Mi'kmaq

De Mi'kmaq (ok Míkmaq, Micmac oder Mic-Mac) sünd en Indianervolk, dat in dat ööstlich Noordamerika leevt. In dat 17. Johrhunnert hett man hör tietwies ok Tarrantiner nömmt. Hüdtodag gifft dat 28 separat Mi'kmaq-Gruppen in Kanada, aber blots en Grupp in de USA, de as Aroostock Band of Micmac betekend wurrd. Dat ehmalge Wahnrebeet vun de Mi'kmaq umfaat de maritimen Provinzen vun Kanada, as do weern Neeschottland, dat Prinz-Eduard-Eiland, Delen vun Neebrunswiek un dat Gaspé-Halfeiland in Québec.

Naam

Ut eenig Born geiht hervör, dat de Naam Verbünnte bedüden sall, dat is aber umstreden. Anner Varianten vun de Naam sünd Migmagi, Mickmaki un Mikmakique. To de Mi'kmaq gehörrn en groten Tall van Ünnergruppen mit besünners Beteknungen, so as to’n Bispeel de Gaspesians of Le Clercq un Souriquois of the Jesuit Relations, de in dat ööstlich Quebec bzw. in’t zentraal un süüdlich Neeschottland leevt hebbt. Ut dat 17. Johrhunnert stammt de Beteknung Tarrantine. De bekannst Naam is Micmac, ofschoon Mi'kmaq de richtig Schrievwies is.

Spraak

Mi'kmaq-Algonkin wurrd neben Engelsch oder Franzöösch blots noch vun wenig Stammeslidmaaten snackt, de hüdtodag up ungefähr 15 gröttere un een Dutz lüttgere Reservate verdeelt sünd. Dat gifft Ünnerscheden in de enkelde Mi'kmaq-Dialekten, so dat to’n Bispeel de Mi'kmaq in Quebec Probleme hebbt, Stammeslidmaten ut Neeschottland to verstahn. Dör dat Verlustiggahn vun ehr traditschonell Levenswies speelt de Spraak vun de Mi'kmaq en identitätsbildend Rull. De Mi'kmaq hebbt kein eegentliche Schrift kennt, sonnern hebbt Symbole bruukt, de se up Barkenrinn oder Ledder teken deen.

Mi'kmaq-Hieroglyphen

Vör ruch weg 200 Johren hebbt de Mi'kmaq heimelk en de Luutschrift ähnlich Orthografie mit Hülp vun dat latiensch Alphabet entwickelt. Nahdem disse Schrift wiet verbreet weer, is se vun Pater Pacifique ‚n beeten modifizeert un för de Översetten vun de Hillige Schrift, för Lehrböker un in de Zeitung The Micmac Messenger, de 17 Johr in de Spraak vun de Oorinwahner rutbrocht wurrn is, bruukt.

Wahnrebeet

In’ 16. Johrhunnert hebbt de Mi'kmaq dat gesamte Rebeet süüdlich un ööstlich vun de Sankt-Lorenz-Stroom-Bucht, wat de maritimen Provinzen vun Kanada un dat Gaspé-Halfeiland umfaten de, besiedelt. Disse Landstreek harr vööl Wald, weer platt, harr vööl Seen un vööl Strööm, de in natüürlich Haben langs de zerklüft Küst ennen deen. De Winter weern dor bannig koold un se harrn man en körten Sömmer. Koorn un Feldfrüchte kunn’n dorum so good as gar nich anbauen. De vööl Strööm maken aber en flinken Transport mit Kanus mögelk, wat dorto bidragen dee, dat de ethnische Identität vun de ruch weg 10.000 Lidmaaten bewahrt bleev.

Dat Volk nömm sük sülvst Elnu, dat bedüüd Minschen, un hett sien Land tegen de anner Stämme verteidigt. So hebbt se tegen de Saint-Lawrence-Irokesen kämpft un later henn tegen de Mohawk um dat Gaspé-Halfeiland, während se sük an ehr süüdlich Grenz, besünners in dat Daal vun de Saint John’s River in Neebrunswiek mit de Maliseet un Penobscot utnannersetten mussen. Mi'kmaq-Jäger hebbt af un an dat Anticosti-Eiland besöcht un kemen sogor bit an de Küst vun Labrador, wo se de Eskimos angrepen hebbt. Mit de Inbesittnahm vun Neefundland fung de Neddergang vun de Beothuk an, bi de se en wichtig Rull speelt hebbt.

Gruppen vun de Mi'kmaq

Dat geev söben Distrikten in dat Mi'kmaq-Rebeet, de Jagdrevieren entspreken deen, in de de enkelde Gruppen in’t Fröhjohr un Sömmer tosommen jagen un lagern deen. Tominnst eenige vun disse Gruppen harrn charakteristische Symbolen, to’n Bispeel repräsenteer en Lachs de Restigouche-Grupp, un de Figur vun en Mann mit Piel un Bogen weer dat Teken för de Miramichi-Grupp.

De söben traditschonelle Distrikte in’t Mi'kmaq-Land

			Migmagi
	Sigenigt				Gespogoitg
Gespegoag	Sigenigteoag	Pigtogeoag	Onamag	Esgigeoag	Segepenegatig	Gespogoitnag
(Gaspesia)	(Memramcook)	(ag Epegoitnag)		(Acadia)	(Shubenacadie)	(Souriquois)

De Kap-Breton-Eiland wurr Onamag nömmt un gell as Hööftdistrikt. Dat weer un is immer noch de Seet vun de Grote Hööftling. De Grote Hööftling speel fröher en wichtig Rull bi Entscheedungen vun de Stamm över Krieg un Freden, aber siet Midden vun dat 19. Johrhunnert sünd sien Funkschonen blots noch vun zeremonielle Oort. De angrenzend Distrikten Pigtogeoag un Esgigeoag weern Onamag ünnerstellt un harrn af un an ok kien eegen Hööftling.

Hööft-Reservate um 1970

Grupp	Reservate
Gespegeoag	Restigouche	Maria	Eel River
Sigenigteoag	Burnt Church	Eel Ground	Red Bank	Richibucto	Big Cove
Pigtogeoag ag Epegoitnag	Lennox Island	Pictou Landing
Onamag	Whycocomagh	Nyanza	Membertou	Eskasoni
Segepenegatig	Truro	Shubenacadie
Esgigeoag	Esgigeoag
Gespogoitnag	Gespogoitnag

Kultur

In de maritimen Provinzen Kanadas weern de Mi'kmaq de domineerend Stamm, un man glövt, dat se all en Tiet lang vör dat 16. Johrhunnert vun Noorden her inwannert sünd. Dat Klima let so good as kein Gordenbu to, un so hebbt se vun de Jagd, Fischfang un Sammeln vun wild wassend Krüder un Wuddels leevt.

Lebensünnerhalt

De traditschonell Zyklus fung an, wenn de Strööm tofreren deen. Typisch för de Winters weern Küll, Ies un Schnee, aber ok de Rücktoog vun Boren in holl Bööm. In disse Tiet hebbt sük de Mi'kmaq in lütt Jagdcamps över de gesamte Distrikt verdeelt un de soziale Beziehungen sunken up en Minimum. Wenn dat weer warmer wurrn de, hebbt sük de Gruppen sammelt un se wahnen in Dörper. In’t Fröhjohr hett man Ahoornsirup arnt un in Sömmer af un an en beten Gordenbu bedreben, aber de Hööftnahrung bestunn in disse Tiet ut Fisch un anner Saken ut’ Meer. De Jagd up Elk un Hirsch fung in’ Harvst an. Bi de eerste Schnee weern de Deerten lichter to verfolgen, wiels de Mi'kmaq Schneeschoo, Schleden un Toboggans bruken deen. Dat Woort Toboggan stammt ut de Mi'kmaq-Spraak.

De Missionar Pierre Briard hett woll seggt, dat jeder Maand dör en Fisch oder Wild charakteriseert wurr, de in de Maand vörkomen dee.

Mi'kmaq-Camp 1857

• In Januar weer de Robbenjagd.
• In Februar bit Midden März weer de grote Jagd up Bever, Otter, Elk, Boren, Karibu.
• Midden März fung de Fisch an to laichen.
• Enn’ April keem de Hering; to de glieker Tiet kemen de Trappen (Kanada-Göös), Stör un Lachs un denn folg up de lütt Eiland, de grote Sökeree nah de Eier vun de Watervagels.
• Vun Mai bit Midden September geev dat kein Sörgen, de Kabeljau keem an de Küst tosommen mit anner Fischen un Schalendeerten.
• In September laich de Aal.
• In Oktober un November fung de Jagd up Wapitis un Bevers an.
• In Dezember keem en Fisch, de se Ponamo nömmt hett un de ünner dat Ies laichen de.

Hüdtodag kennt man noch de folgend Naams vun Maanden:

Maand	Beteknung
Januar	Fröstfisch oder Tomcod
Februar	Schneeblindheit oder slimm Ogen
März	Fröhjohr
April	Eierlegen
Mai	Jung Robben oder Heringsfang
Juni	Sömmer oder jung Loof
Juli	Seevagels smiet Feern af
August	Jung Vagels wurrd flügg
September	Elkbrunft
Oktober	Fette zahm Deerter
November	Allerhilligen Maand
Dezember	Hööftlingsmaand (Wiehnachten)

De enkelden Huushollen weern faken grötter as de Karnfamilien. Dorneben kunnen de Huushollen dör Polygynie un de Bruuk vun de Bruutdeenst vergröttert wurrn, bi de en jung Kerl för en of twee Johr in de Familie keem, um för sien tokünftig Schwegervader to arbeiten. Ok för de Jagd up Fisch, Robben, Bevers un Wilddeerter wurrn immer en paar Mann mehr bruukt. Af un an wurrn se ok blots to’d Paddeln mit Kanus bruukt.

De Mi'kmaq weern geschickt Kanuboer. Dat Kanu wurr ut de Rinn vun Barkenbööm maakt, weer 2,45 m bet 3,05 Meter lang un harr so vööl Platz, dat en enkeld Huushollen mit fiev oder söss Lüüd mit all wat se harrn (Hunnen, Sacken, Fellen, Pött un Pann un wat sonst noch so anfallen dee) dor drin sitten un fohren kunn. Wenn so en Kanu ok noch Segels harr, fohren de Mi'kmaq sogor up’d apen Meer.

So as bi de meest Stammen in dat noordööstlich Waldland, änner sück ok de Mi'kmaq-Kultur nah de Ankonft vun de Europäer mehr oder minner stark dör europäisch Infloot, besünners dör de Missionare, de Pelzhannel un de franzöösch-engelsch Konflikt.

Eten

Neben Fisch un Fleesch eten de Mi'kmaq verscheeden Oorten vun wild Wuddels, Nööten un en Antall vun Beeren, de se körtstampt un as runn Koken dröögt hebbt. Dat meest wat se eten deen, weer Fleesch vun Deerten, wat frisch oder rökert eten wurr.

Broot hebbt se överhoopt nich kennt. Wenn se dat mol vun de Franzoosen annehmen deen, hebbt se dat Broot in de heet Sand ünner de Füerstee backt. Tuuscht hebbt se gern tegen hör Felle Warktüüch ut Metall, dröögt Afken, Bohnen un Pluum.

Wapen, Warktüüch un Jagdmethoden

De Mi'kmaq hebbt bi de Jagd Speere, Piel un Bogen, as ok Fallen un Sneren insett. Hunnen hebbt bi dat Upspären vun Wild hulpen. Tarnkleedasch bruken se to’n Anpirschen an de Elk, de man in de Brunfttiet dör en imiteerten Roop vun dat Elk-Seken anlocken dee.

Lachs hebbt de Mi'kmaq mit Speeren erleggt, de en Wedderhaken harrn. Anner Fischen as Kabeljau, Forelle un Stint fungen se mit ut Knaken fertigt Angelhaken oder Netten. Ok hebbt se Wehre baut un dornah de Fang to glieker Deelen an de Boer vun de Wehre updeelt.

Da Material för Warktüüch bestunn vör de Kontakt mit de Europäers ut Holt, Stehen, Knaken oder Musseln, wat aber donah dör Metall uttuscht wurr. So as man ok Piel un Bogen tegen Musketen intuscht hett. Ut Leer un Barkenrinde hebbt de Mi'kmaq-Fruuen Kübel un Pöttkers makt, de se kunstvull neiht un mit Stiekelswienborsten verzeert hebbt. Se weern ok geschickt in dat Flechten vun Körven ut Fichtenwuddels.

Traditschonell Wigwam der Mi'kmaq 1873

Wahnkultur

De konisch Wigwam der Mi'kmaq bestunn ut en Holtgerüst, dat mit Barkenrinde, Fellen, weevt Matten un immergröön Tacken bedeckt wurr. Dor kunnen bit to 12 Lüüd ünnerkommen un dat wurrn vörwiegen in Winter bewahnt. För de Sömmer geev dat en noch grötter Wigwam mit Platz för 20 bit 24 Lüüd. In de Midden weer immer en Füerstee un dor över en Abzug för de Rook. Buten an de Wanden wurr Reschop un Tobehör lagert. Up den Boden legen Tacken un doröver Fellen, dormit man drup slapen kunn. Dat Winterlager bestunn ut en oder mehreren Wigwams in dat egen Jagdreveer, meest dicht bi en toverlässig Waterborn erricht wurr. Af un an muss ok en umkippt Kanu mit en lütt Füer drünner to’d Ünnerkrupen för en paar Jägers herhollen. Franzöösch Missionare drängten de Mi'kmaq, Kapellen un Karken to errichten un Hüüs to boen, in de se dat ganze Johr över wahnen kunnen. Liekers hebbt völ bit wiet in dat 19. Johrhunnert an hör Nomadenleben fasthollen.

Weblenken

Category:Micmac. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.

• Micmac History (engelsch)
• Micmac History Month (engelsch)
• Nova Scotia Museum (engelsch)
• Mi'kmaq Dictionary Online (engelsch)

Literatur

• Bruce G. Trigger (Rutgever): Handbook of North American Indians. Vol. 15. Northeast. Smithsonian Institution Press, Washington D.C. 1978 ISBN 0-16-004575-4
• Harald E. L. Prins: The Mi'kmaq: Resistance, Accommodation, and Cultural Survival (Case Studies in Cultural Anthropology), Thomson Learning, 1996, ISBN 0-03-053427-5
• Stephen A. Davis: Mi'kmaq: Peoples of the Maritimes, Nimbus Publishing (CN), 1998, ISBN 1-55109-180-1
• Daniel N. Paul:We Were Not the Savages: A Mi'kmaq Perspective on the Collision Between European and Native American Civilizations, Fernwood Pub., 2000, ISBN 1-55266-039-7
• William C. Wicken: Mi'kmaq Treaties on Trial: History, Land, and Donald Marshall Junior, University of Toronto Press Inc., 2002, ISBN 0-8020-7665-3
• Ruth Holmes Whitehead: The Old Man Told Us: Excerpts from Mi'kmaq History 1500-1950, Nimbus Pub Ltd, 2004, ISBN 0-921054-83-1
• Rita Joe, Lesley Choyce: The Mi'kmaq Anthology, Nimbus Publishing (CN), 2005, ISBN 1-895900-04-2

Kiek ok

• List van Indianer up de noordamerikaansche Kontinent