Cheemsch Struktur

De Cheemsch Struktur beschrifft, woans en eenheitlichen cheemschen Stoff op sien molekular Even opboot is. Bi orgaansch Stoffen heet dat ok Konformatschoon. Üm de Struktur vun en Stoff to verkloren, warrt en Cheemsch Formel bruukt, wobi dat en Koppel verscheden Oorden vun Formel gifft, de ünerscheedlich veel Weten över de Struktur wietergeven doot. Dat Bild verkloort dat an’n Bispeel vun’t Benzol-Molekül.

Ünnerscheedliche Formeldorstellen vun en Benzol-Molekül

Cheemsch Formeln

• Proportschoonsformel: De sett sik tosamen ut de Atomtekens vun de bedeeligten cheemschen Elementen un lütte, deep stellte Tallen (Indizes, Etl.: Index). Disse Dorstellen gifft blots an, wovun Proportschoon de Elementen in de cheemsch Verbinnen hebbt. Bruukt warrt dorbi normalerwies ganze Tallen. För’t Bispeel Benzol is de Proportschoonsformel C₁H₁.

• Summenformel: Disse Formel gifft de naue Tall vun de Atomen an, de dat Molekül vun en sünneren Stoff billn doot. Mitünner warrt de Formeln vun Solten ok as Summenformeln ansehn, wat aver verkehrt is, wieldat Proportschoonsformeln sünd. Solten billt neemlich keen Molekülen ut, vun de man de Atomen tellen künn. Benzol hett to’n Bispeel de Summenformel C₆H₆.

• Strukturformel: Tosätzlich to de Tall vun de enkelten Atomen in en Molekül, seggt de Strukturformel ok noch, woans to Atomen blangenenanner staht, un welk Atome mit welk annert Atom verbunnen is. Bito warrt een wies, wat vun Oort vun Binnen vörliggt, un mitünner warrt sogor de Binnenläng un de Binnenwinkel angeven. För Benzol sünd Bispeelen in dat Bild dorstellt.
  De Bookstaven in de Strukturformel staht för de enkelten Atomen. Bi grote un komplexe Molekülen warrt faken ok funkschonelle Gruppen oder Delen vun’t Molekül, de för en sünnere cheemsch Egenschap nich wichtig sünd, vereenfacht dorstellt oder mit Bookstaven afkört, de nich mit Atomteken verwesselt warrn künnt. En Streek in en Strukturformel steiht för en Elektronenpoor, dat as en Elektronenwulk oder Orbital vörliggt. Disse Orbitalen künnt de cheemsch Binnen twüschen twee Atomen utmaken, man se künnt ok as free Elektronenpoor dorwesen. Parallel markeerte Streken wiest en Mehrfachbinnen twüschen de Atomen ut.

Ünner en cheemsch Struktur kann butendem ok verstahn warrn, woans de Atomen in’n Ruum verdeelt sünd, dat heet, woans de dreedimensionale Struktur vun dat Molekül utsütt. Dat warrt een to’n Bispeel dör en Röntgenstrukturanalys wies.

Na de Regeln vun de cheemschen Nomenklatur staht faken ok Informatschonen över de cheemschen Struktur in’n Naam vun den enkelten cheemschen Stoff.

Wietere Formeloorden

• Konstitutschoonsformel
• Lewis-Formel, de all Elektronen dorstellt.
• Haworth-Projekschoon
• Fischer-Projekschoon
• Newman-Projekschoon
• Strukturkoods as INCHI, SMILES, WLN

Websteed

• De cheemsch Tekenspraak (hdt.)