Maand (Tiet)
De Maand (Mehrtall: Maanden) is en Eenheit för dat Meten vun Tiet. He kümmt vun de Tiet, de de Eerdmaand bruukt, üm eenmal üm de Eer rümtolopen. In velen Spraken sünd de Wöör för disse twee Saken verwandt (Hoochdüütsch: Mond/Monat) oder sogar (as op Platt) liek.
De Maand is nich jümmers liek lang. Dat hangt vun den Kontext af.
- In de Ümgangsspraak sünd dat 4 Weken, ok wenn de astronoomsche Maand 'n beten länger is.
- In uns Kalenner (Gregoriaansch Klenner) hett een Maand twischen 28 un 31 Daag.
- In de Astronomie warrt de Maand mit den Eerdmaand afmeten. Hier hangt dat nu vun de Definitschoon af: dat sünd twischen 27⅓ und 29½ Daag.
de Maand in de Astronomie
ännernDe Astronomie will dat jümmers nipp un nau weten un hett dorüm (blangen annern Definitschonen) disse Maanden fastleggt:
- de Lunatschoon is de Tiet vun Neemaand to Neemaand. Dat sünd twüschen 29 d 6½h un 29d 20h.
- de synoodsche Maand is de Tiet, de de Maand bruukt, üm (ut de Sicht vun de Eer) wedder so to de Sünn to stahn as vörher. Dat is de Middelweert vun de Lunatschoon över dat Johr: 29,53 Tage = 29d 12h 44m
- de sideersche Maand is de Tiet för een Ümloop mit Betog to en faste Richt in den Ruum, t.B. in de Richt vun en Fixsteern
- de troopsche Maand is de Tiet för en Ümloop, aber in Hinsicht op den Fröhjohrspunkt. Vunwegen de Präzeschoonsdrift vun den Fröhjohrspunkt is de üm un bi 5 Sekunnen körter as de sideersche Maand.