Böverjura

Ärathem Ära	System Periood	Serie Epoch	Stoop Öller	≈ Öller (Mya)
M E S O Z O I K U M	höger	höger	höger	jünger
	Jura	Böverjura	Tithonium	152,1–145
			Kimmeridgium	157,3–152,1
			Oxfordium	163,5–157,3
		Middeljura	Callovium	166,1–163,5
			Bathonium	168,3–166,1
			Bajocium	170,3–168,3
			Aalenium	174,1–170,3
		Ünnerjura	Toarcium	182,7–174,1
			Pliensbachium	190,8–182,7
			Sinemurium	199,3–190,8
			Hettangium	201,3–199,3
	deeper	deeper	deeper	öller

De Böverjura is in de Chronostratigrafie de böverste (jüngste) Serie vun’t Jura in de Eerdhistorie. Fröher weer disse Tietafsnitt ok as Malm oder Witt Jura betekent un finnt sik ünner disse Begrepen noch in öllere Literatur un to’n Deel ok in de aktuellen populärwetenschopplichen Literatur. Beide Begrepen schülln aver för de chronostratigraafschen Eenheiten nich mehr bruukt warrn. In’n Rahmen vun de Indelen vun’n Süüddüütschen- un Noorddüütschen Jura in de Lithostratigrafie warrt de Begrepen aver in’n Sinn vun en Grupp vun Formatschonen jümmer noch bruukt.

De Böverjura liggt op de Serie vun’n Middeljura un warrt vun’t Berriasium vun de Ünnerkried-Serie överlagert. In de geochronologischen Indelen ümfaat dat ruchweg de Tiet vun vör 161,2 bit vör 145,5 Millionen Johren.

Öllere Beteken

In öllere Arbeiten, sünners aver in de populärwetenschopplichen Literatur warrt disse Afsnitt as Witten Jura, Wittjura oder ok as Malm betekent. Dat is aver nich richtig, vun wegen dat dormit twee ünnerscheedliche stratigraafsche Indelen (Chronostratigrafie un Lithostratigrafie) mitenanner vermengeleert warrt: De lithostratigraafsche Eenheit vun’n Witten Jura in Süüddüütschland is vör allen vun hellen Kalk un Kalkmergel bestimmt. Dorvun kummt ok de Naam. As de Aflagern vun’n Witten Jura düütlich na’n Anfang vun’t Böverjura insetten un in wiete Delen vun’n Süüddüütschen Jura al wiet vör de Jura-Kried-Grenz ophören deen, hett de lithostratigraafsche Begreep vun’n Wittjura nich nipp un nau de glieke Bedüden as de chronostratigraafsche Böverjura-Serie.

En annern histoorschen Begreep is de Malm, de för de Serie vun’n Böverjura noch faken bruukt warrt. De Beteken kummt vun Stenen, de in’t Rebeet vun Oxford in England an de Böverflach kamt. Vundaag is de Begreep provisoorsch för en lithostratigraafsche Grupp in’n Böverjura vun Noorddüütschland reserveert (Noorddüütschen Malm). Hier is dat dorgegen so, dat de Münder-Formatschoon, de bit nu as böverste lithostratigraafsche Formatschoon in’n „Malm“ stellt weer, noch bit in de Ünnerkried reckt. Man, wo nipp un nau de Grenz to tehn is, gifft dat noch keen afsluten Oordeel un jüst so ok nich över de Verwennen vun de lithostratigraafschen Eenheit vun’n Noorddütschen Malm in Middel- un Noorddüütschland..

Chronostratigraafsche Indeelen

De chronostratigraafsche Serie vun’t Böverjura warrt as folgt unterdeelt:

• System: Jura (199,6–145,5 Mio. Johren)
  • Serie: Böverjura (161,2–145,5 Mio. Johren)
    • Stoop: Tithonium (150,8–145,5 Mio. Johren), (ruchweg dat glieke as de regionale Stoop vun’t Portlandium)
    • Stoop: Kimmeridgium (155,6–150,8 Mio. Johren)
    • Stoop: Oxfordium (161,2–155,6 Mio. Johren)
  • Serie: Middeljura (175,6–161,2 Mio. Johren)
  • Serie: Ünnerjura (199,6–175,6 Mio. Johren)

Verbreden

Tiersteinfels op de Schwäbschen Alb bi Bad Ditzenbach

De Böverjura is in Süüddüütschland (Schwäbische Alb un Fränkische Alb), in’n franzööschen Jura un in de Swiez op wiete Flachen opslaten. Dorblangen kummt de Böverjura aver ok in Noorddüütschland in’t Werserbargland un in’t Leinebargland an de Böverflach.

Weertschoppliche Bedüden un Fossillagersteden

Platenkalk-Steenbrook bi Maxberg, Solnhofen

Bi’t Böverjura hannelt sik dat üm Kalkstenen mit Horizonten, de Fossilen bargt. Beropene Kalkstenen vun’n Witten Jura sünd de bannig fienkörnigen Platenkalken ut Solnhofen un ümto, de 1798 vun Alois Senefelder för den Steendruck, de Lithografie opdeckt worrn sünd.

För de Paläontologie liggt de rutragen Bedüden in’t Opdecken vun den eersten un wietere Exemplaren vun’n Archaeopteryx in de Solnhofener Platenkalken. Blangen de Solnhofener Platenkalken is de Treuchtlinger Marmor överregional bekannt. Dat is en Kalksteen, de riek is an Fossilen as Ammoniten, Belemniten, Brachiopoden, Seeigels un Musseln. De warrt för architektonischen Bruuk to Wand- un Boddenplaten verarbeit.

Literatur

• Friedrich August Quenstedt: Der Jura. Verlag Laupp, Tübingen 1856-57.
• Gert Bloos, Gerd Dietl & Günter Schweigert: Der Jura Süddeutschlands in der Stratigraphischen Tabelle von Deutschland 2002. Newsletters on Stratigraphy, 41(1-3): 263-277, Stuttgart 2005 ISSN 0078-0421
• Felix Gradstein, Jim Ogg, Jim & Alan Smith: A Geologic timescale. Cambridge University Press 2005 ISBN 9780521786737
• Eckhard Mönnig: Der Jura von Norddeutschland in der Stratigraphischen Tabelle von Deutschland 2002. Newsletters on Stratigraphy, 41(1-3): 253-261, Stuttgart 2005 ISSN 0078-0421

Weblenken

• Düütsche Stratigraafsche Kommisschoon (Rgv.): Stratigraphische Tabelle von Deutschland 2002. Potsdam 2002 ISBN 3-00-010197-7 (PDF; 6,57 MB)