Clemens vun Alexandria

Clemens vun Alexandria (oldgrääksch Κλήμης Ἀλεξανδρεύς ; * üm 150 in Athen; † üm 215 in Kappadokien) wöör een grääksch Theologe un Karkschriever.

Clemens vun Alexandria

Leven

Naadem Clemens över Platonismus/Middelplatonismus to'm Christendom funnen harr, güng he ut sien Heimat Athen to christlichen Lehrers in Grekenland, Süderitalien un Ägypten. Üm 175 weer he Lehrer vun de Katechetenschool vun Alexandria, üm 200 as Nafolger vun Pantaenus ok hör Boverst. He bleev in de grotere Tied vun sienem Leven in Alexandria. Knapp vör sienem Dood mööt he ut Alexandria flüchten.

Folgen

Clemens genoot in de Tied vun de Late Antike und danach no im Oost een groot Ansehn; siene Warken wöör aver in't Middelöller nich in't Latiensche översett. He is een bedüdende Theologe för de Philosophie und dat Christendom wegen siener Synthese ut heidscher Traditschon un christlichem Glöven.

Warken

In Protreptikòs eis toùs Héllenas (Προτρεπτικὸς εἰς τοὺς ἕλληνας ‚Mahnreed to de Greeks‘) sett sük Clemens mit grääkschen Philosophemen utnanner, üm de heidschen beslaan Lüüd to'n Christentum to bekehren.

Bi de Wark Paidagogós (Παιδαγογός ‚de Upteher‘) hannelt es sük üm eene christlich Ethik. Ok üm ethische Froogen geiht dat in de lütte SchriftQuis dives salvetur (‚Welke Rieke reddt worden sien warrd‘). Utgahn deit dat vun Mk 10,17–27.

In sienem Hauptwark, de acht Boken Stromateis (vun στρωματεύς strōmateús ‚Teppich‘), versökt Clemens to wiesen, dat vun Grundsatz her grääksche Philosophie un christlichem Glöven vereenbar sünd un dat dat Christendom kennistheorisch beter is as de Philosophie.

De Philosophie stellt Clemens henn as een no fehlerhaftige eerste Staap op de wahre Insicht (γνῶσις gnôsis) to. De Weg to düsse wahre Insicht is eerst döörch de Parusie Christi frie, seggt Clemens. Nau dat is nu aver de Nütt vun de heidschen Schriften, dor de, de düsse Warke op de Grundlaag vun de christlichen Glöven bruken deit, in jüm de Verwiese no de Wahrheid finnen kann.

In sien knappen Överblick över de verscheden Menungen vun de Philosophen buten vun de grääksch-röömschen Welt leet he ok een Woord över de Buddhismus fallen un geev dormit dat ollste Tüügnis för düsse Religion in de Literatur vun de röömsche Riek. Clemens schreev in düsse Schrift, wo he sülver seggt, op een verslötelte Wies, mit veel Andüdungen un gau Sprungen (dorher de Naam), üm Häretikers de Togang to de Insicht to weigern.

Mit sienem Wark kreeg Clemens een Beitrag vun Bedüdung to de – dormaals no bannig striedig wesen – christlich Upnahm vun de heidschen Philosophen daan, sünnerlich güng dat üm Deele vun de platonschen Lehr. Mit de Wark vun Clemens funn düsse Philosophie Ingang in dat dogmatsche System vun de Orthodoxie, wat sük to düsse Tied förmen deit.

Literatur

• Otto Stählin: Zur handschriftlichen Überlieferung des Clemens Alexandrinus. Hinrichs, Leipzig 1900 (Digitalisat).
• Clemens Alexandrinus. Hrg. von Otto Stählin:
  • Band 1: Protrepticus und Paedagogus. Hinrichs, Leipzig 1905 (Digitalisat).
  • Band 2: Stromata, Buch I–VI (= Die griechischen christlichen Schriftsteller der ersten drei Jahrhunderte. Band 15). Hinrichs, Leipzig 1906 (ZDB-ID 504606-3).
  • Band 3: Stromata, Buch VII–VIII. Excerpta ex Theodoto. Eclogae propheticae. Quis dives salvetur. Fragmente. Hinrichs, Leipzig 1909 (Digitalisat).
  • Band 4: Register. Hinrichs, Leipzig 1936 (Digitalisat).
• Davide Dainese: Il Protrettico ai Greci di Clemente Alessandrino. Una proposta di contestualizzazione. In: Adamantius. Band 16, 2010, ISSN 1126-6244, S. 256–285 (online).
• Davide Dainese: Clemente d’Alessandria e la filosofia. Prospettive aperte e nuove proposte. In: Annali di Scienze Religiose. Neue Serie Band3, 2011, ISSN 2031-5929.
• André Méhat: Clemens von Alexandrien. In: Theologische Realenzyklopädie. Band 8. De Gruyter, Berlin u. a. 1981, ISBN 3-11-002218-4, S. 101–113 (Överblick).
• Dietmar Wyrwa: Die christliche Platonaneignung in den Stromateis des Clemens von Alexandrien (= Arbeiten zur Kirchengeschichte. Band 53). De Gruyter, Berlin un annere Öörd, 1983, ISBN 3-11-008903-3 (togliek: Berlin, Kirchliche Hochschule, Dissertation, 1981/82).
• Adolf Jülicher: Clemens 9. In: Paulys Realencyclopädie der classischen Altertumswissenschaft (RE). Band IV,1, Stuttgart 1900, Sp. 11–13.

Weblenken

• Warken (op Hoogdüütsch, "Bibliothek der Kirchenväter")
• Warken (op Engelsch)