Menstruatschoon
De Menstruatschoon (vun lat. menstruus „jeden Maand“ – vun wegen dat de Menstruatschoonszyklus as ok de Maandmaand ruchweg 28 Daag duert) betekent dat wedderkehren Blöden ut de Beermoder, de jeden Maand en poor Daag anduert. Dorvun afleidt sünd ok de Beteken Daag, Regel(blöden) oder Periood. De eerste Menstruatschoon sett wiel de Pubertät in un warrt as Menarche betekent. Mit de letzten Menstruatschoon kummt de Fro in de Menopause.
Biologie
ännern- Hööftartikel: Menstruatschoonszyklus
De Anfang vun den Mentruatschoonszyklus is mit den eersten Dag vun de Menstruatschoon defineert. De Zyklus besteiht ut verschedene Regelkreisen, de dör Hormonen stüert warrt un to’n Riepen vun en Graaf-Follikel, to’n Eisprung un to’n Rüsten vun de Beermodersliemhuut (Endometrium) för’t Innesten vun’t befruchtete Ei föhren doot. In’n Dörsnitt warrt bi de Menstruatschoon 65 bit hööchsten 200 ml Fletigkeit utscheedt, de nich blots ut Blood, man ok ut Sekreten un Resten vun de Sliemhuut besteiht. Wenn de Menstruatschoon starker utfallt (mehr as 200 ml), seggt de Mediziner dorto Hypermenorrhoe. Blifft dat Blöden dorgegen ut, warrt dat as Amenorrhoe betekent. Kummt de Menstruatschoon in en Periood vun weniger as 23 Daag, warrt dorto Polymenorrhoe seegt, is dat Intervall dorgegen grötter as 35 Daag, hannelt sik dat üm en Oligomenorrhoe.
De Grund för de Regelblöden bi Primaten is dat regelmatige, perioodsch Afstöten vun de Beermodersliemhuut, de bi de Fro normalerwies all 28 Daag passeert un ruchweg 5 bit 7 Daag anduert. De Tietrüüm sünd aver vun Fro to Fro ünnerscheedlich. Bi Deerten,de wild leevt, kummt dat nich faken vör, dat en Seken menstrueert, vun wegen dat tomeist ok en Befruchten stattfinnt – ok wenn dat Seken mehr as eenmol in’t Johr, as Bonobos, empfangen künnt. Dat kummt ünner annern dorvun, dat vele Deerten en so nöömte induzeerte Ovulatschoon hebbt. Dat bedüüt, se hebbt blots en Eisprung, wenn dat to’t Begatten kummt, oder ok kort dorför.
Hygiene
ännern
To’n Opnehmen vun dat Regelblood gifft dat vundaag Hygieneprodukten, de vun de Fro buten as ok binnen anwennen künnt. An fakensten bruukt warrt Produkten, de blots eenmol anwennt warrt as Binnen un Tampons. Dat gifft aver ok Fronslüüd, de lever Boomwullbinnen oder Naturswämm bruukt, de mehrmols anwennt warrn künnt, aver to’n Reinigen utkaakt warrn mööt, vun wegen dat se anners Infekschonen utlösen künnt. Ok de wenig bekannte Menstruatschoonstass ut Silikon kann mehrmols verwennt warrn.
Historie
ännern- Hööftartikel: Kulturhistorie vun de Menstruatschoon
Bit in de hüütige Tiet hollt sik deelwies de Johrhunnerte olle Ansicht, dat Menstruatschoonsblood oder ok de Sweet vun Fronslüüd, de jemehr Periood hebbt, Schaden bringen kann. So warrt vertellt, dat Fronslüüd in disse Tiet keen Sahne slahn schüllt, vun wegen dat de denn slecht warrt, se keen Aaft oder Grööntüüch inkaken schüllt, blots mit Huusholtshandschoh sauber maken oder sik keen Duerwell maken laten schüllt. Wieter weer över Hunnerte vun Johren seggt, dat de sexuelle Kuntakt mit Fronslüüd wiel de Menstruatschoon slecht för den Partner wesen schall.
Ut Sicht vun de Wetenschop gifft dat aver nix, wat all dissen Höhnergloov ünnerstütten de. Dat Menstruatschoonsblood bargt normalerwies keen Gift un ok keen Viren, de nich ok in’t normale Blood to finnen weern. Dat heet op de annern Siet aver ok, dat Krankmakers, de dör infizeert Blood överdragen warrt, as to’n Bispeel Hepatitis B oder HIV, ok över dat Menstruatschoonssekret oder bruukte Hygieneartikels överdragen warrn künnt. Bito bargt dat Sekret ok Kemen ut de Vaginalflora, de dat Sekret verfallen laat un dordör en unangenehmen Röök entstahn laten künnt.
Eenige Menstruatschoonsgeboten kann een in’n historischen Tosamenhang verstahn. So geev dat in’t Middelöller noch keen Binnen to’n eenmoligen Bruuk. Textilen weern düer, so dat ok eenfache Stoffbinnen noch nich bekannt weern. De Menstruatschoonsfletigkeit lööp dorüm an de Binnensieten vun de Böverschenkel rünner bit na de Fööt un künn so ok Saken vun’n Alldagsbruuk dreckig maken. Fronslüüd in’t menstrueeren Öller dröffen nich an de Wienprodukschoon deelnehmen, vun wegen dat de Druven barfoot in grote Fatten tweipeddt weern.
Ok in de eersten föfftig Johren vun’t 20. Johrhunnert künnen sik noch lang nich all Fronslüüd Eenweg-Binnen leisten, un se weern technisch ok noch nich so goot as vundaag. In Verbinnen mit oolt Bruukdom (man schüll sik wiel de Menstruatschoon nich waschen) weer dat dorüm woll mööglich, en menstrueeren Fro an ehrn tyypschen Röök na verfallen Blood to kennen. So nütt ok de moderne Warf för Tampons oder Binnen faken noch de ollen Sorgen ut, dat butenstahn Lüüd den Vörgang vun de Menstruatschoon sehn oder röken künnen.
Na dat olle Testament un na de jöödschen Traditschoon maakt de Kuntakt mit Menstruatschoonsblood Saken oder Leevwesen för en fast defineerten Tietruum unrein. So heet dat in’t 3. Book Mose 15, 19, dat en Fro, de ehrn Maandenfluss hett, söven Daag lang in ehr Unreinheit blieven deit. In hinduistische Traditschonen kann dat Biwesen vun en Fro wiel de Menstruatschoon bi’n religiösen Ritus dortö föhren, dat dat nich wirken deit oder sogor in’t Gegendeel verkehrt waart. In’t Jodendom un in’n Islam drööft de Ehlüüd wiel de Menstruatschoon keen Geslechtsverkehr utöven. De muslimische Fro hett ok keen Verlööf in disse Tiet dat tyypsche rituelle Beed to maken. Ofschoonst de Menstruatschoon in vele Kulturen mit negative Ansichten verbunnen is, gifft dat aver ok Traditschonen, bi de de Menstruatschoon mit positive Geföhlen, de Freid, en Fro to wesen, oder dat Glück över de Fruchtborkeit verbunnen warrt.
Literatur
ännern- Julia Becket: Rubinrote Zeit – Beginn der Menstruation «Erinnerst du dich ...» Frauen im Alter von 19 bis 90 erzählen, Diametric, Würzburg, 2007, ISBN 978-3-938580-09-7
- Sabine Hering, Gudrun Maierhof: Die unpäßliche Frau Sozialgeschichte der Menstruation und Hygiene, Mabuse, 2. Oplaag, Frankfort an’n Main, 2002, ISBN 3-933050-99-5
- Kristina Hohage: Menstruation Eine explorative Studie zur Geschichte und Bedeutung eines Tabus, Kovač, Hamborg, 1998, ISBN 3-86064-845-4
- Jutta Voss: Das Schwarzmond-Tabu: Die kulturelle Bedeutung des weiblichen Zyklus Kreuz, Stuttgart, 2006, ISBN 978-3-7831-2594-8
Weblenken
ännern- Museum of Menstruation and Women’s Health, www.mum.org (engelsch)