José Delgado (Dominikaner)

Fray José Delgado oder Joseph Delgado (* in Zacapa, Guatemala; †) weer en Dominikaner-Mönk un Missionar, de an dat Enn von dat 17. Johrhunnert un to Anfang dat 18. Johrhunnert in Middelamerika arbeidt hett.

Delgado weer von spaansche Afkumst. He is in Zacapa in Guatelama boren.[1] Later hett he sik to’n röömsch-kathoolschen Preester utbillen laten un as Diaken in Guatemala de Chʼol-Spraak kennenlehrt. He is denn för de Dominikaners as Missionar bi de Chʼol un Manche aktiv ween.

He weer 1969 Preester in Amatitlán, 1703 bi de Chol un bet 1712 in Zacualpa un Joyabaj.[2] 1712 is he na Spanien gahn.[2]

In’n August 1677 is Delgado op en Reis von Cajabon na Bacalar von Gefolgslüüd von’n engelschen Bukanier Bartholomew Sharp fungennahmen worrn.[3] De Piraten hebbt em anschaten, em sien Hemd nahmen un em foltert.[3] Delgado is to Sharp na Cayo Cocina bröcht worrn, de em denn aver wedder freelaten hett.[3]

Nadem Delgado in Bacalar ankamen is, hett he von Hand en Reisbericht schreven, de op’n 26. September 1677 dateert is. Sien Bericht is en wichtigen Born för de fröhe Geschicht von Guatemala un Belize. Ünner annern is dor dat eerste Maal von Río Balís to lesen.

Dat Dokument liggt vondaag in de Natschonaalbibliothek in Paris. Eric Thompson hett dat spaansche Original 1972 op Engelsch översett.

Tosätzliche Berichten von Delgado sünd ut de Johren 1682 un 1703 överlevert.

Berichten

ännern
  • Memoria de los parajes y Rios que ay desde el Pueblo de S. Miguel Manche hasta los Indios Ahizaes, el camino y Indios, desde juni 7 hasta setiembre 26 de 1677. Fecho de Bacalar, en 26 de setiembre de 1677
  • Carta e informacion del Padre Joseph Delgado al Rdō Padre Provincial de Santo Domingo de Guatemala sobre los sucesos y entradas al Lacandon, etc., escrita del rancho de San lucas del Chol á 10 de marzo de 1682
  • Informe del Padre Joseph Delgado sobre el mismo asunto, escrito en San Lucas de los choles, á 17 de Marzo de 1682
  • Viage de Bacalar, y encuentro de los de Bacalar, los nombres están en el derrotero que dí á V. P. M. R. etc. Carta fecha Octubre 28 del año de 1703

Footnoten

ännern
  1. Lawrence H. Feldman: Lost Shores, Forgotten Peoples: Spanish Explorations of the South East Mayan Lowlands. Duke University Pres, Durham 2000, ISBN 978-0-8223-2624-3, Sied 181ff, Sied 234
  2. a b Jean Piel: Sajcabajá, muerte y resurrección de un pueblo de Guatemala. Centro de Estudios Mexicanos y Centroamericanos, 2013
  3. a b c E. O. Winzerling: The Beginning of British Honduras, 1506-1765. North River Press, New York 1946, Sied 66ff.
  De Artikel „José Delgado (Dominikaner)“ is een exklusiven Artikel up de Plattdüütsche Wikiepdia. In anner Spraakuutgaven is de nich to finnen.