Proaccelerin
Proaccelerin (ok Proakzelerin oder Fakter V) is en Protein, dat as Stollfakter an de Hämostaas bedeeligt is. Anners as de annern Stollfakters hett dat Proaccelerin keen Funkschoon as Enzym, man deent blots as Koenzym (Kofakter). Dat Protein hett en Molekülmasse vun 251.671 Dalton un höört to de Grupp vun de α-Globulinen. Sien Kunzentratschoon in’t Bloodplasma liggt bi üm un bi 10 mg/l. De Synthees finnt wohrschienlich in de Lebber statt. Dat Gen för Proaccelerin liggt op dat eerste Chromosom (1q23).
Physiologie ännern
Proaccelerin lööpt in’t Plasma üm mit en Halfweertstiet vun ruchweg 12 Stünnen. Aktiveert warrt de Stollfakter V dör dat Thrombin, dordör dat dat in en „swore“ (Molekülmasse 110 kDa) un en „lichte“ (73 kDa) Molekülkeed opsplitt warrt, de nich kovalent dör Calcium aneenanner bunnen sünd.
De aktiveerte Form vun’t Proaccelerin, de ok Accelerin oder Fakter Va nöömt warrt is en Kofakter vun’n Stuart-Prower-Fakter (Faktor X), wat dat Prothrombin (Fakter II) in Thrombin ümwannelt.[1]
Proaccelerin warrt dör dat aktiveerte Protein C dör Proteolyys afboet. Dördor verlütt dat Protein sien Wirkung. Dat is een vun de wichtigsten natürlichen Törnmechanismen vun’t Bloodstollen.
Krankheiten ännern
Dat gifft verschedene Arvkrankheiten, de op en Fehlfunkschoon vun’t Proaccelerin torüchgaht. En Mangel vun Proaccelerin löst en rore lichte Form vun de Hämpohilie ut, de as Parahämophilie oder Owren-Syndrom betekent warrt. Se kummt mit en Männichkeit vun 1:1.000.000 vör un warrt autosomal rezessiv verarvt.
Annere Mutatschonen vun’t Proaccelerin künnt to venöse Thrombosen föhren. Se sünd de fakenste Oorsaak vun verarvte Thrombophilie (vermehrte Billn vun Bloodklutens). Bi de an’n fakensten vörkamen Fakter-V-Lasten-Mutatschoon, is an Positschoon 506 de Aminosüür Arginin dör Glutamin uttuuscht (R506Q). All prothrombootschen Proaccelerin-Mutatschonen (Fakter-V-Lasten-Mutatschoon, Fakter-V-Cambridge-Mutatschoon, Fakter-V-Hong Kong-Mutatschoon)sorgt för en Resistenz vun’t Accelerin gegen dat Splitten dör dat aktiveerte Protein C – de so nöömte APC-Resistenz. Dormit blifft dat aktiv un sorgt för en högere Billn vun Thromben.[2]
Forschungshistorie ännern
Proaccelerin is 1947 vun Paul Owren (1905–1990) opdeckt worrn. De vullstännige Aminosüürsequenz is 1987 publizeert worrn.[3].
Borns ännern
- ↑ Nicolaes GA & Dahlbäck B: Factor V and thrombotic disease: description of a janus-faced protein, in: Arterioscler. Thromb. Vasc. Biol., Bd. 22 (4), S. 530–8, 2002
- ↑ Segers K, Dahlbäck B & Nicolaes GA: Coagulation factor V and thrombophilia: background and mechanisms in: Thromb. Haemost., Bd. 98 (3), S. 530–42, 2007
- ↑ R. J. Jenny, D. D. Pittman, J. J. Toole, R. W. Kriz, R. A. Aldape, R. M. Hewick, R. J. Kaufman & K. G. Mann: Complete cDNA and derived amino acid sequence of human factor V, in: Proceedings of the National Academy of Sciences, Bd. 84 (14), S. 4846-4850, 1987 PDF
Weblinks ännern
- Proaccelerin in’t Online Mendelian Inheritance in Man