Aage Niels Bohr
Aage Niels Bohr (* 19. Juni 1922 in Kopenhagen; † 8. September 2009 ok dor) weer en däänsch Physiker un Nobelpriesträger vun de Universität Kopenhagen.
Leven
ännernAage Bohr weer de Söhn vun Niels Bohr, de he noch as Student in’ Oktober 1943 int’ Exil nah Amerika un England as Sekretär un Assistent begleidt hett. 1946 kreeg he sien Diplom in Kopenhagen. 1948 weer he an dat Institute for Advanced Study in Princeton un dornah bit 1950 an den Columbia University up Inladung vun Isidor Isaac Rabi, de de Hyperfeinstruktur vun Deuterium ünnersöken de. Dorbi wurrn Quadrupolmomente vun de Karns meeten, de bannig höhger as de mögelken Einteilchenwerte weern un up kollektiv Anregungen düüden deen. Dör experimentelle Fortschritte kunnen denn um 1953 Rotatschoonsbanden direkt in Karnspektren opdeckt wurrn un Övergänge tüschen Rotatschoonsanregungen direkt dör Coulombanregung ertüügt wurrn, wat en Fülle vun nee Material för dat Studium kollektiver Anregungen lefern de. 1956-1992 weer he Perfesser an de Universität Kopenhagen, nah de Dood vun sien Vader Niels Bohr wurr he 1963-1970 Vörstand vun dat dortig Niels-Bohr-Institut (NBI) un 1975-1981 Direkter vun Nordita, dat „Noordisch Institut för Theoretische Atomphysik“, dat 1957 grünnd wurr un eng mit dat NBI tosommen arbeiten dee.
He kreeg 1975 tosommen mit Ben Mottelsen un James Rainwater de Physik-Nobelpries „för dat Opdecken vun de Verbindung tüschen kollektiver un Teilchen-Bewegung in Atomkarns un de Entwicklung vun de Theorie vun de Struktur vun Atomkarns baseerend up disse Verbindung “.
Mit sien langjohrig Kollegen Ben Mottelson hett he en Modell kollektiver Anregungen in Atomkarns as gemeensam (faken deformeert, dat heet nich mehr sphärisch symmetrisches) Potential vun de Nukleonen mit eegen Rotatschoons- un Vibratschoonstostännen entwickelt. Se hebbt u. a. de Wesselwirkung vun kollektiven un Einteilchen-Anregungen z. B. in swoor Bleekarns (dicht bi de stabil magisch Tallen vun dat Schalenmodell) ünnersöcht un hebbt as en vun de Eersten de BCS Theorie vun de Supraleitung in de Karnphysik anwendt (as ok de Russen Arkadi Migdal, Spartak Beljajew).
Neben den Nobelpries kreeg he 1970 de Örsted Medaille un 1976 de Ole Römer Medaille un de Dannie-Heineman-Pries 1960.
Bohr weer siet 1950 verheiraadt un harr 3 Kinner.
Literatur
ännern- Bohr, Mottelson Theorie der Atomkerne, 2 Bde., Hanser Verlag 1975, 1979 (starke Betonung von Symmetrieprinzipien, Bd.1 Einteilchenbewegung, zuerst 1969, Bd.2 Kerndeformationen, zuerst 1975)
- dies. Collective and individual aspects of nuclear structure, Kgl.Dansk Mat.Fys.Medd. Bd. 27, 1953, Nr.16, S.7-174
- dies. The many facets of nuclear structure, Annual Review of Nuclear Science, Bd. 23,1973, S. 363
- dies. Single particle and collective aspects of nuclear rotation, Physica Scripta Bd.24, 1981, S.71
- dies., David Pines Possible analogy between the excitation spectra of nuclei and those of the superconducting metallic state, Physical Review Bd. 110, 1958, S.936