Sünndüüsternis

Sünndüüsternis oder Eklipse is denn, wenn de Sünn dör de Maand (van Eer ut sehn) verdeckt wurd. De Sünn schient natürlich liekers wieder.

So en Sünndüüsternis kann aber nich to glieker Tiet överall up de Welt sehn wurn. Dat Bild van den Maandschadden up de Eer is noch nich mol so groot as de Flach van Brannenborg. Dat kann man ok blots denn sehn, wenn Niegmaand is.

Bi de Sünndüüsternis givt dat veer verscheden Oorten:

Total Sünndüüsternis: De Sünn is för en körte Tied vullends afdeckt. Disse is för de Astronomie an interessantesten, wiel man dorbi de Sünnkorona goot sehn kann.

Ringförmig Sünndüüsternis: De Grött van de Maand is nicht groot genoog, üm de ganze Sünn aftodecken. Denn kann man de Sünn mit en groten swarten Plack sehn un drümto is denn hellen Ring van den Sünn, de man noch sehn kann.
Hybride Sünndüüsternis: Kann man eerst weer 2013 up de Eer sehn. Dat passeert denn, wenn de Maand man so neretgrod äben in de Sünn „rinpassen“ deiht. Dorto mott de Maand en bestimmten Afstand to de Eer hem, de genau so groot is as de Schaakegel. Dat is den eerst en ringförmig, denn total und dorna weer en ringförmig Düüsternis. Dat kummt gaanz selten vör.
Deelwies (partielle) Sünndüüsternis: Dat kummt faken vör un is mennigmal so wenig, dat wi dat up Eer gar nich marken doot. Ok en total Sünndüüsternis fangt mit en Deelwies Sünndüüsternis an und end dor ok weer mit.

Man sall sük en Sünndüüsternis nich mit blots Oog oder gor mit en Kiekglas ankieken, wiel denn blind wurn kannst.

Bi en Total Sünndüüsternis ist dat all ’n beten dörnanner up de Eer. Vagels singt nicht mehr un Fleddermüüs kommt rut und dat wurd den för en lütt Sett ok en paar Grad koller. De gröttste Utwirken hett dat aber up dat Lucht, wat dat all beten unheimlich utsehn lett. Dorüm hebbt de Lüüd fröher dat ok immer as en Wies mit de Finger van Gott upfaat.