Hämolys

As Hämolys [hɛmoˈlyːz] warrt in de Medizin dat Oplösen vun de Ro’en Bloodkörpers (Erythrozyten) betekent. Disse Vörgang warrt unnerscheedt in de physioloogschen Hämolyys na 120 Daag un de starkere Hämolys, de mit en körtere Levensduer vun de Erythrozyten tosamenhangt. Wenn de Afbo vun de Erythrozyten duller is as dat Neebilln, föhrt dat to en Anämie (Bloodarmoot).

Hämolys in Bloodproven in Soltlösung (rechts) in’n Vergliek to nichhämolyseert Blood in de sülven Lösung

En natürlich starkere Afbo vun Ro’e Bloodkörpers finnt kort na de Geboort statt, wenn de fetalen Erythrozyten afboet warrn mööt. An jemehr Steed kamt ne’e Erythrozyten mit Luftsuerstoff to’n Aten.

Verfall dör Mikroorganismen

α,β,γ-Hämolys

Hämolys is ok en Beteken för de Egenschop vun Mikroorganismen Ro’e Bloodkörpers verfallen to laten. Dat kann mit Hülp vun Bloodagarplaten nawiets warrn. OP de Platen künnt verscheden Orden ünnerscheedt warrn:

• α-Hämolyse (Vergrönen): De Bakterien produzeert keen Hämolysinen. Op Bloodagar maakt de en gröne Zoon, de nich vun en echte Hämolys kummt, man vun en Utfarven as Naklapp vun en Kaliumverlust in de ro’en Bloodkörpers. De Redukschoon vun’t Hämoglobin to Biliverdin maakt de gröne Farv. Liekers finnt sik noch hele Erythrozyten an. De α-Hämolys dröff nich mit α-Hämolysinen verwesselt warrn. Dat sünd dorgegen Exotoxinen (to’n Bispeel vun Staphylococcus aureus), de dör Billn vun en Membranpoor en osmootsch Lys utlösen künnt. Wenn dat bi en Erysthrozyt aflopen deit, hannelt sik dat in Wohrheit üm en β-Hämolys.

• β-Hämolys: Hier produzeert de Bakterien Streptolysin O oder S un warrt op de Plaat vun en klore Hämolyszoon ümgeven, in de dat Hämoglobin vullstännig afboet warrt. Dormit hannelt sik dat üm en echte Hämolys un all Erythrozyten sünd vullstännig afboet.

• γ-Hämolys: Bi disse Oort wiest de Bakterien keen Hämolysverholen op

Oorsaken

En vermehrten (patholoogschen) Afbo vun Erythrozyten – wenn de Levensduer vun de Zellen ünner 100 Daag liggt – finnt een bi

• utwassen Minschen:
  • mechaansch Störung to’n Bispeel dör Fattännern oder ok bi extrem Marscheeren.
  • Membrandefekten vun de Erythrozyten as bi de Sichzellenanämie oder dör Lichtinwirken bi Erythropoetsche Protoporphyrie
  • dör Infekschonen as bi Malaria
  • immunoloogsche Stören
  • Gift, as to’n Bispeel dör Streptokokken oder sünnere Spinnenorden
  • Morbus Waldenström

• Neeborene: de düütlich vermehrte Afbo in wenige Stünnen oder Daag
  • physioloogsch dör den vermehrten Ümbo vun’t fetale to’t „normale“ Hämoglobin
  • bi Bloodgruppen- oder Rhesusfakter-Unverdräglichkeit twüschen Mudder un Kind

Wenn Erythrozyten afboet warrt entsteiht dorbi de Stoff Bilirubin. Bi den vermehrten Afboe vun Ro’e Bloodkörpers entsteiht dorüm ok mehr Bilirubin, wat to en Ikterus (Geelsucht) föhren kann.

Diagnostik

Üm en Hämolys uttosluten warrt verschedene Laborparameters bestimmt:

• De LDH (dat Enzym Lactatdehydrogenase), en Marker för den Zellafbo. Bi de Hämolys is de tomeist höger.
• De Retikulozytentall (Retikulozyten sünd junge Erythrozyten, de noch nich riep sünd un bi’n Afbo vun olle Zellen en grötteren Andeel in’t Blood innehmt.
• Indirekt Bilirubin, dat in de Lebber noch nich konjugeert worrn is. Bi en Hämolys ist de Weert al teemlich fröh höger.
• Haptoglobin, en Protein in’t Blood, dat to’n Infangen vun free Hämoglobin deent, kann weniger wesen.
• Free Hämoglobin, dat also nich in Erythrozyten oder Haptoglobin bunnen is, is bi en Hämolys blots swoor in’t Blood oder in’n Urin to finnen.

Behanneln

In akute Fäll künnt Transfuschonen vun Erythrozyten-Kunzentraten nödig warrn. Wichtig is vör allen aver, dat de Oorsaken vun de Hämolyys behannelt warrt.

Kiek ok

• Myelodysplastisch Syndrom