Verfallsreeg

En Verfallsreeg is de Affolg vun Verfallsprodukten ut’n radioaktiven Verfall, de tostannen kummt, wen en radioaktiv Nuklid in en anner’t Nuklid verfallt, dat ok wedder radioaktiv is un wieter verfallt. Dat Produkt ut en Verfall warrt Dochternuklid nöömt, wenn dat wieter verfallt, warrt dat nächste Produkt as Enkelnuklid betekent, dat folgen as Oorenkelnuklid un so wieter. De Verfallsreeg gifft also an, in welke Isotopen dat Utgangsnuklid oder Muddernuklid de Reeg na verfallt. Bi de natürlichen Verfallsoorden blifft de Massentall gliek (bi de Gamma- un de Betastrahlen) oder warrt üm veer minnert (bi de Alphastrahlen). Dat gifft dorüm för de sworen natürlichen Radionukliden veer verschedene Verfallsregen, de dör de Massentallen (links hoochstellt) eendüdig bestimmt warrt^[1].

De natürlichen Verfallsregen

Dat gifft dree vullstännig vörkamen natürliche Verfallsregen:

de Uran-Radium-Reeg mit dat Utgangsnuklid Uran-238 un dat Endnuklid Blie-206 (4n+2-Reeg)
de Uran-Actinium-Reeg mit dat Utgangsnuklid Uran-235 (oder Plutonium-239, wenn en de Reeg bit na de künstlichen Transuranen verlängert) un dat Endnuklid Blie-207 (4n+3-Reeg)
de Thorium-Reeg mit dat Utgangsnuklid Thorium-232, wovun aver ok noch Vörgängernukliden bit na’t Plutonium-244 op de Eer vörkamt^[2] un de Reeg an sik dor al anfangen müss, un dat Endnuklid Blie-208 (4n-Reeg)

De veerte Verfallsreeg kummt bit op den letzten Schritt in de Natur nich vör, vun wegen dat dat lang bestännige Neptunium-237, dat den Naam geven hett un an’n Anfang vun de Reeg steiht, so goot as vullstännig verfallen is un de Twüschenprodukten blots korte Halfweertstieten hebbt. Blots dat letzte Radionuklid vun disse Reeg, Wismut-209 is wegen sien bannig lange Halfweertstiet noch dor un is sogor lange Tiet för dat Endnuklid vun disse Reeg hollen worrn. Eerst 2003 is opdeckt worrn, dat sik dat dorbi üm en Alphastrahler mit en Halfweertstiet vun 19 Trillionen Johren hannelt. Dat Utgangsnuklid vun de Reeg is also Neptunium-237, faken warrt aver ok Plutonium-241 as Utgangsnuklid angeven. Dat Endnuklid is Thallium-205 (4n+1-Reeg).

Ut en sünnere Mengde vun en unbestännig Nuklis billt sik dör Verfall en Mischen ut de Nukliden, de em in de Verfallsreeg opfolgt, so lang bit all Karns de Reeg bit na dat Endnuklid dörlopen hebbt. De Nukliden, de en lütte Halfweertstiet hebbt, gifft dat in de Mischen blots in lütte Mengden, wiel sik de Nukliden mit lange Halfweertstieten starker ansammelt.

Laag in de Nuklidkoort

Neutronentall

N =

124

125

126

127

128

129

130

131

132

133

134

135

136

137

138

139

140

141

142

143

144

145

146

147

148

149

150

Americium

Z = 95

²⁴¹Am

Plutonium

Z = 94

²³⁹Pu

²⁴⁰Pu

²⁴¹Pu

²⁴⁴Pu

Neptunium

Z = 93

²³⁷Np

²⁴⁰Np

Uran

Z = 92

²³³U

²³⁴U

²³⁵U

²³⁶U

²³⁷U

²³⁸U

²⁴⁰U

Protactinium

Z = 91

²³¹Pa

²³³Pa

²³⁴Pa

Thorium

Z = 90

²²⁷Th

²²⁸Th

²²⁹Th

²³⁰Th

²³¹Th

²³²Th

²³⁴Th

Actinium

Z = 89

²²⁵Ac

²²⁷Ac

²²⁸Ac

Radium

Z = 88

²²¹Ra

²²³Ra

²²⁴Ra

²²⁵Ra

²²⁶Ra

²²⁷Ra

²²⁸Ra

Francium

Z = 87

²²¹Fr

²²³Fr

Radon

Z = 86

²¹⁷Rn

²¹⁸Rn

²¹⁹Rn

²²⁰Rn

²²²Rn

²²³Rn

Astat

Z = 85

²¹⁵At

²¹⁷At

²¹⁸At

²¹⁹At

Polonium

Z = 84

²¹⁰Po

²¹¹Po

²¹²Po

²¹³Po

²¹⁴Po

²¹⁵Po

²¹⁶Po

²¹⁸Po

Wismut

Z = 83

²⁰⁹Bi

²¹⁰Bi

²¹¹Bi

²¹²Bi

²¹³Bi

²¹⁴Bi

²¹⁵Bi

Blie

Z = 82

²⁰⁶Pb

²⁰⁷Pb

²⁰⁸Pb

²⁰⁹Pb

²¹⁰Pb

²¹¹Pb

²¹²Pb

²¹⁴Pb

Thallium

Z = 81

²⁰⁵Tl

²⁰⁶Tl

²⁰⁷Tl

²⁰⁸Tl

²⁰⁹Tl

²¹⁰Tl

Quecksülver

Z = 80

²⁰⁶Hg

Neutronentall

N =

124

125

126

127

128

129

130

131

132

133

134

135

136

137

138

139

140

141

142

143

144

145

146

147

148

149

150

Legende:

Uran-Radium-Reeg

Uran-Actinium-Reeg

(Plutonium-) Thorium-Reeg

Neptunium-Reeg

(Pielen nich na Maat)

Wohrschienliche Verlängern

Wohrscihenliche Verlängern

Wohrschienliche Verlängern

Histoorsche Beteken

In de klassischen Tiet vun’t Utforschen vun de radioaktiven Verfallsregen sünd de ünnerscheedlichen Nukliden mit verschedene Naams betekent worrn, woran de Tohöörigkeit to een vun de natürlichen Verfallsregen un de glieken Egenschoppen aftolesen weern. So sünd to’n Bispeel Radon, Thoron un Actinon allens Eddelgasen^[3]:

Hüütige Name	Histoorsche Naam	Langversion vun’n Naam
²³⁸U	U	Uran
²³⁵U	AcU	Actinuran
²³⁴U	U_II	Uran II
²³⁴Pa	UZ	Uran Z
^234mPa	UX₂	Uran X₂
²³⁴Th	UX₁	Uran X₁
²³¹Th	UY	Uran Y
²³⁰Th	IO	Ionium
²²⁸Th	RdTh	Radiothor
²²⁷Th	RdAc	Radioactinium
²²⁸Ac	MsTh₂	Mesothor 2
²²⁸Ra	MsTh₁	Mesothor 1
²²⁶Ra	Ra	Radium
²²⁴Ra	ThX	Thorium X
²²³Ra	AcX	Actinium X
²²³Fr	AcK	Actinium K
²²²Rn	Rn	Radon
²²⁰Rn	Tn	Thoron
²¹⁹Rn	An	Actinon
²¹⁸Po	RaA	Radium A
²¹⁶Po	ThA	Thorium A
²¹⁵Po	AcA	Actinium A
²¹⁴Po	RaC'	Radium C'
²¹²Po	ThC'	Thorium C'
²¹¹Po	AcC'	Actinium C'
²¹⁰Po	RaF	Radium F
²¹⁴Bi	RaC	Radium C
²¹²Bi	ThC	Thorium C
²¹¹Bi	AcC	Actinium C
²¹⁰Bi	RaE	Radium E
²¹⁴Pb	RaB	Radium B
²¹²Pb	ThB	Thorium B
²¹¹Pb	AcB	Actinium B
²¹⁰Pb	RaD	Radium D
²¹⁰Tl	RaC"	Radium C"
²⁰⁸Tl	ThC"	Thorium C"
²⁰⁷Tl	AcC"	Actinium C"

De Uran-Radium-Reeg de in disse ollen Naamsgeven as folgt utsehn:

U → UX₁ → UX₂ (→ UZ) → U_II → Io → Ra → Rn → RaA → RaB → RaC → RaC' (oder RaC") → RaD → RaE → RaF → ²⁰⁶Pb

Borns

↑ Radioanalytisches Labor Buheitel: Delayed-Coincidence Liquid Scintillation Spectrometry (DCLSS). (geprüft am: 2008-03-02)
↑ D. C. Hoffman, F. O. Lawrence, J. L. Mewherter, F. M. Rourke: Detection of Plutonium-244 in Nature. In: Nature. 234, 1971, S. 132–134 (DOI: 10.1038/234132a0).
↑ C. M. Lederer, J. M. Hollander, I. Perlman: Table of Isotopes. 6. Oplaag, Wiley & Sons, New York 1968

Kiek ok

Schuuvgesett

Weblenken

Verfallsreeg. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.

[1] Radioanalytisches Labor Buheitel: Delayed-Coincidence Liquid Scintillation Spectrometry (DCLSS). (geprüft am: 2008-03-02)

[PU244-2] D. C. Hoffman, F. O. Lawrence, J. L. Mewherter, F. M. Rourke: Detection of Plutonium-244 in Nature. In: Nature. 234, 1971, S. 132–134 (DOI: 10.1038/234132a0).

[3] C. M. Lederer, J. M. Hollander, I. Perlman: Table of Isotopes. 6. Oplaag, Wiley & Sons, New York 1968

[1]

[2]

[3]