Mettjen

(wiederwiest vun Metten)

De Mettjen (Lumbricidae), ok Maddiks, Madiks, Mecken, Meddiks oder Metten, in annere plattdüütsche Kuntreien ok Eulken, Pieren, Pierwörme, Purrewörmer un Uulewüpken nömmt, towielen ok, as hoochdüütsch Regenwörmer, sünd Wörmer ut de Ornen vun de Minnerbössen (Oligochaeta). Mank den Stamm vun de Ringelwörmer (Anelida) höört se to de Klass vun de Gördelwörmer (Clitellata). In dat Johr 2008 sünd up de ganze Eer bi 670 Aarden vun Mettjen (ut de Familie Lumbricidae) bekannt ween.[1] Tosätzlich warrt annahmen, datt dat noch en unbekannte Tahl vun Kryptospezies gifft, de sik in't Utsehn nich verscheelt, man nich to desülvigen Aarden hören doot.[2] In de Swiez un in Düütschland sünd hüdigendags 46 Aarden bekannt, in Belgien un de Nedderlannen man bloß 22,[3] in Öösterriek 54.[4] Nich all Aarden, de sik in Europa finnt, sünd dor al jummers tohuse ween. In'n Döörsnitt leevt se twuschen dree un fiev Johre lang. An'n bekanntesten sünd bi us de Normole Mettje (Lumbricus terrestris), de 9 bit 30 cm lang weern kann, un de Mestmettje (Eisenia fetida), de 6 -13 cm lang warrt.

Mettjen; Maddiks; Meddiks;

Mecken; Pierwörme; Uulewüpken

Mettje
Systematik
Domään: Eukaryota
Ünnerriek: Veelzellers (Metazoa)
Böverstamm: Lophotrochozoa
Stamm: Ringelwörmer (Annelida)
Klass: Gördelwörmer (Clitellata)
Familie: Mettjen (Lumbricidae)
Wetenschoplich Naam
Lumbricidae
Rafinesque-Schmaltz, 1815

In Europa is meist kloor to sehn, wenn en Worm to de Mettjen (Lumbricidae) tohören deit, man in annere Eerddeele gifft dat en grote Tahl vun Ringelwörmer ut annere Familien, de up lieke Aart leven doot un ok Mettjen (oder earthworms) nömmt weert. De ganze Grupp is unner’nanner verwandt un wohrschienlich monophyleetsch. Se warrt na en gemeensomen Kennteken in de Morphologie, dat is dat mehrlagige Clitellum, Crassiclitellata nömmt. Dor höört, blangen de Mettjen (Lumbriciden) noch de Familien vun de Acanthodrilidae, Megascolecidae, Octochaetidae, Ocnerodrilidae, Eudrilidae, Hormogastridae, Lutodrilidae, Ailoscolecidae, Sparganophilidae, Glossoscolecidae, Kynotidae, Almidae un Microchaetidae to. Bi en Reeg vun düsse Familien hefft sik de Forschers noch in' Plünnen, wie de in de Taxonomie intodelen sünd. En Deert, dat buten Europa „Mettje“ nömmt warrt, kann vundeswegen ok to en annere Familie mank de Crassiclitellata tohören.

Belege

ännern
  1. Robert J. Blakemore: An updated list of valid, invalid and synonymous names of Criodriloidea Criodrilidae and Lumbricoidea Annelida Oligochaeta Sparganophilidae, Ailoscolecidae, Hormogastridae, Lumbricidae, and Lutodrilidae. In: M. T. Ito, N. Kaneko (Rutg.): A series of searchable texts on earthworm biodiversity, ecology and biosystematics from various regions of the world. PDF 2008.
  2. R. A. King, A. L. Tibble, W. O. C. Simondson: Opening a can of worms: unprecedented sympatric cryptic diversity within British lumbricid earthworms. Molecular Ecology 17: 4684–4698, 2008. doi:10.1111/j.1365-294X.2008.03931.x
  3. Kim Björn Becker: Unterwandert. Unter einem Quadratmeter gesundem Erdreich leben bis zu 400 Regenwürmer. Über die Vielfalt ihrer Arten in Deutschland war bislang jedoch nur wenig bekannt. Erstmals haben Forscher nun nachgezählt – mit verblüffendem Ergebnis. In: Süddeutsche Zeitung vom 26. November 2014, S. 16.
  4. Erhard Christian, András Zicsi: Ein synoptischer Bestimmungsschlüssel der Regenwürmer Österreichs (Oligochaeta: Lumbricidae). (PDF; 1,8 MB) In: Die Bodenkultur. Bd. 50, Heft 2 (1999), S. 121–131.