Stratigraphie (Geologie)

De Stratigraphie (vun latiensch stratum „Schicht“, un ooldgreeksch γρᾴφειν grápheïn „schrieven“) oder Stratigrafie, ok Schichtenkunne nömmt, is en Twieg an den Boom vun de Geologie. Dor geiht dat um wichtige Methoden bi, um fast to stellen, wie sik Sedimentsteen un Vulkanite (Lavaströme, Vulkanaschen) to'nanner verhoolt un wie oold se sünd. In de Sedimente sünd faken Fossilien inslaten, in de Vulkanite nich. Hüdigendags is de Stratigraphie updeelt in en Reege vun Unnertwiege. Wenn de tohopen mit de Geochronologie bruukt weert, kann dat Oller vun Steene relativ un afsoluuts tämlich akraat bestimmt weern. So is dat denn mööglich, de Eerdgeschicht to verstahn.

Wo dat um geiht

In de Stratigraphie geiht dat dor um, Steenaarden na de Tied, wo se tostanne kamen sünd, in en Rege to bringen. Dat passeert mit Hölp vun de orgaanschen un anorgaanschen Kennteken, de sik in de Steen finnen laat. Wenn een de lokalen un regionalen Reegen vorliggen hett, schöllt de denn in de chronostratigraphschen oder geochronoloogschen Eenheiten insett weern, so, as de internatschonal bruukt weert un global gellen doot.

Wat se bedüden deit

As en Twieg vun de Histoorsche Geologie is de Statigraphie de Grundlage for de Rekonstruktschoon vun de Eerdgeschicht un vun de Geschicht vun dat Leven up de Eer. Man se warrt faken ok bruukt, um Fragen vun de Allgemeene Geologie up to lösen. In dat 19. Johrhunnert is rutfunnen wurrn, datt düsse Methode ok for ganz annere Schichten un de Elemente, de dor in steken doot, bruukt weern kann. Dor is de Stratigraphie denn ok as Methode vun de Archäologie upkamen.

Dat Prinzip vun de Stratigraphie

Grundlage vun de Stratigraphie is dat so nömmte „stratigraphsche Prinzip“ (ok „Strategraphsch Grundgesett“ oder „Spiekerregel“ nömmt): In all Schichten vun Steen un Eer, de een over de annere liggen doot, sünd de unnern Schichten oller as de, de dor boven up liggen doot. Düt Prinzip hett al Nicolaus Steno in't Johr 1669 verstahn. Vunwegen de Tektonik un de Intruschoon kann düt Prinzip avers hen un wenn dör'nanner brocht wurrn sien, just, as ok an sunnerliche Stäen, wo dat Aflagern anners lopen is, as man sunst. To de eersten Pioniere vun de Stratigraphie in Düütschland tellen in dat 18. Johrhunnert Georg Christian Füchsel un Johann Gottlob Lehmann.

Literatur

H. Franke: Methoden der Geochronologie. Springer-Verlag, 1969
H. Murawski, W. Meyer: Geologisches Wörterbuch. Ferdinand Enke Verlag, 1998
F. Press, R. Siever: Allgemeine Geologie. Spektrum Akademischer Verlag, 1995
J. Rey: Geologische Altersbestimmung. Ferdinand Enke Verlag, 1991
K.A. Gradstein, J.G. Ogg: A Geologic Time Scale 2004. Cambridge University Press, 2005
North American Commission on Stratigraphic Nomenclature (NACSM): North American stratigraphic code. American Association of Petroleum Geologists Bulletin, 67: 841-875, Tulsa, Oklahoma 1983
Smolka, Peter Paul (1993) Quantitative Stratigraphie. Die Geowissenschaften; 11, 10-11; 385-391

Weblenken

http://www.stratigraphy.org/ (International Commission on Stratigraphy: Klick auf |GSSPs| for stratigraphsche Tabell in't HTML-Format)
http://www.stratigraphy.org/chus.pdf (aktuelle Verschoon vun de stratigraphische Tabell vun de International Commission on Stratigraphy as PDF-Dokument)
http://www.stratigraphie.de/ Düütsche Stratigraphische Kommischooon
http://www.stratigraphie.de/std/index.html Stratigraphsche Tabell vun Düütschland 2002 (STD 2002)
http://www.stratigraphy.net/ stratigraphsche Daten (u. a. Verteeknis vun stratigraphsche Einheiten) un Webdeenste (Ageparser)
http://www.mineralogie.uni-wuerzburg.de/palbot/geology/geology.html#scale Linklist vun stratigraphsche Tabellen (in Engelsch)
http://strata.geol.sc.edu (Bannig gode engelsche Siete to dat Thema Sequenzstratigraphie)