Zirienjen

De Zirienjen (Syringa vulgaris) sünd en Aard mank de Planten un höört to de Familie vun de Öölboomplanten (Oleaceae).

Zirienjen, Spaansch Fleder, Kaneelbloom Flöörn, Frömm Fleder, Pingstblome Niägelkes, Blaue Wiern
Zirienjen
Systematik
Ornen: Lamiales (Lippenblomenhaftige) Familie: Öölboomplanten (Oleaceae) Geslecht: Syringa
Wetenschoplich Naam
Syringa vulgaris
(Linnaeus)

Wie de Zirienjen utseht

De Plant wasst as en summergrönen Struuk oder as'n lüttjen Boom un warrt twee bit sess Meter hooch. De Twiege sünd rund un hefft en griese oder bruungröne Borke. An de Telgen un an'n Stamm sünd se langs inkarvt. De Blöer staht gegenanner un weert vun fief bit 12 cm lang. De Blattstengel is een bit dree cm lang. De Blöer seht ut, as'n Hart, man lang un loopt up'n Spitz to un hefft en glatten Rand. De Blöten rüükt duchtig un staht tohopen in en dichten Quast. De Farv kann blau, vigelett, wat root oder witt ween. Bleihen doot de Zirienjen vun April bit Mai. As Früchte wasst denn later tweeklappte, brune un holten Knotten. De Frucht warrt vun September af an riep.

Wo dat de Zirienjen geven deit

De Zirienjen sünd in Süüdoosteuropa un Vörasien tohuse. De Aart warrt bi us faken in allerhand Gaarnsorten anplant un is up Felshänge un an Bahndämme faken to sehn. In lichte Hölter un in Buschwarks wasst de Zirienjen goot.

Geschicht

In dat Johr 1560 is de Zirienje vun den kaiserlichen Gesandten Ogier Ghislain de Busbecq ut Konstantinopel na Wien henbröcht wurrn. Vun dat Enne vun dat 16. Johrhunnert af an is he toeerst in Frankriek un later in Buerngaarns in Middeleuropa to finnen. Man eerst vun de Midden vun dat 19. Johrhunnert, as de S. vulgaris-Hybride mit en Masse vun nee Farven un Farvmixturen tücht wurrn is, is de Plant allerwegens in Gaarns anplant wurrn.

Plattdüütsche Naams

De Zirienjen sünd in de plattdüütschen Länner unner ganz verschedene Naams bekannt:

• • Zereenjen (Hermann Böning)
  • Zerein[1]
  • Sirenenbusch[2]
  • Blausirien[3]
  • Floerkes[4]
  • Blaue Wiern[5]
  • Blauwiern[6]
  • Buschboom[7]
  • Eddelzierinjen[8]
  • Fleder[9]
  • Flerer[10]
  • Flöören[11]
  • Flöörn[12]
  • Frömm Fleder[13]
  • Kaneelbloom[14]
  • Kaneelboom[15]
  • Kaneelbusch[16]
  • Kaneelroos[17]
  • Kattensteert (Wohrschau: Duwock!)[18]
  • Naagelkes[19]
  • Nagelkes[20]
  • Nägelken[21]
  • Nagelblome[22]
  • Nagelkeboom[23]
  • Nageltakken[24]
  • Niägelken[25]
  • Niägelkes[26]
  • Niälken[27]
  • Päperstruuß[28]
  • Pastorenbloom[29]
  • Pingstbloom[30]
  • Pingstblome[31]
  • Pingsterblöme[32]
  • Pingsterboom[33]
  • Schireen[34]
  • Seriini[35]
  • Schireenje[36]
  • Siereenjen[37]
  • Sireen[38]
  • Siren[39]
  • Sirene[40]
  • Sirenen[41]
  • Sirenenbaum[42]
  • Sirinje[43]
  • Sirinjen[44]
  • Spaansche Fleder[45]
  • Spaansche Wiern[46]
  • Spaanschen Flerer[47]
  • Spaansche Ellhoorn[48]
  • Spaanschfleder[49]
  • Studentenbloom[50]
  • Sürenen[51]
  • Syrene[52]
  • Syringen[53]
  • Wiern[54]
  • Ziren[55]
  • Ziereenje[56]
  • Zireen[57]
  • Zirene[58]
  • Zirenenbäum[59]
  • Zirenge[60]
  • Zirengel[61]
  • Zirinje[62]
  • Zitrene[63]

Kiek ok bi

• Projekt:Plantennaams up Platt

Literatur

• Fischer, M. A., Adler, W. & Oswald K.: Exkursionsflora für Österreich, Liechtenstein und Südtirol. Linz, 2005. ISBN 3-85474-140-5
• Kremer, Strauchgehölze. Niedernhausen, 2002. ISBN 3-576-11478-5

Weblenken

Zirienjen. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.