Pankratius-Kark (Stood)

De Pankratius-Kark weer en Kark in Stood un is ok Borgkark nöömt worrn.

Ansicht von Stood von Martin Weigel (1550); de Pankratius-Kark in de Midd
Ansicht von Stood von Matthäus Merian (17. Johrhunnert); de Pankratius-Kark in de Midd (Nr. 9; in de Legenn verkehrt mit Nr. 8 angeven)

De Kark stünn op’n Spegelbarg twüschen olen un ne’en Haven von Stood.

Historie ännern

Üm dat Johr 1000 rüm hebbt de Greven von Stood op’n Spegelbarg en Borg inricht. In disse Borg hett dat ok en Kark geven, dat weer de Pankratius-Kark. Wannehr de Kark boot worrn un wokeen ehr stift hett, dat is nich överlevert.[1] Op jeden Fall hett se al stahn, as dat Georgsklooster 1132 stift worrn is.[1]

An’n 1. Advent von dat Johr 1414 hebbt en Reeg Lüüd von de Pankratius-Karkengemeen de Pankratius-Bröderschop grünnt, de sik dor üm kümmert hett, dat Arme, Invalide un Weetfroon un Kinner versorgt sünd.

De Reformatschoon is 1547 in Stood inföhrt worrn.

As de Truppen von Tilly as Heerföhrer von de Kathoolsche Liga 1629 de Stadt innahmen hebbt, hebbt se de lutherschen Pastoorn verdreven.[1] Bet 1633, as de Katholiken wedder aftagen sünd, harr de Kark denn keen Pastoor mehr.[1]

As de Pastoor Johan Risler 1658 doodbleven is, hett dat Karkenkollegium dor över nadacht, keen Pastoor wedder to beropen un de Kark mit en annere Karkengemeen to vereenigen, von wegen, dat de Gemeen man lütt weer un ok keen groot Inkamen harr.[1] Dat is so utgahn, dat de Gemeen egenstännig bleven is, aver as Pastoor is de Rekter von dat Athenaeum Stood beropen worrn, Johann Philipp Tonsor, de blots blangenbi de Opgaav as Pastoor övernahmen hett.[1]

Een Johr later, bi’n Stoder Stadtbrand an’n 26. Mai 1659 is denn ok de Pankratius-Kark mit afbrennt.[1] De Kark is toeerst nich wedder opboot worrn, aver egenstännig bleven un in de Nicolaus-Kark ünnerkamen.[1] 1662 hett de Magistraat von de Stadt Stood denn aver toseggt, dat ok de Pankratius-Kark, jüst as de annern Karken in de Stadt, wedder opboot warrn schull.[1] Dat hett aver bet 1673 duurt, bet de Kark denn würklich wedder opboot worrn is.[1]

1675 schull Georg Langerhans Pastoor an de Kark warrn, aver dor sünd se sik nich över eenig worrn un so hett dat noch bet 1685 duurt, bet wedder de Rekter von dat Athenaeum, nu Johann Hartmann Misler, Pastoor von de Pankratius-Kark worrn is.[1]

Dör dat ringe Inkamen un de lütte Tall Lüüd, de na’n Stadtbrand noch to de Gemeen höört hebbt, weer de Kark aver nich to hollen. 1698 kunn sik de Karkengemeen noch maal gegen Stadt un Regerung dörsetten, aver 1719 weer dat denn vörbi.[1] De Pankratius-Gemeen is mit de Nicolai-Gemeen tohoopleggt worrn.[1]

De Kark is na disse Tied afbraken worrn. Dat Grundstück hebbt se 1755 an’n König (Georg II.) verköfft un dor is en Backhuus boot worrn. Noch later is dat en Wahnhuus ween.

Örgel ännern

1688 is de Örgel von de Pankratius-Kark in Neefeld von Arp Snitger afboot un in de ne’e Pankratius-Kark in Stood wedder opboot worrn.

De Örgel is 1672/1673 von Hans Christoph Fritzsche boot worrn un harr 14 Registers. Na Fritzsche sien Dood hett dor 1674 Hans Heinrich Cahman noch en sülvstännig Pedaal inboot. Snitger hett dor in Stood tosätzlich noch Pedaaltoorns inboot.

Na dat Enn von de Pankratius-Karkengemeen is de Örgel in’n Oktober 1721 an de Johannis-Kark in Arbargen verköfft worrn. Nathanael Krusewitz hett ehr dor opstellt.

Pastoorn ännern

[1]

  • ~1546–1548: Dionysius
  • 1548–1551: Wilhelm Sandfurd
  • 1551–1554: Albert von Dalen
  • 1555–1556: Joachim Niemann
  • 1556–1562: Conrad Becker
  • 1563–1570: Johann von Ricken
  • 1571–1576: Diedrich Sorbecke
  • 1576–1585: Cosmas Fröhlich
  • 1586–1627: Joachim Niemann
  • 1627–1629: Hinrich Bartels
  • 1629–1633: nüms
  • 1633–1658: Johan Risler
  • 1658–1666: Johann Philipp Tonsor
  • 1666–1685: nüms
  • 1685–1691: Johann Hartmann Misler
  • 1691–1696: Ulrich Mente
  • 1698–1703: Peter Meier
  • 1703–1719: Friedrich Adolph Ludewig Langerhans

Footnoten ännern

  1. a b c d e f g h i j k l m n Hermann Schlichthorst: Beyträge zur Erläuterung der ältern und neuern Geschichte der Herzogthümer Bremen und Verden. Band 2, 1797, Sied 211ff


Koordinaten:53° 36′ N, 9° 29′ O