Prokaryoten

Prokaryoten (Prokaryota), ok Prokaryonten (Prokaryonta), sünd Leevwesen, as Bakterien un Archaeen, de ut Zellen sunner Zellkarn bestaht. All Leevwesen, de ehre Zellen en Zellkarn hefft, weert Eukaryoten nömmt. De Prokaryoten ehr Zelltyp warrt Protocyte nömmt, gegen de Zellen vun de Eukaryoten over, de Eucyten nömmt weert. De Naam „Prokaryoten“ betreckt sik dor up, datt ehre Zellen keen Karn hefft (ooldgr. πρό pró „vör“, „vördem“; κάρυον káryon „Nööt“ oder „Karn“). De Beteeken Prokarya warrt roorer bruukt, de Beteeken Monera is ollerhaftig. Edouard Chatton weer de Eerste, de Leevwesen in Prokaryoten un Eukaryoten updeelt hett. He hett dat düütlich rutstellt, as he sik mit Protisten befaten dö. 1925 hett he dat bekannt maakt. Hüdigendags weert de Organismen, de ut Zellen bestahlt, in dree Domänen unnerdeelt. Een sünd de Eukaryoten, un de annern beiden sünd Bakterien un Archaeen, de beide to de Prokaryoten tohören doot.

Zellen vun en Prokaryoten, schemaatsch dorstellt.
(De Pietschen is nich realistisch dorstellt. De Steertpietschen sünd bi en Prokaryoten upkrüllt.)

Eukaryoten un Prokaryoten

Eukaryoten hefft in ehre Zellen (Eucyten) en „echten“ Zellkarn. He swemmt in dat Zellplasma un is dor dör en Dubbelmembran vun afgrenzt. Dor finnt sik de DNA in de Chromosomen in. Bi de Prokaryoten gifft dat keen Zellkarn un de DNA is free in dat Zellplasma to finnen.

Kiek ok bi

• Endosymbiontentheorie