Koronarfatt

As Koronar- oder Hartkranzfatt warrt en Arterie oder Veen betekent, de den Hartmuskel mit Blood versorgt oder dat Blood vun em wedder afleidt. De Hartkranzfatten sünd as’n Kranz üm dat Hart anleggt. Dat Woort Koronar- kummt vun’t latiensche coronarius, wat „kronen-“ oder „kranzordig“ bedüüt.

Koronarslagadern

De Koronarslagadern (Arteriae coronariae) twiegt vun de Aorta kort achter de Aortenklapp af. Dorvun gifft dat twee, en linke Arteria coronaria sinistra) un en rechte (Arteria coronaria dextra).

De linke Koronarslagader (LCA) deelt sik na ruchweg een Zentimeter op in den Ramus circumflexus (RCX) un den Ramus interventricularis anterior (RIVA), de vörn twüschen de linken un de rechten Hartkamer na de Spitz vun’t Hart tütt. Vör de Optwiegen snackt man vun’n Hööftstamm (Truncus communis). Mitünner deelt sik de Hööftstamm ok in dree Twiegen op. In den Fall warrt de middlere Twieg as Ramus intermedius betekent. De linke Arterie versorgt de Hartvörderwand un de Sietenwand.

De rechte Koronarslagader (RCA) hett een Hööfttwieg, den Ramus interventricularis posterior (RIVP). Normalerwies warrt de Achterwand un de Sinus- un de AV-Knütt vun de rechten Koronararterie versorgt, as jüst so ok de rechte Kamer, de rechte Vörhoff un Delen vun de linken Kamer.

De beiden Hartkranzslagadern (Arteriae coronariae) geevt in jemehrn Verloop lüttere Twiegen af, de aver na de Oort vun’t Versorgen faken ünnerscheedlich sünd. Nafolgen sünd de anatomischen Beteken oplist un in Klamern dorto de Beteken, de klinisch begäng sünd. De wichtigen, kräftigen Fatten staht kursiv.

Twiegen ut den Ramus circumflexus (RCX):

Ramus marginalis sinister (Ramus marginalis)
Ramus atrialisФвЫП
Rami posteriores ventriculi sinistri

Twiegen ut den Ramus interventricularis anterior (RIVA):

Rami laterales (Ramus diagonalis)
Rami interventriculares septales (Septaläste)

Twiegen ut de Arteria coronaria dextra (RCA):

Ramus nodi sinuatrialis (Sinusknüttnarterie)
Ramus coni arteriosi
Ramus atrialis
Ramus marginalis dexter
Rami atrioventriculares
Opdelen (Bifurkatschoon) vun de RCA in’t Rebeet vun de „Crux cordis“ in
- Ramus interventricularis posterior (RIVP, anastomiseert faken mit den RIVA) mit sien Rami interventriculares septales (billt faken Kollateralen to de Septaltwiegen vun’n RIVA) un
- Ramus posterolateralis dexter

Versorgenstypen

Wenn de linke Hartkranzslagader ok de Achterwand un de Knütten mitversorgt, warrt dorto Linksversorgertyyp seggt. Dorgegen warrt de Mitversorgen vun de Vörderwand dör de rechte Koronarslagader as Rechtsversorgertyyp betekent. De Normalfall warrt Intermediärtyyp nöömt. Dissen Tyyp hebbt üm un bi 75 % vun de Minschen. De stellt den utgleken Typp dor.

De Arteria coronaria sinistra versorgt dorbi:

den linken Vörhoff,
de Muskulatur vun’n linken Ventrikel,
den Grootdeel vun’t Septum interventriculare,
en Andeel vun de Vörderwand vun’n rechten Ventrikel.

De Arteria coronaria dextra versorgt:

den rechten Vörhoff,
de Muskulatur vun’n rechten Ventrikel,
den achteren Deel vun’t Septum interventriculare,
den Sinusknütt,
den AV-Knütt,
deelwies ok linke Kamerandelen.

Koronare Hartkrankheit

De Hartkranzarterien sünd Terminalarterien. Dat heet, dat gifft keen Kreislööp to’n Ümgahn, de in’n Nootfall de Versorgen övernehmenn künnt. Wenn also en Koronararteire verslaten warrt, starvt dat versorgte Rebeet af (Myokardinfarkt, ischäämsch Nekroos). Wenn de Hartkranzfatten schaadhaft sünd, snackt man vun en koronaren Hartkrankheit (KHK).

Koronarvenen

De groten Koronarvenen (Venae cordis) loopt över wiete Strecken parallel to de Koronarslagadern un münnt in den transversal verlopen Sinus coronarius in’n rechten Vörhoff. Lüttere Koronarvenen münnt direkt in’n rechten Vörhoff oder in annere Hartrüüm, as to’n Bispeel de Vv. ventriculi dextri (rechte Ventrikel) un de Vv. cardiacae minimae oder Thebesiusvenen (Binnenrüüm vun’t Hart)

De groten Koronarvenen (Venae cordis) sünd:

Vena cordis magna
Vena cordis media
Vena cordis parva