Blood (Levensmiddel)
Blood höört blangen dat Muskelfleesch un verschedene Innereien to de Bestanddelen vun Slachtdeeren, de an’n besten föddt. Vergleken mit dat Fleesch bargt Blood blots ’n beten mehr Water. Dorto kamt 18 % Proteinen un 2 % annere Stoffen, dorünner vör allen Iesen.
Verarbeiten as Nehrmiddel
ännern
Vunwegen dat Blood an de Luft in korter Tiet al stollt, mutt Blood glieks drunken oder slahn warrn, wat dat Stollen ruttögert.
In Europa warrt Blood sünner to Wust un vergliekbore Nehrmiddels verarbeitet. Bloodwust is de öllste bekannte Wustsort, de al in Homer sien Ilias nöömt warrt un weltwiet in vele internatschonale Köken, to’n Bispeel as roden Presskopp oder engelschen Black Pudding op’n Disch kummt. Tomeist sünd dor ok annere Deelen vun’t Deer mit verarbeit un Krüder ünnermischt. Hööftbestanddeelen sünd Blood, Fett oder Speck, faken ok röste Zibbeln un Melk oder Rahm un regional ünnerscheedliche Krüdermiddels.
Traditschonell is Blood ok in’n Bloodpudding, Bloodsupp, Swartsuur oder Pommersche Tollatschen binnen un warrt to’n Afbinnen vun Sooßen bruukt, sünners bi Wild, as to’n Bispeel Hasenpeper.
Kulturhistorie
ännern
Man kann seker dorvun utgahn, dat Blood al in de Oortiet vun de Jagers un Sammlers as Nehrmiddel bruukt worrn is – wohrschienlich jüst so as vundaag noch in eenige Sellschoppen, woneem dat frische Blood un de Lebber, de sünners gau slecht warrt, vun de Jagers glieks na’t Dootmaken vun’t Deer eten warrt. To de oorsrpünglichen Kaakmethoden na dat Grillen, tellt dat Kaken in’n Beestmagen, -darm oder -huut över dat apene Füer. Dat kann as en Vörform vun de hüütige Wust sehn warrn, bi de blangen Fleesch- un Fettresten, Innereien un den Inholt vun den Magen vun Wedderkauers ok Blood bruukt warrn künn.
Överlevert is en olle Traditschoon Blood to eten bit vundaag bi de Nomadenvölkers as de Massai. De tappt Blood vun Rinner, Peerd oder Kamelen af, wat se denn direkt oder mit Melk vermischt drinken doot. Dorbi warrt jümmer blots so veel Blood tappt, dat de Deerten nich eernsthaft to Schaden kamt. Fröher weer disse Methood ok be de Berbers un de Mongolen begäng.
In’t Jödendom un in’n Islam is dat Eten vun Blood tabu. Dorüm is dor dat Schächten vörschreven. Dat heet, dat Deer mutt dör dat Dörsnieden vun de Halsslagader dootmaakt warrn, wobi dat Deer vör allen dör den egenen Hartslag utblöden deit. Nich so bekannt is, dat dat Eten vun Blood ok in de Fröhtiet vun’t Christendom vun de Kark ut verboden weder un as heidnisch gellt hett. In de Bibel ünnerseggt to’n Bispeel dat apostoolsche Dekret (Apg 15,19-21) Blood as Nehrmiddel to bruken.
In all Kulturen gell dat Blood as de Sitt vun de Seel, so ok bi de Beester. In de jöödschen un islaamschen Kultur is dat Blood dorüm vun’t Eten utslaten worrn. In Noordeuropa weer dat dorgegen nich anmeten, wenn een dat Blood nich nütten de. In den Kulturkreis weer annahmen, dat Blood Kraft un Stärk verlehen de. An disse Ansicht hett ok de Christianiseren nich veel ännert. De noordschen Völkers hebbt jemehr traditschonellen Bloodgerichten as Bloodsupp, Bloodwust oder dat irische Drisheen bibehollen.
Borns
ännern- Alan Davidson: The Oxford Companion to Food. 2. Oplaag, Oxford University Press, Oxford u. a. 2006, ISBN 0-19-280681-5, Artikel: Blood.