Bunnsraat för Nedderdüütsch

De Bundsraat för Nedderdüütsch is 2002 grünnt worrn un schall de Intressen vun dat Nedderdüütsche bi’n Bund un in Europa vertreden, dat graad ok mit Blick op de Europääsche Sprakencharta. Je twee Vertreders ut de acht Bundslänner, de en gröttern Andeel an dat plattdüütsche Spraakrebeet hebbt, sitt in den Bundsraat. Siet 2008 hebbt ok de Plautdietschen twee Afornten in'n Bundsraat, de vun den Vereen Plautdietsch-Frünn opstellt warrt. Im November 2017 hat das Bundesministerium des Innern das Niederdeutschsekretariat eingerichtet. Siet November 2017 gifft dat dat Nedderdüütschsekretariat. Stütt dorför un för de Arbeit vun den Bundsraat gifft dat Bundsbinnenministerium. Dat Leit vun dat Sekretariat hett Christiane Ehlers.

De Geschäften för den Bundsraat sünd bet 2017 vun dat Institut för Nedderdüütsche Spraak in Bremen föhrt worrn.

Opgaven un Telen

De Bundesraat för Nedderdüütsch sett sik mit de politischen un juristischen Rahmenbedingen vun de Spraakstütt utenanner. Dorbi steiht de Verankern vun't Nedderdüütsche as en Kulturgoot, dat schulensweert is, in'n Sinn vun de Europääsche Charta vun de Regional- oder Minnerheitenspraken in't Zentrum vun de Aktivitäten. Hööftopgaven sünd dat kritische Beoordelen vun dat, woans de Sprakencharta üm- un insett warrt, as ok de konstruktive Stütt un Stöhn bi düssen Perzess. De acht noorddüütschen Bundslänner hebbt sik verplicht, de mehrsten Punkten ut de Sprakencharta intoholen, dat bedrifft vör allen Billen, Justizbehörden, Verwaltensbehörden un apentliche Deenstleistensbedreven, Medien, kulturelle Dädigkeiden un Inrichten, dat wirtschappliche un sotschale Leven, grenzöverschredenen Uttuusch. Dat hett as Teel, de Bedrauhen för dat Nedderdüütsche intodämmen un de Spraak substantschell to ünnerstütten. In de verleden Johren kunzentreerte sik de Bundesraat för Nedderdüütsch vör allen op den Billenssekter. To de wesentlichen Opgaven un Telen vun'n Bundesraat tellt ok, dat se en Nettwark (na Europa, to'n Bund, to'n Bundsdag un in de Lännerverwalten rin) opboen un plegen wüllt.

Spreker

Sprekersche vun'n Bundesraat is opstunns Saskia Luther un Spreker is Heinrich Siefer.

’Keen dor in sitten deit

De Afornten för de acht Bundslänner in Plattdüütschland warrt mehrstendeels vun de Landsverbänn vun’n Bund för Heimat un Ümwelt in’n Bundesraat schickt. Per Bundsland warrt twee Delegeerten schickt, de tohoop en Stimm hebbt. De twee Afornten vun de Plautdietschen schickt de Vereen vun de Plautdietsch-Frünn.

2018 - 2022

Brannenborg: Elisabeth Berner un Adelheid Schäfer
Bremen: Walter Henschen un Gesine Reichstein
Hamborg: Hartmut Cyriacks un Peer-Marten Scheller
Mekelnborg-Vörpommern: Matthias Vollmer un Jürgen Wittmüß
Neddersassen: Heinrich Siefer un Linda Wilken
Noordrhien-Westfalen: Ulrich Backmann un Werner Zahn
Sassen-Anholt: Norbert Lazay un Saskia Luther
Sleswig-Holsteen: Marianne Ehlers un Heiko Gauert
Plautdietsch-Spreker: Hendritj Siemens un Peeta Wiens

Sprekersche is Saskia Luther un Spreker Heinrich Siefer.

2014 - 2018

Brannenborg: Elisabeth Berner un Adelheid Schäfer
Bremen: Reinhard Goltz bet Enn 2016, denn Heiko Block un Walter Henschen
Hamborg: Hartmut Cyriacks un Peer-Marten Scheller
Mekelnborg-Vörpommern: Dittmar Alexander un Jürgen Wittmüß
Neddersassen: Jutta Engbers un Heinrich Siefer
Noordrhien-Westfalen: Ulrich Backmann un Werner Zahn
Sassen-Anholt: Norbert Lazay un Saskia Luther
Sleswig-Holsteen: Marianne Ehlers un Heiko Gauert
Plautdietsch-Spreker: Hendritj Siemens un Peeta Wiens

Spreker weer bet Enn 2016 Reinhard Goltz, sien Viez Saskia Luther. Siet 2017 is Saskia Luther Sprekersche un Heinrich Siefer ehr Viez.

mit Gast-Status för de Plautdietschen: Peeta Wiens

Spreker weer Reinhard Goltz.

Publikatschonen

''Plattdüütsch ... lehrst jümmers wat dorto. Lebenslanges Lernen mit Plattdeutsch'', Bundesraat för Nedderdüütsch (Hrsg.) 2016, 84 S.
''Wat hest du seggt? Plattdüütsch in’n Kinnergoorn'', Bundesraat för Nedderdüütsch (Hrsg.) 2015, 84 S.
''Chartasprache Niederdeutsch: Rechtliche Verpflichtungen, Umsetzungen, Perspektiven'', Bundesraat för Nedderdüütsch (Hrsg.) 2014, 52 S.
''Auf dem Stundenplan: Plattdeutsch'', Verlag Schuster : Leer 2013, 72 S. ISBN 978-3-7963-0395-1
''Respekt für mich und meine Sprache – Plattdeutsch in der Pflege. Eine Aufgabe für die Sprachenpolitik.'', Verlag Schuster : Leer 2012, 68 S. ISBN 978-3-7963-0392-0
''Mit den Regional- und Minderheitensprachen auf dem Weg nach Europa. Dokumentation der Konferenz „Mit den Regional- und Minderheitensprachen auf dem Weg nach Europa“'' an'n 10. November 2010 in Berlin, Verlag Schuster : Leer 2011, 120 S., ISBN 978-3-7963-0390-6
''Zwischen Kulturauftrag und Unterhaltungsprogramm. Dokumentation der Konferenz "Plattdeutsch in den Medien"'' an'n 20. Mai 2010 in Hamborg, Verlag Schuster : Leer 2010, 80 S., ISBN 978-3-7963-0386-9
''Plattdeutsch, die Region und die Welt: Wege in eine moderne Mehrsprachigkeit. Dokumentation der Konferenz "10 Jahre Sprachencharta in Deutschland: Praxis und Perspektiven"'' an'n 14. un 15. Mai 2009 in Schwerin, Verlag Schuster : Leer 2009, 112 S., ISBN 978-3-7963-0385-2
''10 Jahre Europäische Charta der Regional- oder Minderheitensprachen. Zwischenbericht zur Sprachpolitik für das Niederdeutsche'', Verlag Schuster : Leer 2008, 40 S., ISBN 978-3-7963-0381-4
''Plattdeutsch und Friesisch in Krankenhäusern und Pflege-Einrichtungen. Dokumentation der Konferenz "Das soziale Leben und die Regional- oder Minderheitensprachen" an'n 27. Juni 2008 in Sleswig'', Verlag Schuster, Leer 2008, 40 S., ISBN 978-3-7963-0382-1

Footnoten

↑ de Landsheimatverband Mekelborg-Vörpommern, de de beiden Delegeerten stellt hett, is 2013 insolvent gahn, dorüm hett Mekelborg-Vörpommern 2013-2014 keen Delegeerten mehr hatt

Weblenken

Bundesraat för Nedderdüütsch (Homepage vun'n BfN)
Plautdietsch-Freunde e. V.

[1] Landsheimatverband Mekelborg-Vörpommern, de de beiden Delegeerten stellt hett, is 2013 insolvent gahn, dorüm hett Mekelborg-Vörpommern 2013-2014 keen Delegeerten mehr hatt

[Notiz 1]