Arteria carotis communis
De Arteria carotis communis (kort ok: Karotis, latiniseerte Form vun’t gr. καρωτίς, afledd vun καρώδης „benüsselt“ – na dat Symptom bi’t Drücken op disse Arterien) is de gemeensome Koppslagader, also en Bloodfatt. Vun wegen ehr Laag in’n Hals warrt se tomeist as Halsslagader betekent. Se löpt in de Deep vun de so nöömt Drosselrinn – vun Ingang to de Bost bit na’n Kopp blangen de Slöök un de Strott. An’n Hals kann an disse Arterie licht de Puls föhlt warrn. Man snackt hier vun Karotispuls.
Verloop un Aftwiegen
ännernDe Carotis hett rechts ehrn Born as stark Bloodfatt ut den Truncus brachiocephalicus, links dorgegen tomeist direkt ut de Arteria subclavia. De verlöpt denn ahn wietere Afgäng. Bi Söögdeerten, so ok bi’n Minsch, deelt se sik in de „Karotisgavel“ in:
- de Arteria carotis interna (ACI), dat is de binnere Halsslagader för de Bloodversorgen vun’n Bregen, de över de Arteria ophthalmica ok dat Oog mit Blood versorgt.
- de Arteria carotis externa (ACE), dat is de butere Halsslagader, de den Kopp un de böveren Halsorganen (Kehlkopp, Schilddrüüs un Rachen) versorgt.
De Hööch vun de „Karotisgavel“ is na Person teemlich ünnerscheedlich. Afbillt op de Halswarvelsüül kann se twüschen den tweeten un den sössten Halswarvel to liggen kamen. In de mehrsten Fäll liggt se op de Hööch vun’n veerten Halswarvel.
De Afgang vun de Arteria carotis interna warrt ok Sinus Caroticus nöömt. An de Steed leegt Druckrezepters (ok Presso- oder Barorezepters nöömt), de den Blooddruck in’t arterielle System nakiekt un de Informatschonen an dat Hart-Kreisloopzentrum in’n Bregen övermiddelt. Se stellt dat Rezepterrebeet för den Karotissinusreflex. Butendem gifft dat an’n Anfang vun de Arteria carotis interna Chemorezepters in den so nöömten Glomus caroticum, de den Andeel vun’n Kohlenstoffdioxid, Suerstoff un den pH-Weert in’t Blood faststellt.
Krankheiten
ännernDe fakenste Krankheit vun de Arteria carotis is en Fattinengen dör Arteriosskleroos. Ut hämodynaamsch Grünnen passeert dat vör allen in’t Rebeet vun de Carotisbifurkatschoon, dat is dat Rebeet, woneem se sik in Arteria carotis interna un Arteria carotis externa opdeelt. Dat Risiko dorför is hooch bi Bloodhoochdruck, Hypercholesterinämie, Nikotinbruuk un allgemeen bi Mannslüüd. Disse Krankheit lett dat Risiko för’n Slaganfall anstiegen. In swörere Fäll warrt dorüm en Operatschoon (Thrombendarteriektomie) oder en Stentangioplastie maakt. För de Stentangioplastie leegt aver hüüt noch keen Langtietinsichtenvör.
Dö en Opsplitten vun de Fattwandschichten (Dissekschoon, Karotisdissekschoon) kann dat ok to’n Stören vun’t Dörblöden un dormit verbunnen neurologische Syptomen kamen.
En krankhaft anstegen Karotissinusreflex warrt as Karotissinus-Syndrom betekent.