Johann Martin Asmuss

Johann Martin Asmuss, ok Asmuß or Aßmuss schreven,(* 29. September 1784 in Lübeck; † 26. Juni 1844 in Derpt) was en düütschen Pädagoog, Mathematiker, Schriever un humoristschen Dichter, de ok’n beten wat up plattdüütsch schreev.

Leven ännern

Johann Martin Asmuss wurr as de Suhn van de Brannwienbrenner Ernst Martin Asmuss un Anna Magareth Koocken, in Lübeck boren. Van 1801 bet 1805 arbeid he in en Hannelshuus in Riga un begunn 1807 sien Pädagogikstudium an de Universität Derpt. In’n Johr 1809 möök he ene Studienreis na Yverdon-les-Bain in de Swiez un besöch ok Pestalozzi. He werrt denn Lehrer in Derpt un gründ 1810 ene Privatschool, wo he ok de Leidsmann is. He ünnerricht ok noch an anneren Scholen in Derpt.[1] He ging denn ok bi as Syndikus an de Universität Derpt to arbaiden. He bleev den 26.Juni 1844 in Derpt dood.[2][3]

Johann Martin Asmuss frigg Christine Luise Luhde. Sien Suhne Hermann Martin Asmuss was en Paläontloog un Entomoloog.

Warken ännern

Plattdüütsch ännern

  • Plattdeutsche Gedichte. - Dorpat : Th. Hoppe, 1853. - 96 S.
  • Plattdeutsche Gedichte. - Neue Aufl. - Dorpat : Th. Hoppe, 1855
  • Tum fief un twintichsten Hochtietsdag unsers veelgeleeften Oldermanns Johann Chr. Friedrich Krafft un Siener broven Froen Helena Amalie geb. Hoeppener von eenen ollen Fründ am 28sten December 1834, (Revel, 1834)

Hoogdüütsch ännern

(Utwahl)

  • Angebinde der drei Doctoren, Derpt (1816)
  • Das Russische Rechenbrett (1831)
  • Der Livländische Hausfreund für Stadt und Land (1831)
  • Dörptscher Kalender (1829 ff.); mit C. v. der Borg u. H. Schmalz
  • Nur für Augenblicke, Für Herren und Damen (1842)

Literatur ännern

  • Matthias C. Hänselmann: Das deutsche Mundart-Sonett im 19. Jahrhundert. Entstehung, Entwicklung und Kontexte einer unmöglichen Gedichtform. Heidelberg: Winter Verlag 2020, S. 103-110. ISBN 978-3-8253-4765-9

Weblenken ännern

Nawiesen ännern

  1. https://bbld.de/000000001030763X
  2. http://www.ins-bremen.de/pbub/autor-werke.php?ID=11&START=1&ORD=JAHR
  3. http://www.utlib.ee/ekollekt/eeva/index.php?lang=de&do=autor&aid=147#yldandmed