Lise Meitner
Lise Meitner (* 17. November 1878 in Wien; † 27. Oktober 1968 in Cambridge) weer ene öösterrieksch-düütsch-swedsche Atomphysikerin. Se maak dat theoretisch Verkloren för de erste Kernspaltung, de ehr Kolleg Otto Hahn 1938 maak.
Meitner weer as de derde Dochter vun den jüüdschen Afkaat Dr. Philipp Meitner un sien Fru Hedwig Meitner-Skovran an’n 17. November 1878 boren. Dör en Fehler keem later in Dokumenten de Geboortsdag 7. November op. Meitner hett dat sülvs ok övernahmen un an dissen Dag fiert, villicht as Reverenz an Marie Curie, de ok an den Dag Geboortsdag harr. Se warr evangeelsch uptrocken. Ehr School end't se op de Börgerschool, wiels an de Gymnasien Marjellches nich sien süllten.
Lise Meitner begunn 1901 dat Studium vun de Physik, Mathematik un Philosophie an de Universität Wien. Se promovert 1906 de tweet Fru an de Wiener Universität in’t Hauptfach Physik över Wärmeleitung in inhomogenen Stoffen.
1907 gung se noh Berlin, wo se vör all Vörlesungen bi Max Planck hören wüllt. Do harr se dat eerste Mol mit Otto Hahn to daun, mit de se de fölgende 30 Johr arbeiden ward. 1908 worr se Liddmaat vun de Luthersch-reformeerte Kark.
1917 entdeckten se un Otto Hahn dat chemische Isotop Protactinium 231. 1926 worr se Professorin an de Berliner Universität.
1933 worr Lise Meitner de Professur, wiels se vun jüdsch Afkumst weer, wegnommen, man se kunn de Arbeid an’t nich-staatlich Kaiser-Wilhelm-Institut wiedermaken. 1938, as Öösterriek Deel vun’t düütsche Riek weer, müss se noh Sweden gohn. De theoretisch Grunnlaag vun de Kernspaltung, de Otto Hahn 1938 al maakt harr, mek se kort later. Se kreeg, anners denn Otto Hahn keen Nobelpries.
