Wiekbild

Wiekbild is de Naam for Form un Utsehn vun en Stadt oder Dorp na buten un na binnen hen. Dor kann aver ok de ganze Umfang vun en bewahnt Rebeet mit betekent weern. Dat Woortdeel Wiek (un nich week, as een denken konn, vunwegen, dat dat up Hoochdüütsch Weichbild heten deit) is en oold Woort for Wahnstäe.

Rechtshistorie

Na de Rechtshistorie is dat Wiekbild de Bezirk buten vor de Stadtmuern, de avers unner de Stadt ehre Gerichtsborkeit steiht. In Westfalen gifft dat den Begreep noch as Wigbold un bedutt dor en Minnerstadt.

Stadtbo

Dat moderner Woort for dat sichtbore Wiekbild is hüdigendags de Skyline (ut dat Engelsche, bi grottere Städer) oder de Silhouette (ut dat Franzöösche, ganz allgemeen). Dor höört Elemente to, de den Oort ehren Stempel updrücken doot, as hoge Hüser, Karken mit ehre Toorns, man ok dat Gröön (Böme un Planten) dor umto. Na dat düütsche Booplaanrecht (Boogesettbook, BauGB) schall en Neeboo in en Oortsdeel, de all in'n Tosamenhang boot wurrn is, sik na Aart un Maat, wo dat later for bruukt weern schall, infögen in de Egenaart vun dat, wat dor al steiht. Man dat gellt blot, wenn dat um en Binnenbezirk geiht, wo de tostännigen Behörden keen Bebauungsplan for upstellt hefft (§ 34 BauGB), de regeln deit, wo dat Grundstück for bruukt weern schall. De Stadt kann in Bebauungsplaans oder dör en Gestaltungssatzung for nee Bowarke ok vorschrieven, wie hooch de Bowarke weern dröövt. So kann se dor en P vor setten, dat keen nee Huus höger warrt, as dat hööchste Gröön oder en Karktoorn. So warrt dat sunnerliche Wiekbild vun en Oort oder Stadt dör de Stadtplanung schuult

Den Begreep siene Geschicht

Den Begreep siene Wuddeln liggt for de eerste Hälft in dat ooldsassische wik (Nedderlannsch wijk, vun lat. vicus, Dorp). De tweete Deel vun dat Woort bedutt Recht (vgl. dat engelsche bill). De Grundform vun dat Woort is denn al in dat Middelnedderdüütsche to finnen. In Westfalen finnt sik Wickbileden to'n eersten Mol 1142. In Lipz dükert Wicbilede in Urkunnen to'n eersten Mol 1170 up un in Bremen finnt sik Wickbolde toeerst 1259.Wiekbild is denn later ok de Naam for en grottere Gemeende wurrn, de keen Stadrecht harr, avers doch ehre egen Rechte (Minnerstadt). Dat weer avers in Düütschland blot in en poor Regionen begäng. So gifft dat in Bruunswiek noch hüdigendags de fiev Wiekbilde, de dat toeerst al geven harr un de sik to de Stadt tohopenslaten harrn. Se dreegt ok jummers noch ehre olen Naams: Olenwiek, Ooldstadt, Hagen, Neestadt un Sack. Elkeen hett sien egen Raathuus harrt mit en egen Stadtraat un en egen Karken.