an en befrünnten Boleider vermiddeln deit. Liekers warrt Thao jümmer wedder vun de Gang vun sien Vedder angrepen. As se em een Dag sogor mit en brennen Zigarett foltert, versöcht Walt wat to ünnernehmen un sleiht een vun de Gang-Mackers tohopen. Op disse Wies haapt he, de Gang bang maken to künnen.
In Wohrheit aver maakt dat de Saak noch gresiger: De Gang scheet nu mit Maschienenpistolen op dat Huus vun Thao sien Familie un griept sik Sue, an de se sik vergaht un ehr tosamenslaht. Walt mutt insehn, dat he de Situatschoon mit sien Vörgahn noch wieter anheizt hett un dat Gewalt keen Lösung bringen deit. Dorto kummt, dat sien Gesundheit as langjohrigen Smöker böös leden hett un he nich wedder gesund warrt. He hett nixmehr to verleren. He maakt sik en Plaan, üm de Gang vör all Tieten ut’n Verkehr to tehn, man vörher söcht he Pater Janovich op un leggt de Bicht af. Thao, de an de Siet vun Walt mit Gewalt gegen de Gang vörgahn will üm torüchtobetahlen, wat de Mackers sien Süster andoon hebbt, kriggt vun Walt sien Silver-Star-Orden verleht un warrt denn aver vun em in sien Keller insparrt – dormit will he hinnern, dat Thao Schuld op sik laden deit. Walt will de Saak alleen to Enn bringen.
Sien Hund gifft he bi Sue ehr Grootmudder af un vertellt ok, woneem Thao steken deit, denn maakt he sik op’n Weg na dat Huus, woneem de Gang wahnt. He provozeert jem un foddert jem rut op em to scheten, as he in sien Binnentasch griepen deit. Man he hett keen Wapen bi sik, blots en oolt Zippo-Füürtüüch vun de 1. US-Kavalleriedivision. De Maten vun de Gang scheet foorts op em, un Walt blifft an sien Wunnen doot. Sue un Thao kamt to laat un künnt blots noch mitankieken, dat Walt sien Liek aftransporteert warrt. De Maten vun de Gang aver warrt vun de Polizei fangennahmen.
De Film ennt mit dat Verkünnen vun Walt sien Testament. Unvermodens verarvt he sien Huus an de kathoolschen Kark, vunwegen dat sien Fro dat so wullt harr. Man, sien Gran Torino schall Thao hebben, wenn he sik an de Oplaag hollen deit, dat Auto nich dör jichtens en Ümbo to verschanneln.
Kritiken
ännernDat Lexikon vun’n internatschonalen Film loov den Film dorför, en fruchtborere Diskusschoon antostöten, as goot meente politische Filmen, de so vörsichtig sünd, dat nümms vör’n Kopp stött warrt. De Figur Walt repräsenteert en Millieu, wat dat bald al so nich mehr geven warrt – wat nochmol dorop henwiest, dat ok Eastwood nich jünger warrt. Dat weer en Grund, sik över jeden vun sien Filmen to frein.[1]
De Cinema beteken Eastwood as en vun de letzten groten Hollywood-Legennen, de as Speelbaas noch bannig aktiv is, sik as Schauspeler aver roor maakt. Meten an Eastwood sien Million Dollar Baby künn Gran Torino nich all Anspröök tofreden stellen, ofschoonst he handwarklich vun’t Feinste weer. Kritiseert warrt vör allen de Banalität vun den Kunflikt, de in’n Film de Katastrooph utlöst.[2]
Christina Krisch schreev in de Kronen-Zeitung vun en stille aver ok kumplexe Ballaad, in de Eastwood meist nevenbi-melancholisch Betog nimmt op de archetypische Figur vun sien Dirty-Harry-Filmen. In Gran Torino güng dat üm Rassismus un de gresige Wirkung vun blinne Gewalt, de ehr Saat ok al in’n Vörgoorn opgahn kann. Eastwood wies, dat he mit jeden vun sien Filmen dortolehren künn. Krisch beteken den Film as en wunnerbor persönliche Arbeit[3]
In de Thüringer Allgemeine schreev Henryk Goldberg, dat Gran Torino den Anschien hett, de Summ vun all Eastwood sien Filmen to wesen, as wull he dormit seggen, dat mit de Gewalt mol Sluss wesen müss. Natürlich weer dat ok en Speel, natürlich schreev Eastwood de moraalsche Biografie vun sien Figuren mit Bedacht wieter un natürlich weer dat ok en amerikaansch Enn mit Pathos. Man, dat weer bannig intressant, woans he sien Figuren, den Schauspeler un den Speelbaas mit lüttste Middels to en wunnerbore Tirnität tohopenföögt. He nööm Eastwood en Meester.[4]
Filmstarts loov den Film vör allen as en persönlich Wark vun sien Star un Speelbaas. Eastwood scheer ik nich üm de politische Richtigkeit, sien Hääftfigur weer jüst so problemaatsch as ok wannelbor. De Grenz twüschen de Rassismus-Reflekschoon un den slichten Utdruck vun Frömmenfeendlichkeit un Intolerenz is nich jümmer kloor bestimmt. Man, ok wenn bi enkelte Saken ’n beten dat Fiengeföhl fehlen de, so weer Gran Torino för Eastwood-Fans doch en Film, den man sehn mutt. AS Genrefilm barg he go’e Ünnerholen.[5]
Utteken
ännernGran Torino weer alltohopen 28 mol för Filmpriesen vörslahn, dorünner ok eenmol för den Golden Globe. Uttekent weer de Film mit 18 Priesen, dorünner:
- 2008: de NBR Award in de Kategorie Best Schauspeler för Clint Eastwood
- 2008: de NBR Award in de Kategorie Best Original-Dreihbook för Nick Schenk
- 2008: de NBR Award in de Kategorie Top Ten Films
- 2009: de AFI Award in de Kategorie Film vun’t Johr för Clint Eastwood, Robert Lorenz un Bill Gerber
- 2010: de CEC Award in de Kategorie Best utlännsch Film
- 2010: de César in de Kategorie Best utlännsch Film för Clint Eastwood
- 2010: de Blue Ribbon Award in de Kategorie Best utlännsch Film
Achtergrund un Trivia
ännernDe Film is in Detroit un annere Öörd in’n US-Bundsstaat Michigan dreiht worrn[6]. De Anfang vun de Produkschoon weer in’n Juli 2008. Alltohopen weer dat Material in 33 Dreihdaag fardig stellt – twee Daag weniger, as plaant weern[7]. De Kosten för de Produkschoon warrt op ruchweg 33 Millionen US-Dollar schätzt[8].
De Weltpremiere vun Gran Torino is an’n 9. Dezember 2008 in Burbank fiert worrn, dree Daag later lööpt he ok in de annern US-amerikaanschen Kinos an[9]. In Düütschland weer he eerstmols an’n 5. März 2009 in de Kinos to sehn. An’t eerste Wekenenn hett de Film in de USA üm un bi 272.000 US-Dollar inspeelt. Bi in’n Sommer 2009 weern dat al 148 Millionen US-Dollar[8]. Mit Innahmen vun ruchweg 269 Millionen US-Dollar is Gran Torino Eastwood sien gröttsten kommerziellen Spood bit hüüt (Stand: Januar 2013)[10][7].
De Wahl vun dat Auto, na dat de Film nöömt is, is op en Ford Torino fallen, vunwegen dat de Dreihbookschriever Nick Schenk in de Neeg vun en Ford-Wark leevt hett[11].
An den Film hebbt ok Eastwood sien Söhnen Kyle un Scott mitarbeit: Wiel de eerste de Filmmusik komponeert hett, harr de annere en lütte Nevenrull.
Borns
ännern- ↑ Filmkritik in’t Leikon vun’n internatschonalen Film
- ↑ Cinema Langkritik to Gran Torino, Rgv.: Verlagsgruppe Milchstrasse, afropen an’n 7. März 2009
- ↑ Kritik to Gran Torino vun Christina Krisch in de Kronen-Zeitung vun’n 6. März 2009 afropen an’n 8. März 2009
- ↑ Clint Eastwood zieht in »Gran Torino« die Summe aller seiner Filme vun Henryk Goldberg in de Thüringer Allgemeine vun’n März 2009 afropen an’n 29. Dezember 2012
- ↑ Filmkritik vun Andreas Staben op Filmstarts afropen an’n 16. Oktober 2011
- ↑ Internet Movie Database: Dreihöörd
- ↑ a b Internet Movie Database: Achtergrundinformatschonen
- ↑ a b Internet Movie Database: Budget un Inspeelresultat
- ↑ Internet Movie Database: Startterminen
- ↑ boxofficemojo.com
- ↑ detroit.about.com, „Information About Clint Eastwood's Gran Torino and Hmong in Detroit“, Laura Sternberg, 11. Februar 2009
Weblenken
ännern- Gran Torino in de Internet Movie Database (engelsch)
- Offizielle Websteed to’n Film (englisch)
- Offizielle düütsche Websteed to’n Film