Antonio de Noli
Antonio de Noli (* 1415 in Noli (Ligurien); † 1497 op Santiago (Kap Verde) – na annere Borns * 1419; † 1491[1]) weer en italienschen Seefohrer vun’t 15. Johrhunnert, de in’n Deenst vun Portugal de Kapveerdschen Eilannen wieter utforscht un dorbi ok en Grootdeel vun de ööstlichen Eilannen opdeckt hett.
Leven
ännernDe Noli is en Patrizierfamilie opwossen[2] in de dormols unafhangigen liguurschen Seerepubliek Noli. He is in’n Deenst vun de dormoligen Republiek Genua to See föhrt, vördem he mit sien Broder Bartolomeo un sien Neffen Raffaello 1449 na Portugal utwannert is un sik in den Deenst vun Hinnerk den Seefohrer stellt hett.[3] Ümstreden is, ob he de sülve Seefohrer is, de in de Johren 1455 un 1456 ünner den Naam Antoniotto Usodimare tohopen mit Alvise Cadamosto op’n Weg to en Expeditschoon an’n Gambia-Stroom langs de beiden ööstlichen kapveerdschen Eilannen Boa Vista un Santiago opdeckt hett.[4] De meisten Borns gaht dorvun ut, dat dat en annern Opdecker weer, de ok ut Genue stammt.[5]
As seker gellt aver, dat he twüschen 1458 un 1460 – woll wegen de Narichten vun Cadamosto – mit sien Broder un sien Neffen na Santiago opbroken is un 1462 an’t Süüdenn vun’t Eiland den Oort Ribeira Grande (vundaag: Cidade Velha) grünnt hett.[6] Jüst so as Diogo Afonso schall ok de Noli systemaatsch den helen Archipel utforscht hebben. Dat lett sik aver wegen afwieken Berichten nich mehr eendüüdig torüchsluten, wokeen nu welke Eilannen opdeckt hett und welke op de Kundschaperfohrten vun Diogo Dias un Diogo Gomes torüchgaht.
Antonio de Noli gellt aver as Naamsgever vun de kapveerdschen Eilannen, as he den offiziellen Naam Ilhas de Cabo Verde („Eilannen vun’t gröne Kap“) inföhrt hett. De portugeesche König Alfons V. hett em 1462 to’n Gouverneur (Capitão-donatário) vun Ribeira Grande maakt, wat de eerste europääsche Kolonie in de Tropen weer, in de duersom Minschen leevt hebbt. Na sien Dood 1497 is dat Amt op sien Dochter Branca de Aguiar överdragen worrn, ünner de Bedingen, dat se mit Jorge Correia en Anhörigen vun’t portugeesche Königshuus heiraten de.[7]
To sien Andenken is in’n Tweeten Weltkrieg en Zerstörer vun de italieenschen Marine op den Naam Antonio da Noli dööpt worrn. Dat Schipp is an’n 9. September 1943 vör de Küst vun Korsika afsopen, een Dag na de apentliche Kunn vun de Kapitulatschoon vun Italien.[8]
Borns
ännern- ↑ Emanuele Diotto: Antonio da Noli e la scoperta delle isole del Capo Verde.
- ↑ vgl. Marcello Vittorio Ferrada-Noli: The Italian bond.
- ↑ vgl. Barros (1562), ziteert in Emanuele Diotto: Antonio da Noli e la scoperta delle isole del Capo Verde
- ↑ kiek de Borns, de em as Usodimara as de Noli identifizeert: Sito Ufficiale della Provincia di Savona - Comuni, Noli Vacanze un Il globo di Behaim: Usodimare, Antoniotto o Antoniotto da Noli
- ↑ E. Diotto un ü.a. arlindo-correia.org, www.millersville.edu, cronologia.leonardo.it un Mario Rossetti in www.vittorelli.it
- ↑ vgl. virtualcapeverde.net
- ↑ vgl. E. Diotto
- ↑ vgl. www.comandosupremo.com/1943
Kiek ok
ännernLiteratur
ännern- A. H. de Oliveira Marques: Geschichte Portugals und des portugiesischen Weltreichs. Stuttgart 2001
- Bord Held (Rgv.): Kapverdische Inseln. Essen 1988
- Emanuele Diotto: Antonio da Noli e la scoperta delle isole del Capo Verde. In: La casana, Nr. 4, April-Juni 1983, S. 10-15
- Bailey W. Diffie / George D. Winius: Explorations to Guinea and the Cape Verde Islands. In: dies.: The Foundations of the Portuguese Empire 1415-1580. Minneapolis 1977
- Prospero Peragallo: Cenni intorno alla colonia italiana in Portogallo nei secoli XIV, XV e XVI. Stabilimento Tip. Ved. Papini e Figli, Genua 1907
- João de Barros: L’Asia. Vincenzo Valgrisio, Venedig 1562
- Antonio Montalboddo Fracanzano: Itinerarium Portugallensium e Lusitania in Indiam et Inde in Occidentem et Demum ad Aquilonem. Mailand 1507-1508 (Neeutgaav: The Voyages of Cadamosto. Hakluyt Society Bull., London 1937)